Dünya tarihini değiştiren, tarihimizin en anlamlı direnişlerinden biri olan Çanakkale Zaferi denildiğinde hepimiz Mustafa Kemal'in savaşmayı değil ölmeyi emreden sözlerini, Seyit Onbaşı'yı, Nusrat Mayın Gemisi'ni hatırlıyoruz. Konuya dair az bilinen gerçekler ise şöyle:
1. Dünya'nın kaderini değiştiren savunma
Çanakkale Zaferi'nin önemli sonuçlarından biri olarak İngiltere ve Fransa, Çarlık Rusyası'na yardıma gidememiş, Bolşevik İhtilali ile beraber çarlık sona ermiştir. Çanakkale'deki direniş, I. Dünya Savaşı'nın iki yıl daha uzamasına ve sınırların değişmesine sebep olmuştur.
2. Çanakkale ile gelen haklı şöhret
Genç bir albay olan Mustafa Kemal, Çanakkale Savaşı ile birlikte “Anafartalar Kahramanı” olarak tanınmaya başlamış, burada kazandığı saygınlık ve şöhretle beraber 19 Mayıs 1919'da Milli Mücadele'yi başlatmıştır.
3. Çanakkale'nin kadın kahramanları
Reşit Paşa Vapuru'nda Çanakkale Savaşı'na katılan Safiye Hüseyin, ilk Türk hemşiredir.
4. Dereyi görmeden paçaları sıvamak
Savaşı kazanacağına emin olan İngilizler, İstanbul'da kullanmak üzere paralarını basarak yanlarında getirmişler. Üzerinde “120 Gümüş Kuruş” yazan banknotlar ise Çanakkale'yi geçememiş.
5. Üçüncü top atışında karaya oturan Fransız denizaltısı
Topçu Müstecip Onbaşı tarafından vurulan ve karaya oturarak mürettebatıyla beraber ele geçirilen Turkuaz adlı Fransız denizaltısı, savaşa katılan 4 denizaltıdan biriydi.
6. Ulus yaratan hezimet
Her yıl 25 Nisan tarihinde 10 binden fazla Avustralyalı ve Yeni Zelandalı Gelibolu'ya gelerek Anzak Günü'nde yapılan anma törenine katılıyor. Çanakkale'de yaşadıkları muazzam yenilgi, Avustralyalıların ulus bilinci edinme sebeplerinin arasında gösteriliyor.
7. Hümanizmin önyargılara galip geldiği savaş
Atatürk'ün, savaşta ölen Anzak askerlerine ve annelerine hitaben yazılmış, “Onlar, bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.” sözleriyle biten mektubunun İngilizce tercümesi, Yeni Zelanda'nın başkenti Wellington'da bulunan Atatürk Anıtı'nda yazılıdır.
8. Düşünmeden okuyup geçtiğimiz satırların ardında yatan hikaye
“Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın bu toprak, bir devrin battığı yerdir” mısraları Necmettin Halil Onan tarafından, aslında Kurtuluş Savaşı için yazılmış olmasına rağmen, Çanakkale Savaşı ile özdeşleştirilmiş ve Gelibolu sırtlarına kazınmıştır.
9. Hayatın durduğu yıl: 1915
Savaşta öğrencilerin askere alınması nedeniyle Tıbbiye, 1915 tarihinde bir yıllığına eğitime ara vermiştir.
