TİMETÜRK ÖZEL HABER
İran'da gerçekleşen Tahran zirvesini, Türkiye ile Rusya ilişkilerini ve Fırat'ın doğusunu Güvenlik uzmanı Coşkun Başbuğ'a sorduk.
İŞTE BAŞBUĞ İLE YAPTIĞIMIZ ÖZEL RÖPORTAJ:
1. Türkiye ile Rusya arasında gerçekleşen İdlib mutabakatını nasıl değerlendiriyorsunuz?
-7 Eylül'de Tahran zirvesini yaptık, 17 Eylül'de Soçi zirvesi düzenlendi. Bu iki zirveye bakarsanız taban tabana zıt işlemler var. Türkiye'nin hem Tahran'da hem Soçi'de tavrı netti, iki tarafta da aynı tavrı gösterdi. Fakat Tahran'da farklı bir İran, Soçi'de ise sürece girmek istemeyen bir İran gördük. Yine Tahran'da ateşkes sürecine soğuk bakan bir Rusya gördük, Soçi'de tamamen Türkiye'nin isteklerini kabul eden bir Rusya gördük. Rusya'yı bu noktaya getiren husus sayın Erdoğan'ın ve Türkiye'nin samimi tavrını bütün dünyanın görmesi oldu.
2. İran'ın Tahran zirvesini canlı yayınlamasını nasıl algılamalıyız?
-Aslında bir acem oyunu düzenledi İran. Bu yaşıma geldim ilk defa gördüm 3'lü devletin yaptığı toplantının naklen bütün dünyaya yayınlandığını. Bu ilk oldu. Bence burada kurnaz bir oyun vardı. Bunlar kapalı kapılar arkasında konuşulur ve çıkışta 3 lider ana başlıklardan kısa bahseder bitirirdi işi. Teamül hep böyle. Bu zirvede farklı oldu. Zirvenin yerinden bitişine kadar İran'ın hep ayak oyunlarını gördük.
3. Önceki gün Rusya'nın yarı resmi haber ajanslarında “Soçi anlaşmasına karşı çıkan İdlib'deki cihatçı örgütler silahlarını teslim etmiyor” etmiyor diye haber yayınlandı. Böyle bir şey olursa süreç olumsuz etkilenir mi?
-Olumsuz etkilemez. Çünkü Türkiye olarak o terör örgütlerinin hamisi değiliz. Yani Rusya hangi pencereden bakıyorsa o radikal gruplara bizde aynı pencereden bakıyoruz. Dolayısı ile iş her ne kadar bizim üzerimize yıkılsa da çünkü sahanın içi bizden soruluyor, bu şu demek değil; Türkiye bu örgütlere tamamen hakim, Türkiye ne diyorsa onu yapıyor demek değil asla. Öbür türlü ABD'nin YPG ile iş tuttuğu gibi olur bambaşka noktalara gelir. Dolası ile bölgedeki örgütlerden bir ayak direme olursa Türkiye ile Rusya orada tavrını ortaya koyar. Kaldı ki biz Rusya'ya sana tehdit olan grupları bize bildir, beraber nokta operasyonu beraber yapalım dedik. Böyle bir tablo ortaya çıkarsa Türkiye ve Rusya ortaya çıkar ve tehdidi yerinde bertaraf eder.
4. Rusya'nın PYD ofislerine izin verdiği biliniyor. İdlib mutabakatının olumlu havası göz önüne alınırsa, Rusya PYD'nin ofislerini kapatması söz konusu olur mu?
-Bu çok ileri safhada olabilecek bir şey ama şu anda Rusya'nın yapacağı şey donup kalmak. Ofis de kapatmaz ama destek de vermez. Türkiye'ye burada alan açar.
5. Türkiye ile Rusya arasında Fırat'ın doğusunda birlikte hareket edilebilir mi?
-Rusya dolaylı destek verecektir. Afrin'de olduğu gibi. Yani orada hava sahası,, kara sahası Türkiye'nin istediği gibi insiyatif kullanarak bu bölgelerde etki üretecek, Rusya'da buna geride sessiz kalacak. Bana göre bundan sonra olacak tablo bu.
