NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye'nin S-400 savunma sistemi satın almasına ilişkin, "Her NATO müttefiki, hangi savunma ekipmanını alacağına kendisi karar verir. Ancak ben NATO Genel Sekreteri olarak olası sonuçlardan endişe duyuyorum." dedi.
Stoltenberg, Çankaya Köşkü'nde düzenlenen NATO Konseyi ve NATO Akdeniz Diyaloğu Ortakları Toplantısının ardından Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile düzenledikleri ortak basın toplantısında konuştu.
Türkiye'nin Rusya'dan S-400 savunma sistemi almasına ilişkin soruyu yanıtlayan Stoltenberg, "Her NATO müttefikinin hangi savunma ekipmanını alacağı kendi kararıdır." diye konuştu.
NATO Genel Sekreteri olarak olası sonuçlardan endişe duyduğunu belirten Stoltenberg, "ABD yönetimi çok net şekilde yaptırım uygulayacağını ifade etti. Bu konu hem Washington hem Ankara'daki toplantılarımda birçok defa görüşüldü. Bir çözüm bulunması mümkün olacaktır diye umuyorum. Çünkü biz bir NATO müttefikinin bir diğer müttefik ülkeye yaptırım uygulaması durumundan kaçınmak istiyoruz." ifadesini kullandı.
Stoltenberg, NATO için önemli olan konunun sistemlerin birlikte çalışabilmesi olduğunu vurguladı. Türkiye'nin şu anda İtalya ve Fransa ile SAMP-T adlı bir hava savunma sistemi alınması konusunda görüştüğünü hatırlatan Stoltenberg, SAMP-T'nin NATO'nun Türkiye'ye verdiği destek içinde kullanıldığını aktardı.
Türkiye ile ABD arasında Patriot sistemlerinin alınması için de görüşmeler bulunduğunu ifade eden Stoltenberg, "Ben temasları memnuniyetle karşılıyorum. Yüksek değer verdiğimiz 2 müttefikin bu sorunu çözmek için farklı yöntemler aramasından memnuniyet duyuyorum." dedi.
Stoltenberg, "NATO olarak AB'ye üye olmayan müttefikiniz Türkiye'yi AB'nin güvenlik ve savunma faaliyetlerine dahil etmeleri konusunda çabalarınız var mı?" sorusunu yanıtlarken, "Ben AB ile NATO arasındaki iş birliğini teşvik ediyorum. Bu her iki taraf için iyi bir iş birliği olacaktır." dedi.
AB ile farklı alanlarda halihazırda çalıştıklarını kaydeden Stoltenberg, siber güvenlik, hibrid tehditler, denizcilik faaliyeti gibi konularda paralel uygulamaları, tatbikatları olduğunu söyledi.
AB'nin savunma konularında adımlar attığında NATO ile görüştüğünü dile getiren Stoltenberg, bunun tekrarlardan kaçınmak anlamına geldiğini belirtti.
Stoltenberg, "AB, NATO'nun çabalarını tekrarlamıyor. Avrupa Birliği, NATO'nun bir alternatifi ya da ikamesi değildir. Şeffaf bir şekilde çalışmalarımızı yürütüyoruz. AB üyesi olmayan müttefiklerimizi de mümkün olduğunca bu sürece dahil etmeye çalışıyoruz. Avrupa'nın güvenliği NATO'ya bağlı. Tabii ki Brexit sonrası dönemde bu çok daha önemli olacak." şeklinde konuştu.
NATO'nun savunma harcamalarının çok ciddi bölümünün ABD, Kanada, Norveç, İzlanda, Türkiye gibi AB üyesi olmayan müttefiklerden geldiği bilgisini veren Stoltenberg, "AB'nin çabaları NATO'nun çabalarının yerini alamaz. AB'nin savunma çabaları da Türkiye ya da Norveç gibi AB üyesi olmayan ülkeler için yeni engeller oluşturmamalı." dedi.
Stoltenberg, AB'nin savunma konusundaki gayretlerini desteklediklerini, bunun NATO ile rekabet eden değil tamamlayıcı nitelikte olması gerektiğini belirtti.
TÜRKİYE'YE TEŞEKKÜR
"Türkiye, çok önemli ve değerli bir NATO müttefiki." diyen Stoltenberg, Türkiye'nin NATO'ya çok önemli katkılar sunduğunu ve terörle mücadelede büyük ilerleme kaydettiklerini bildirdi.
IŞİD'in elindeki tüm toprakların alınmasını tarihi bir başarı olarak niteleyen Stoltenberg, NATO'nun Konya'dan kalkan AWACS gözlem uçaklarının IŞİD Karşıtı Küresel Koalisyona destek verdiğini hatırlattı.
NATO'nun Irak'taki misyonuyla Iraklı güvenlik güçlerinin kuvvetlenmesine yardım ettiğini aktaran Stoltenberg, IŞİD'in asla dönmemesini sağlamayı hedeflediklerini söyledi.
Stoltenberg, Türkiye'nin Irak'taki eğitim faaliyetlerinde önemli rol oynamasını, Afganistan'da NATO misyonuna en büyük destek veren ülkelerden biri olarak sağladığı katkıları, Kosova'da ve Batı Balkanlar'da istikrara katkısını memnuniyetle karşıladıklarını bildirdi.
Türkiye'ye geçen günlerde verdiği şehitlerden ötürü taziyelerini ileten Stoltenberg, şöyle devam etti:
"NATO, Türkiye'nin karşılaştığı güvenlik sınamalarında Türkiye'nin yanında yer almaktadır. Biz Türkiye'nin hava savunmasına yardımcı oluyoruz. Türk toprakları üzerinde AWACS uçaklarıyla devriyeleri daha da geliştirdik. Yıllar içinde NATO Türkiye'deki askeri tesislere 5 milyar dolardan fazla yatırım yaptı. Bunların içinde uçuş pistleri, deniz üsleri ve radar sahaları gibi çok önemli altyapı tesisleri bulunuyor. Geçen ay Washington'daki NATO Dışişleri Bakanları Toplantısında Karadeniz'de güvenliğin artırılmasına yönelik yeni tedbirler paketi üzerinde anlaştık. Bütün bu faaliyetler bize daha fazla güven ve emniyet sağlıyor. Türkiye'ye NATO'nun güvenliğine sağladığı katkılardan ötürü teşekkür ediyorum. Aynı zamanda NATO da ittifak içinde önemli üyelerden olan Türkiye'ye önemli destekler sağlıyor."
NATO Akdeniz Diyaloğu Ortakları Toplantısına ev sahipliği için Türkiye'ye teşekkürlerini ileten Stoltenberg, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki istikrarsızlık nedeniyle bu diyaloğun artık eskisine göre daha değerli olduğunu söyledi.
"Suriye ve Irak ile sınırı bulunan Türkiye, NATO müttefikleri içinde Orta Doğu'da en fazla çalkantıya maruz kalan ülke olmuştur." diyen Stoltenberg, Türkiye'nin 3,6 milyon Suriyeliye ev sahipliği yaptığını, Türkiye'nin de desteğiyle NATO'nun yasa dışı göç ve insan kaçakçılığı yollarının kesilmesinde önemli rol oynadığını dile getirdi.