Her ne kadar daha çok arazi tutkunlarının ilgili alanına giriyor olsa da, tüm otomotiv kullanıcılarının araçlarındaki diferansiyel sisteminden haberdar olmaları ve bunu en efektif şekilde kullanmaları çok büyük önem taşıyor. Araç alırken de ihtiyaçlarınıza ve sürüş karakteristiklerinize göre diferansiyel seçimi yapmanız ileride karşılaşacağınız sürprizlerin önüne de geçecektir.Diferansiyelin temel görevi aktarım organlarından gelen gücü basit haliyle tekerleklere aktarmaktır. Özelliklerine, teknolojilerine ve tiplerine göre değişmekle beraber diferansiyelin asıl amacı bu gücü aktarırken tekerlerin en efektif şekilde rotasyonunu tamamlamasını sağlamaktır. Diferansiyel bulunmayan bir aracın viraj dönerken içeride kalan tekerin daha sık dönmesi ve dışarıda kalan tekerin daha az dönmesi sebebiyle kullanımı mümkün olmayacaktır.
Seçenek Çok
En çok tercih edilen diferansiyel türü olan açık diferansiyel aynı zamanda en çok sık rastlanan türdür. Aldığı gücü tekerlere aktarırken torku eşit miktarda dağıtabilen, masrafsız ve ucuz olan bu diferansiyel tekerlerden biri üzerindeki yük azaldığında yükün azaldığı tekere daha çok tork yollayarak çekişi bulunan ve yük altındaki tekere ise daha az tork ileterek performanslı kullanımda, uygun olmayan yol koşullarında yol tutuşun azalmasına sebep olabilmesiyle bilinir. Limitli kaymalı diferansiyel ise yine bu sisteme benzer olup, lastikler arasındaki tork farkına bir limit koyarak aracın daha kontrollü ve performanslı yol almasını sağlar. Kilitli diferansiyeller ise mekanik bir kilit sistemi vasıtasıyla diferansiyel aksamını bir nevi devredışı bırakarak çekiş kabiliyeti olan lastik veya lastiklere aracın tüm gücünü aktarabilmeleriyle arazi severlerin gözdesi olarak öne çıkıyor. Tüm bu seçenekler haricinde modern teknolojiyle mümkün olan ve sadece mekanik değil aynı zamanda bilgisayar aksam destekli de olan modellerinden ise en çok Haldex, Vektör Diferansiyel ve tabii ki diferansiyelsiz elektrikli araçlar öne çıkıyor.
Bilgisayarlar Her Yerde
Bilgisayar yönetimli tork iletimi sağlayan HALDEX sistemi elektronik pompalarla hangi tekerin ne kadar güce ihtiyaç duyduğunu sürekli olarak hesaplayarak en uygun sürüşü sağlarken yakıt tüketimine de katkıda bulunmasıyla öne çıkıyor. Mekanik bir diferansiyel kilidi bulunmayan sistem arazi severler için yetersiz olabiliyor. Vektör Diferansiyel ise normal bir diferansiyelin modernize edilmiş ve lastiğin açısını da değiştirebilme özelliği ile en karmaşık ve pahalı diferansiyel tipi olarak biliniyor. Motorun ürettiği tüm torku tek bir lastiğe iletebilmesi ve diğer diferansiyellerin aksine reaktif değil üreticinin isteğine göre çeşitli senaryolara karşı önceden kurulum yapılabilmesiyle öne çıkıyor. Özellikle çift motorlu, ön ve arka aksların kendilerine ait motoru olduğu durumlarda kullanımıyla iki motor arasında ve tekerler arasındaki ilişkiyi milisaniyelik kararlarla düzenleyebiliyor.
Elektrikli Araçlarda Durum Farklı
Elektrikli araçlar ise tüm aktarım ilişkisini değiştirmek üzere gibi görünüyorlar. Her aks hatta her bir tekere kendi motoru sağlanabildiği durumlarda araçta aktarım organı kullanılmasına ihtiyaç kalmıyor ve sadece bu motorların senkronunu sağlayan merkezi bir bilgisayar tüm aktarım sisteminin kalbini oluşturabiliyor.
Kontrol Şart
Uzmanlar sürücülerin yaşadıkları iklim, sürüş tecrübeleri ve dinamiklerini de değerlendirerek satın alacakları araçtaki sistemler hakkında bilgi sahibi olunmasının önemine vurgu yapıyorlar. İkinci el araç satın alımında ise bakılması gereken en önemli noktalardan biri olarak diferansiyel sistemi öne çıkıyor. Uzman ekipler ve özel teçhizatla yapılacak incelemede diferansiyeldeki sızıntılar, problem ve sesler tespit edilebiliyor ve bir kazanın önüne geçilebiliyor. Araç sahiplerinin ise araçlarının hangi aktarım sistemine sahip olduğunu öğrenmeleri yolculukları sırasında araçlarındaki sistemlere göre tepki vermelerini sağlayabilir.