Yeni yönetim modeline geçişte en kapsamlı Kanun Hükmünde Kararname dün Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hemen yemini öncesinde yayınlandı. 16'sı geçici madde olmak üzere 233 maddeden oluşan KHK'da devlet yapılanmasına ilişkin radikal değişikler yapıldı. Yapılan KHK ile ilgili mevcut bakanlıkların teşkilat yasaları yürürlükten kaldırılarak yeni düzenlemelere gidildi.
10 BAKANLIK BİRLEŞTİ
Yeni modelle birlikte birleştirilen bakanlıkların isimleri şöyle: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı birleştirildi. Yeni dönemde bu iki bakanlık Çalışma Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı adı altında hizmet verecek. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Kalkınma Bakanlığı da birleştirilerek, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı oldu. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı ise Ticaret Bakanlığı adı altında birleşti. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı birleştirildi. Bu iki bakanlığın ismi ise Tarım ve Orman Bakanlığı oldu. Avrupa Birliği Bakanlığı da Dışişleri Bakanlığı ile birleştirildi.
EKONOMİ DE ÜÇE DÜŞTÜ
Maliye Bakanlığı da "Hazine ve Maliye Bakanlığı" oldu. Ekonomi alanında 6 olan ilgili bakanlık sayısı 3'e inerken Başbakan Yardımcılığına bağlı Hazine Müsteşarlığı yeni yapılanmada Maliye Bakanlığı çatısı altına geçti. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının yeni adı ise Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı oldu.
YENİ SİSTEMİN BAKANLIKLARI
Cumhurbaşkanlığı Hükümet modeli çerçevesinde oluşturulan yeni sistemdeki bakanlıkların isimleri şöyle: Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Çalışma Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı." KHK ile tarih olan bakanlıklar ise şunlar: “Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, AB Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı” Yeni bakanların bugün saat 14.00'te yemin edeceği bildirildi. Yeni sistemde toplam 16 bakanlık olacak.
İSTİHDAMLARDA YETKİ BAŞKAN'DA
Getirilen yeni düzenlemeyle ilgili, iş mevzuatına tabi, sözleşmeli uzman, müfettiş, denetmen, denetçi, kontrolör, aktüer gibi istihdamlar Cumhurbaşkanı kararnamesi ile belirlenecek. KHK ile milletlerarası antlaşmaların yapılması yürürlüğe ve yayınlanması ile bazı antlaşmaların yapılması için yetki cumhurbaşkanına verildi.
9 KURUL POLİTİKA ÜRETECEK
Cumhurbaşkanına bağlı olacak kurulların isimleri ise şu şekilde: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile oluşturulacak 9 kurul politika önerileri yapacak, bilimden, sağlık ve gıda politikalarına kadar stratejik ve uzun vadeli vizyonlar geliştirecek. Bu kurullar doğrudan Erdoğan'a bağlı olacak. Kurullar şunlar: Yerel Yönetim Politikaları Kurulu, Sosyal Politikalar Kurulu, Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu, Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu, Hukuk Politikaları Kurulu, Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu, Ekonomi Politikaları Kurulu, Eğitim ve Öğretim Politikaları Kurulu, Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu.
MÜSTEŞAR GİTTİ BAKAN GELDİ
KHK ile Milli İstihbarat Teşkilatı ve Savunma Sanayi Müsteşarlığı'ndaki “Müsteşarlığı” ibaresi “Başkan” şeklinde değiştirildi. Milli Güvenlik Kurulu (MGK) ve Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği kaldırıldı. TSK Personel subayların bekleme süreleri Cumhurbaşkanı kararıyla uzatılıp kısaltılabilecek. Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığına ait her türlü hak ve yükümlülükler İçişleri Bakanlığına devredildi. TOKİ, Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlandı.
SAVUNMADA BAKANLIK DÖNEMİ
Anayasa değişikliğine uyum kapsamında savunma sanayisinin yönetsel organizasyonunda da düzenlemeye gidildi. Savunma Sanayii Müsteşarı ve müsteşar yardımcılarının kadro unvanı Savunma Sanayii Başkanı ve başkan yardımcısı şeklinde düzenlendi. Savunma Sanayii Destekleme Fonu'nun yüzde 2'sini aşmayacak miktardan oluşacak Başkanlık bütçesini azami yüzde 50 artırma yetkisi Cumhurbaşkanı'nda olacak.
BYEGM YERİNE İLETİŞİM BAŞKANLIĞI
Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname yürürlükten kaldırıldı. Kapatılan Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğüne ait her türlü taşınır, taşıt, araç gereç ve malzeme, her türlü borç ve alacaklar, hak ve yükümlülükler bu Kanun Hükmünde Kararname yürürlüğe girdiği tarihte hiçbir işleme gerek kalmaksızın Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'na devredildi.
MGK KANUNU TARİH OLDU
703 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile “2945 sayılı Milli Güvenlik Kurulu (MGK) ve Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Kanunu” yürürlükten kaldırıldı. Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında KHK Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlandı. Bun göre, “2945 sayılı Milli Güvenlik Kurulu ve Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Kanunu” yürürlükten kaldırıldı.
TSK'DA YAŞ HADDİ 67 OLARAK KONULDU
KHK ile Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nda da bazı düzenlemeler yapıldı. General ve amiraller de dahil subayların rütbe bekleme sürelerine ilişkin yapılan düzenlemeyle, bu süreler Cumhurbaşkanı kararıyla uzatılıp kısaltılabilecek. Muvazzaf subayların terfilerinin her yıl 30 Ağustos Zafer Bayramı günü yapılmasına yönelik düzenleme kaldırılırken, orgeneral-oramirallerin Genelkurmay Başkanlığı'na atanmaları için belirlenen yaş haddi 67 olarak korundu. Genelkurmay Başkanlığı'na atanan orgeneral-oramirallerin görevde kalma süresi ise söz konusu Kanunda belirlenen bekleme sürelerinden hariç tutuldu.
ERDOĞAB'A BAĞLI BAKANLIKLAR
Yeni yönetim modelinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'a bağlı 8 başkanlık şöyle: Devlet Denetleme Kurulu, Milli Güvenlik Kurulu, Milli İstihbarat Başkanlığı (MİB), Genelkurmay Başkanlığı, Savunma Sanayi Başkanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı, İletişim Başkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı. Milli İstihbarat Teşkilatı'nın (MİT) yeni sistemdeki adı “Milli İstihbarat Başkanlığı” oldu. Cumhurbaşkanlığı bünyesinde olacak Savunma Sanayii Müsteşarlığı da başkanlığa dönüştürüldü.
BAŞKAN'IN 4 OFİSİ
Cumhurbaşkanlığı Sistemi ile doğrudan Cumhurbaşkanı ile çalışacak 4 ofis kurulacak. Finans Ofisi, İnsan Kaynakları Ofisi, Dijital Dönüşüm Ofisi ve Yatırım Ofisi adlarını taşıyacak bu birimler, insan kaynağının etkin ve verimli kullanılmasında, dijital dönüşümle toplum hayatının kolaylaştırılması ve hizmet kalitesinin artırılmasında, Türkiye'nin yatırım alanında cazibe merkezi haline getirilmesi ve yeni finansal enstrümanların geliştirilmesinde rol oynayacak.
112'Yİ MEŞGUL EDENE CEZA
Acil Çağrı Merkezi 112'yi asılsız ihbarla meşgul edenlere kişilere yönelik artık yaptırım uygulanacak. Yapılan değişikliklerle gereksiz arama yapanlara valiliklerce, 250 lira idari para ceza uygulanacak. Başbakanlığa bağlı olan Diyanet İşleri Başkanlığı başbakanlık kaldırıldığı için yeni düzenleme ile Cumhurbaşkanlığına bağlandı.
O MÜŞTEŞARLIK KAPATILDI
KHK ile Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı kapatılarak, her türlü hak ve yükümlülükleri İçişleri Bakanlığı'na devredildi. Müsteşarlığa ait her türlü taşınır, taşıt, araç gereç ve malzeme, her türlü borç ve alacaklar, hak ve yükümlülükler İçişleri Bakanlığına devredildi. KHK ile Türkiye Adalet Akademisi ile TODAİE kapatıldı.
İŞTE EN YÜKSEK DEVLET MEMURU
Anayasa değişikliklerine uyuma yönelik yayımlanan Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile en yüksek devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı, Başbakanlık Müsteşarına denk kabul edilecek. Cumhurbaşkanlığına bağlı İletişim Başkanı, Devlet Arşivleri Başkanı, Milli Saraylar Başkanına ve başkan yardımcıları, emeklilik hakları bakımından da sırasıyla Türkiye İstatistik Kurumu Başkan ve Başkan Yardımcılarına denk kabul edilecek. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun (BTK) başkanı, ikinci başkanı ve üyeleri, Cumhurbaşkanı tarafından atanacak.
AYM KANUNU DEĞİŞTİRİLDİ
Resmi Gazete'de yayımlanan 703 sayılı KHK ile Anayasa Mahkemesinin kuruluş kanununda değişiklik yapıldı. Buna göre, Yüksek Mahkeme, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin Anayasaya aykırılığı iddiasıyla açılan iptal davalarına da bakacak, cumhurbaşkanı yardımcılarını Yüce Divan sıfatıyla yargılayacak. KHK ile Danıştay Kanunu'nda yapılan değişikliğe göre, cumhurbaşkanı yardımcılığı ve bakan yardımcılığı görevini yürütenler Danıştay üyesi seçilebilecek. Resmi Gazete'nin son mükerrerinde yayımlanan 703 sayılı KHK ile Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) ve Yunus Emre Enstitüsü'nün (YEE) teşkilat kanunları değişti.
