Ehl-i Rey nedir?
Ehl-i kıyâs, Ashâb-ı re'y veya Ehl-i Rey insanların problemlerini çözmede ya da bir işin nasıl yapılcağı hakkında daha çok şahsi görüş ve içtihadlarını kullanan islami ekoldür.

Oluşturma Tarihi: 2017-11-12 08:33:28

Güncelleme Tarihi: 2017-11-12 08:33:28

Re'y kelimesi, terim olarak, düşünüp taşındıktan ve doğru olan ciheti anlamak için araştırmada bulunduktan sonra varılan kanaat, görüş anlamına gelmektedir. Fıkıh usulünde, hakkında nass olmayan konulardaki ictihadın temeli olan re'y, şeriatın gösterdiği düşünme yollarından gidilerek yapılan aklî bir faaliyettir

Rey ehli amaç ve anlam tutarlılığına önem verenlerin oluşturduğu çizgiyi savunur. Re'y ehlinden olanlar, hadisleri anlamaya çalışırken, sadece Hz. Peygamber'in ne dediğine değil, bu sözüyle ne demek istediğine, neyi gerçekleştirmek istediğine de bakmışlar ve mümkün olduğunca bu esası tespit etmeye önem vermişlerdir. Hadisleri anlamada Kur'ân'ı, İslam'ın temel prensiplerini ve bir bütün olarak hadislerin çizmiş olduğu genel çerçeveyi esas almaya özen göstermişlerdir.

Ehl-i Hadis Hicaz bölgesinde, Ehl-i Re'y ise Irak bölgesinde gelişme göstermiştir.  Çünkü Hicaz uleması, yeni hâdiselerle çok fazla  karşı karşıya kalmıyorlardı. Hicaz'da hadis bilen çoktu. Irak gibi muhtelif medeniyetlerin ve kültürlerin kaynaştığı bir muhitte ise elbetteki birçok yeni mesele ortaya çıkmış ve bu meselelerin hepsini Kitâb ve Sünnet'te bulmaya imkan olmamıştır. Re'y ve muhakeme yoluyla hüküm verme zarureti hasıl olur. Onun için Irak'ta re'y ve kıyas ile hüküm verme yolu işlenmiştir.

 

Bu yaklaşımın en önemli temsilcilerinden olan Hz. Aişe'nin, bizzat Hz. Peygamber'in kendisinden işitmiş olduğu ‘Hesaba çekilen herkes helak olmuştur.' hadisi kafasını karıştırmış ve Hz. Peygamber'e şöyle demiştir: ‘Canım sana feda olsun ey Allah'ın Rasûlü, Allah azze ve celle ‘Kimin Kitâb'ı sağından verilirse o, kolay bir hesaba çekilecektir' (İnşikâk 84/7-8) buyurmuyor mu?' Hz.Peygamber bu soruyu şöyle cevaplamıştır: ‘Bu arzdır. Kim hesaba çekilirse helak olur.'

Hz. Aişe, Hz. Muhammed'in vefatından sonra da, başta Abdullah b. Ömer ve Ebû Hureyre olmak üzere, içinde Hz. Ebû Bekir, Hz. Ömer ve Hz Ali gibi halifelerin de bulunduğu bir çok sahâbînin rivâyet ettiği hadislerden bazılarına karşı çıkmış ve bazı düzeltmelerde bulunmuştur.