Anadolu toprakları tarihin her döneminde medeniyetlere beşiklik etmiştir. Sadece Osmanlı, Selçuklu, Bizans ya da Moğol değil, Roma'dan Kartacaya, Hititler'den Persler'e kadar bu coğrafyada nesiller yetişip nesiller kaybolmuştur.
Hal böyle olunca dünyanın en ünlü komutanları da Anadolu'dan çıkmış veya mutlak surette Anadolu'da yolları kesişmiştir.
İşte bunlardan birisi ve en önemlisi de Kartacalı Hannibal.
Atatürk'ün de hayranlığını gizleyemediği bu komutanın mezarı ise Kocaeli sınırları içerisinde......
Sami ırkının temsilcisi
Hannibal Barca MÖ 247 ile MÖ 183 yılları arasında yaşamış Sami ırkından gelen Kartacalı politikacı ve general. MÖ 247'de Kartaca'da dünyaya geldi. Birinci Pön Savaşı'nın ünlü kahramanı Kartacalı Komutan Hamilcar Barca'nın en büyük oğlu olan Hannibal antik dönemin en büyük komutanlarından.
"Hannibal'ın terazisinde kimse yok"
Hannibal tüm zamanların en büyük askeri dehalarından. Hayatı hakkında pek çok çalışma yapılmıştır. Romalı şair Juvenal'in mısralarında Hannibal hakkında:
“Hannibal'i terazinin bir kefesine koy; diğer kefeye en büyük komutanlardan kaç tanesini koyacaksın” şeklinde ifade etmiştir.
Kıskanmak cesaretini gölgeledi
Yine Romalı biyografi yazarı Cornelius Nepos'un ünlü komutanların yaşamlarını ele aldığı eserinde, Hannibal'i aktardığı kısmın başında da bu algının yansımalarını görmek mümkündür:
“Kartacalı Hannibal, Hamilcar'ın oğlu. Roma halkının diğer halklardan cesaret bakımından üstün olması kadar Hannibal de diğer komutanlardan üstün. Cesaret bakımından Roma halkı diğer halklardan ne kadar üstünse bu da o kadar gerçek bir ifade. Ne zaman İtalya'da Romalılar ile savaşsa bu savaşlardan zaferle ayrılmıştır. Kendi vatandaşlarının kıskançlığına uğramasaydı Romalıları egemenliği altına almayı başarabilirdi. Fakat çok sayıda insan tarafından kıskanılması Hannibal'in cesaretini gölgeledi.”
Dakibyza'dan Gebze'ye
Onur Günday'ın "Hannibal'ın Anadolu'daki Faaliyetleri ve Libyssa (Gebze) Üzerine" incelemesinde, Hannibal'in ölüm şekli hakkında çelişkili bilgiler olsa da kaynakların neredeyse hepsi öldüğü ve son günlerini geçirdiği yer olarak Bithynia'daki küçük bir yerleşim olan Libyssa üzerinde fikir birliği yapmaktadır. Bununla birlikte, Libyssa'nın Dakibyza (Gebze) olduğu ve Libyssa isminin zaman içerisinde “Gebze” şekline dönüştüğü görüşü pek çok modern kaynakta tartışılan bir konu.
Atatürk saygı duymuş!
Atatürk'ün büyük ilgisi dolayısı ile yürütülen çalışmalarda da mezarın yeri kesin olarak belirlenememiş olsa bile, Atatürk'ün isteğine ve Atatürk'ün Hannibal'e olan saygısının bir ifadesi olarak Gebze güneyinde bulunan bugünkü alana simgesel bir anıt mezar yapılmıştır.
Pirene ve Alp Dağları'nı geçiyor
Hannibal, 9 yaşındayken oyun oynamak yerine savaşlara katılmak için babasına yalvarıyor.
Babasının ölümünden 7 sene sonra 26 yaşında Kartaca'nın İspanya ordusunun başına geçiyor. İlk fırsatta Roma'ya saldırmayı planlıyor.90 bin piyade, 10 bin süvari ve 37 fil gibi Antik Çağ için görülmemiş büyüklükte bir ordu ile hem de kabilelerle savaşarak Pirene ve Alp dağlarını geçen Hannibal, Roma'yı zapt etmeyi kafasına koyuyor.
Anadolu sürgünü
Yaklaşık 20 sene boyunca savaşan Hannibal MÖ 202'de Roma'ya yenilir ve Kartaca ağır bir barış imzalar. Hannibal ise Kartaca'da kalır, asker üniformasını çıkarır ve siyaset yapmaya devam eder.12 yıl sürecek olan Antakya, Ermenistan, Efes ve Gebze duraklarıyla birlikte Anadolu sürgününde Romalılar tarafından sürekli izlenen Hannibal, gittiği her yerde hükümdarlara tüyolar verir.
Bursa'nın kurucusu mu?
Hannibal'ın, Bithynia Krallığı altında yaşarken Bursa şehrinin kurucusu olduğu düşünülüyor ve şehre ilk olarak su şebekesini getirttiği rivayet edilmekte.Atatürk'ün doğumunun yüzüncü yılı sebebiyle vasiyeti de göz önünde bulundurularak 1981 yılında Hannibal için bir anıt yapılır.
Öldü mü intihar mı etti?
Hannibal'in ölüm şekli netlikten uzaktır. Kendisini zehirlediği, kölesine boğdurduğu ya da kaçarken kendi kılıcıyla aldığı yara nedeniyle ölmesi örneklerinde olduğu gibi birden fazla ölüm şekli bildirilmiştir. Bu konu antik yazarlarca farklı şekillerde ele alınmış olmakla birlikte, genellikle kendini zehirlediği noktasında bilgiler yoğunlaşmaktadır.Hannibal'in ölüm şekli hakkında çelişkili bilgiler edinsek de, kaynakların hemen hepsi öldüğü ve son günlerini geçirdiği yer olarak Bithynia'daki küçük bir yerleşim olan Libyssa üzerinde fikir birliği yapmaktadır.
