Hafta Sonu için 'tarihi hatırlatma'
Sadrazam İzzet Mehmed Paşa, işlerin yoğunluğunu ileri sürerek 1774 yılında hafta tatiline son vermiştir. II Mahmud döneminde hafta tatili uygulaması yeniden başlatılmıştır

Oluşturma Tarihi: 2020-06-03 16:43:47

Güncelleme Tarihi: 2020-06-03 16:43:47

Hafta sonu tatilini hepimiz merakla bekliyoruz çalışanlar olarak. Peki bu tatilin ne zaman nasıl ve hangi süreçlerden geçerek günümüze kadar uygulanır olduğunu merak ettiniz mi hiç...
Süreci Osmanlı tarihinden itibaren aldığımızda karşımıza şöyle bir tablo çıkıyor:

Osmanlı Devleti'nde başlangıçta hafta tatili bulunmamaktadır. Diğer İslam devletlerinde olduğu gibi Osmanlı'da da namaz vaktinde kısa bir süre işe ara verme dışında Cuma günleri hafta tatili olarak uygulanmıyor. 1820'lerde tatil günleri Pazartesi ve Perşembe iken, 1830'lar da Pazar gününe alındı.Osmanlı da değişik zamanlarda bazen Pazartesi, bazen Perşembe ve Salı, bazen de Cuma günleri tatil yapılmıştır.
Sadrazam İzzet Mehmed Paşa, işlerin yoğunluğunu ileri sürerek 1774 yılında hafta tatiline son vermiştir. II Mahmud döneminde hafta tatili uygulaması yeniden başlatılmıştır. Bazı dairelerde Pazar ve Pazartesi, bazı dairelerde Perşembe tatil ilan edilmiştir. Fakat iki gün çalışılmamasının işleri aksatması yüzünden hafta tatili, haftada bir güne, sadece Pazar günleri tatil ilan edilmiştir.

Mısır sorununu yansıması

Mısır meselesi yüzünden hafta tatiline son verilmiş, bu meselenin çözümünden sonra Osmanlı'da yeniden Pazar günleri tatil yapılmıştır. 1839'da Tanzimat'ın ilan edilmesinden sonra yalnızca Perşembe günleri tatil edilmiştir. Fatih Sultan Mehmed döneminden itibaren Medreseler de Salı günleri tatil edilmiştir. 17 Ocak 1842'de Müslüman memurlar için hafta tatili Perşembe'den Cuma'ya alınmıştır. Bu arada Hıristiyan memurlar Pazar günü, Museviler ise Cumartesi günü tatil yapmıştır. Böylece Osmanlı'da 19.'cu yüzyılda haftada üç tatil günü ortaya çıkmıştır.

19.'cu yüzyılda her bakımdan dışa bağımlı hale gelen, kapitülasyonlar, dış borçlar ve Duyunu Umumiye kıskacından adeta Batı'nın yarı sömürgesi olan Osmanlı, Hiristiyan ve Musevilerin de Cuma günleri tatil yapmalarını sağlayacak, böylece iş gücünü artıracak bir kanuni düzenlemeye gidememiştir.

Cumhuriyet dönemi süreci

Devamında Osmanlı yıkılıp Türk devleti kurulduktan sonra, bu karışıklığa son vermek için, 1923'te İzmir İktisat Kongresi'nde hangi dinden olursa olsun bütün Türk vatandaşlarının Cuma günü tatil yapmasına karar verilmiştir. 2 Ocak 1924 tarih ve 394 saylı 14 maddelik Hafta Tatili Kanunu ile Müslüm-gayrimüslim tüm Türk vatandaşları için hafta tatili Cuma'ya alındı.Bu 1935 yılına kadar sürdü Hafta tatili 1935 yılında Cuma'dan Pazar'a alınmıştır. Gerekçesi de Mecliste yapılan görüşmelerde hafta tatilinin Cuma'dan Pazar'a alınmasının en önemli nedeni ekonomidir. Avrupa devletleri ile aynı dönemlerde tatil yapmanın zorunluğu olduğu vurgulanmıştır. Avrupa'da tatil Pazar günü olduğunda ticari ilişkilerimizde güçlük oluşmaması nedeniyle tatilin cuma gününden pazar gününe alındığı Meclis tutanaklarında bulunuyor.