MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, TBMM'deki grup toplantısında PKK'nın elebaşı Abdullah Öcalan için "umut hakkı" önerisinde bulundu. Bahçeli, "Teröristbaşının tecridi kaldırılırsa gelsin, TBMM'de konuşsun" diyerek, Öcalan'ın terörün sona erdiğini duyurması halinde bu haktan yararlanması için yasal düzenleme yapılabileceğini belirtti. Peki, Umut hakkı nedir ve kimler yararlanabilir?
UMUT HAKKI NEDİR?
Umut hakkı, hapis cezasına mahkum edilen bireylerin belirli sürelerde iyi hal nedeniyle koşullu salıverilmesinin mümkün olup olmadığının değerlendirilmesine denir. Ciner Medya Grubu Ankara Temsilcisi Fevzi Çakır'ın ifadesine göre, bu hak, mahkumun cezaevinden bir gün çıkacağına dair umudunu korumasını ifade eder.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 18 Mart 2014 tarihinde Öcalan'a dair yaptığı değerlendirmede, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının koşullu salıverilme hakkı olmaksızın infaz edilmesinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 3. maddesini ihlal ettiğine hükmetti.
UMUT HAKKINDAN KİMLER YARARLANABİLİR?
Umut hakkı, her mahkum için geçerli değildir. Bu hak, yalnızca belirli koşulları sağlayan mahkumlar için geçerlidir.
CEZA SÜRESİNİN BELİRLİ BİR KISMINI TAMAMLAYANLAR: Koşullu salıverilme talebinde bulunabilmek için mahkumun cezasının belirli bir kısmını cezaevinde geçirmiş olması gerekir. Genellikle bu süre, cezanın üçte ikisi veya dörtte üçü gibi oranlara dayalıdır.
İYİ HAL GÖSTERENLER: Mahkumun ceza süresi boyunca disiplin cezası almaması, sosyal rehabilitasyon süreçlerine katılması ve iyi davranışlar sergilemesi, koşullu salıverilme için en önemli kriterlerden biridir.
AĞIR SUÇLAR DIŞINDA YARGILANANLAR: Cinayet, terör suçları, cinsel saldırı gibi ağır suçlardan mahkum olan kişiler, koşullu salıverilme hakkından yararlanamayabilirler.