Doğu Avrupa'yı Sovyet anıtları böldü

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrası Estonya, Letonya, Litvanya, Finlandiya, Polonya ve Çekya gibi ülkelerde çok sayıda SSCB dönemini hatırlatan eser kaldırıldı.

SSCB'nin dağılmasıyla birlikte Ukrayna 1991'de bağımsızlığını ilan etmiş, Lenin heykelleri meydanlardan sökülmüştü

Rusya tehdidi altında yaşayan Baltık ülkelerinden Letonya'da da birkaç ay önce yürürlüğe giren anıtların kaldırılmasına izin veren yasa tartışma başlattı. Sözkonusu yapıların bazıları ülke tarihinin parçası olarak değerlendirilirken, diğerleri "Sovyet dönemi propagandasının sembollerini temsil ediyor."

Euronews'te gündeme gelen tartışmada 91'e kadar SSCB etkisi altında hüküm süren Doğu Avrupa ülkelerindeki komünizm izleri değerlendirildi.

LETONYA'DA SOVYET ETKİSİ

Letonya, Ukrayna'nın işgalinden sonra şehir konseylerinden Sovyet rejimini yücelten anıtları yok etmesini isteyen yasayı onayladı. İnsan kalıntıları içeren mezarlıklar ve kültürel simge olarak değerlendirilen anıtlar ise korunmaya devam ediyor.

Rusların da yaşadığı Daugavpils'te üç büyük Sovyet anıtı var. Burası hükümet tarafından "propaganda sitesi" olarak nitelendiriliyor.
Daugavpils Kent Konseyi üyesi Igor Prelatov da dahil olmak üzere Rusça konuşan birçok kişi kararı yanlış olarak değerlendiriyor: "Anıt birilerine minnetle yapıldı. Tarihe dönersek, burası kimin toprağı. Bunun hakkında durmadan konuşabiliriz. Bence anıtları yıkarak tarihi siliyoruz."

TARİHÇİLER İKİYE BÖLÜNDÜ

Anıt alanında insan kalıntıları bulunduğu için yapının yıkılmayacağı belirtiliyor. Tarihçiler de bu konuda farklı düşünüyor.
Daugavpils Üniversitesi'nden Tarih Profesör Henrihs Soms, "Anıtın kendisi toplumda farklılaşmaya neden olmaz. Bölünmeye neden olan şey, bu anıtın farklı gruplar ve siyasi örgütler tarafından nasıl sömürüldüğüdür." diyor.

Anıt aynı zamanda şehrin turistik kilometre taşlarından biri. Yerel rehber Vika Valuyeva, alternatif yollar öneriyor: "Yeniden boyayabiliriz. Ya da bir sanat nesnesi yapın. Gökkuşağı renkleri yapmayı öneriyoruz. En azından o zaman kasabamızda her zaman bir gökkuşağımız olabilir."

Daugavpils Müzik Okulu Müdürü Aivars Broks da anıtların kaldırılmasını istiyor: "Onlardan ne kadar çabuk kurtulursak o kadar iyi. Sovyet iktidarı gönüllü olarak buraya geldi ve 'biz buradayız' diyerek işaretler bıraktı. Bu nedenle, onların kaldırılması gerektiğini düşünüyorum"

Ülkenin başkenti Riga'da Sovyet anıtları tek tek söküldü. Yetkililer, ülkenin en büyük 2. Dünya Savaşı anıtının "Letonya'nın Sovyet geçmişine özlem duyanlar ve sonunda Rusya yanlısı aşırı milliyetçiler için bir buluşma alanına dönüştüğünü" söylüyor.

Riga Belediye Başkanı Martins Stakis, Riga'nın özellikle Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından "totaliterliğin daha fazla sembolünü istemediğini" ifade ediyor. Kent halkı anıtların yıkılması için bağış toplanmış.

EuronewsTürkçe