Bölgesindeki lider konumu, uluslararası arenadaki etkinliği ve benzer dış politika söylemleriyle Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Türkiye için potansiyel bir partner olma özelliği taşıdığını belirten temsilciler, Türk toplumu ile Güney Afrika toplumu arasındaki bağları güçlendirmek için bölgede yürütülen kamu ve kültür diplomasisi faaliyetlerini anlattı.
TİKA Pretorya Program Koordinasyon Ofisi Koordinatörü Mükremin Çakır, Türkiye'nin Afrika açılımı çerçevesinde geliştirdiği karşılıklı iş birliğine dayalı, aktif ve etkin dış politika enstrümanlarının kıtada belirgin olmaya başladığını ifade etti.
Afrika kıtasının önde gelen ülkelerinden biri olan Güney Afrika Cumhuriyeti'nin bölgesel ve küresel siyasette etkin bir ülke olduğunu belirten Çakır, ülkenin oturmuş bir demokrasi, hukuk ve eğitim sistemine sahip olduğunu belirtti.
Çakır, karşılıklı ekonomik fırsatlar ile derin siyasi ve kültürel ilişkilerin, Türkiye ile Güney Afrika Cumhuriyeti'ni birbirine yaklaştıran hususlar olduğuna dikkati çekerek şu ifadeleri kullandı:
"Güney Afrika, Türkiye'nin demokrasiden ve mazlumlardan yana yürütmüş olduğu diplomasisiyle dost bir ülke olup, aynı zamanda ekonomik ilişkilerin de karşılıklı kazanç ve güven ilkesine göre tesis edilebileceği bir ortaktır. İki ülkenin de birbirini destekleyeceği birçok alan mevcuttur."
TİKA'nın Güney Afrika'daki faaliyetleri
TİKA'nın 2017 yılında Pretorya'da Program Koordinasyon Ofisi açarak Güney Afrika Cumhuriyeti'nin yanı sıra Lesotho ve Esvatini'de de faaliyete geçtiğini kaydeden Çakır, "TİKA, Türkiye ve Güney Afrika ilişkilerini destekleyen iş birliği ve kalkınmaya yönelik projeleri hayata geçirmekte ve tecrübelerini aktararak önemli bir rolü icra etmektedir." diye konuştu.
Çakır, TİKA'nın bu zamana kadar ülkede ibadethanelerden çocuk merkezlerine, spor kulüplerinden kütüphanelere birçok alanda restorasyon ve ekipman desteği faaliyetlerinde bulunduğunu ifade etti.
Apartheid rejimi destekçisi bir grup ırkçı tarafından bombalı saldırıya uğrayan ve bölgedeki ilk siyahi Müslüman camisi olan Soweto Camisi ile Sultan Abdülhamid'in katkılarıyla kurulan Nurul Hamidiye (Hamid'in Işığı) Camisi'nin restorasyonlarının bu faaliyetler arasında olduğunu aktaran Çakır, TİKA'nın Pretorya Ofisinin, Güney Afrika Cumhuriyeti dışında bölge ülkelerinden Esvatini ve Lesotho'da da tarımsal kalkınmadan sağlık ekipman desteğine birçok alanda faaliyet yürüttüğünü dile getirdi.
Afrika'nın yükselen gücü Güney Afrika Cumhuriyeti
Güney Afrika Yunus Emre Enstitüsü Temsilcisi Gökhan Kahraman, dünyanın en büyük 20 ekonomisinden biri olan Güney Afrika Cumhuriyeti'nin, bölgesinde ve uluslararası arenada yükselen bir güç olduğuna dikkati çekti.
Kahraman, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin, ekonomik, siyasi ve kültürel yapısıyla başta Sahra Altı bölgesi olmak üzere tüm Afrika ülkeleri üzerinde etkili bir konuma sahip olduğunu ifade etti.
Türkiye ile Güney Afrika'nın başta ekonomi ve dış politika söylemleri olmak üzere birçok benzerlikler taşıdığını belirten Kahraman, bu durumun ikili ilişkiler açısından birçok potansiyeli beraberinde getirdiğini kaydetti.
Kahraman, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin, Türkiye için Sahra Altı bölgesine açılan kapı olma özelliği de taşıdığını belirterek Türk kamu kurumlarının ve sivil toplum kuruluşlarının ülkede son yıllarda artan etkinliğine dikkati çekti.
Başta YEE, TİKA, Maarif Vakfı, Türkiye Diyanet Vakfı, Türk Kızılay ve Yeşilay olmak üzere Türk kurumlarının, ülkede hemen her alanda sürdürülebilir faaliyetler icra ettiğini söyleyen Kahraman, "Türk kurumlarının, Güney Afrika'daki bu çalışmalarının sadece hükümetler arası ikili ilişkilere değil, her iki ülkenin toplumsal ilişkilerine de katkı sağladığını gözlemliyoruz" dedi.
Güney Afrika'daki Türk kültür diplomasisi
Kahraman, 2017 yılından bu yana Güney Afrika Cumhuriyeti'nde faaliyet gösteren YEE'nin toplumun her kesiminden yoğun ilgi gördüğünü belirterek, "Türkçe dil öğretimi ve Türkçe konuşma programları, geleneksel Türk el sanatları kursları, sanat sergileri, sinema günleri ve çeşitli sosyal-kültürel etkinlikler düzenleyerek Güney Afrika toplumu ile Türk toplumu arasında dostluk köprüleri kurulmaktadır." ifadelerini kullandı.
YEE olarak Türkiye Akademik ve Bilimsel İş Birliği Projesi (TABİP) kapsamında Güney Afrika üniversiteleriyle akademik ve bilimsel alanda iş birliği çalışmalarını sürdürdüklerini kaydeden Kahraman, Güney Afrikalı sivil toplum kuruluşlarıyla kültür sanat ve dil eğitimi konularında yakın ilişkiler geliştirdiklerini ifade etti.
Kahraman, ülkede her yıl düzenlenen Türkçe, Türk sineması ve Türk edebiyatı yaz okulu faaliyetlerinde başarılı olan Güney Afrikalı öğrencilere, Türkçelerini geliştirmeleri ve Türk kültürünü yakından tanımaları için Türkiye'yi ziyaret etme fırsatı sunduklarını belirterek "Güney Afrikalıları Türkiye'ye davet ederken, Türkleri de Güney Afrika'ya davet ediyoruz. İki ülke arasında gönüllere dayanan 'kültür köprüleri' kurmaya çalışıyoruz. Yunus gibi, gönülden 'gelin tanış olalım' diyoruz." dedi.
Bu yıl, Yunus Emre'nin vefatının 700. yılı sebebiyle ülke genelindeki lise ve üniversitelerde çeşitli yarışma ve programlar düzenlemeyi planladıklarına değinen Kahraman, gelecek dönem Türk okçuluğu ve Türk mutfağı kursları ile Türk-Afrika sinemasına dair projeleri hayata geçirerek iki ülke toplumları arasındaki kültürel zenginlikleri ortak bir paydada buluşturmayı hedeflediklerini belirtti.
AA
