Günümüz müzelerinde geçmiş dönemlerden kalma bakır aksesuar ve eşyalara rastlamak mümkündür. Peki günümüzde bakır'a olan merak yeniden nasıl başladı. Özellikle aksesuar olarak kadın erkek her yaştan insanın tercih ettiği bakırları MetalArtİstanbul'u ziyaret ederek bakır atölyelerinde birlikte bakır işçiliği sanatını icra eden baba kızdan dinliyoruz. Yılların bakır ustası Arif Usta Galata'da bulunan atölyesinde uzun süredir kızıyla birlikte bakırlara hayat veriyor. Bakır hakkında merak ettiklerimizi 5 soru 5 cevap söyleşimizde Sibel Topal yanıtladı.
Yüzyıllardır insan hayatında önemli bir yeri olan bakır'ın birbirinden farklı takı çeşitlerini yapıyorsunuz? Bakır'ın insan vücuduna faydaları nelerdir?
Bakırın tıbbi nitelikleri ve pek çok hastalığı aza indirgediği senelerdir konuşuluyor. Bakır takılar tarih boyunca morluklar ve şişmeler gibi ufak hastalıkların tedavisinde kullanılmış. Günümüzde bilim bu konuda devreye girmiş ve bakırın sağlığa faydalarını kanıtlamıştır. Vücudumuzun fonksiyonlarını sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmesi için besin maddeleri, su ve vitaminler yanında minerallere de gereksinimi vardır. Bakır bileklikler mineral metabolizmasını harekete geçirerek koruyucuları uyandırır ve enflamasyonları yani vücut sistemimizin enfeksiyon, yaralanma, stres gibi çeşitli uyaranlara verdiği kızarıklık, şişlik, ağrı gibi tepkileri ortadan kaldırır. Ayrıca bakır takılar tansiyon hastaları için de yararlıdır. Günümüzde bakır madeninden yapılan pek çok ürün modern tıpta da kullanılıyor.
Binlerce yıldır insanlık tıbbi amaçlar için bakırcı mıknatıs kullanma yoluna gitmiş ve sonuçlarını almıştır. Günümüzde modern tıp “manyetik terapi” adını verdiği yöntemi kullanıyor. Bakır ve mıknatısın kullanıldığı bu yöntem ile birkaç seans sonra, hasta kişinin vücudunun pek çok hastalığa karşı daha dirençli olduğu görülmüştür. Bakır takılar özellikle sinir ve bağırsak hastalıkları ve onkolojik hastalıklar için olumlu etkiye sahiptir.
Bakır'a şekil vermek zor oluyor mu? Takıların oluşum aşamasını anlatır mısınız?
Tüm metallere olduğu gibi bakıra da şekil vermek kolay değil. Bunun için birtakım gereçlere ve makinelere ihtiyaç var. Bizim oldukça kapsamlı bir metal atölyemiz olduğu için bakırı ham olarak alıp işleyebiliyorum.
Tasarladığım modele göre aşamalar da değişiyor. Tüm metaller darbe aldıkça sertleştir şekil vermek gittikçe zorlaşır. Bu yüzden şekillendirme aşamasında defalarca tavlamak yani gereken ısıyı ve nemi vererek onu işlenecek duruma getirmek gerekiyor. Benim takılarımın farkı dokuları. Hayal ettiğim dokuyu bulana kadar birçok kez tavlıyorum. Bir bileklik için ortalama 6-7 saat çalışıyorum. Doku işleminden sonra formu oluşturmak ayrı bir işçilik. Bunu yapan bir makine yok. Çünkü benim bilekliklerim yuvarlak değil. Bakır bilekliğin faydalı olabilmesi için uçlarının kapatılmaması gerekiyor. Kapatılmamış uçlar arasında bir manyetik alan oluşuyor. Bunu sağlayabilmek için daha oval bir form veriyoruz.
Kullandığımız bakır bilekliklerin gün içinde yaşamımıza katkısı nelerdir?
Kullanılan bakır bileklikler kişiye enerji ve sağlık katmaktadır. Önce sağ bilekte sonra sol bilekte ya da 12 saatte bir çıkarmak gibi. Bu konuda en doğru bilgiyi elbette uzmanlarımız söylemektedir. Tansiyon problemi olanlarda tercih ediyor ya da tenis bilek ağrısı çekenlerde. Şu bir gerçek ki bakır insan vücuduna iyi geliyor ve iyi hissettiriyor.
Bakır takı ve bilekleri kimler kullanabilir?
Bakır takıları herkes kullanabilir. Sağlık için olan kısmı bir tarafa bırakalım, vücudumuzda biriken statik elektriği atmak için de bakır mükemmel bir madendir. Zaman zaman hepimize dokunduğumuz yerden elektrik çarptığı olmuştur. Bu vücudumuzda biriken statik elektriktir. Bakır bileklik bunun da önüne geçmektedir.Biz işlenebilir tüm metallerden bileklik yapıyorum. Müşterilerimin büyük bir kısmı renginin sıcaklığı ve sağlığa faydaları sebepleriyle bakır tercih ediyorlar.
Kişiye özel tasarımlarda en çok ne gibi talepleri oluyor?
Bakıra sayısız renk tonu verebiliyoruz. El yapımı olduğu için aynısından bir ikincisi olması mümkün değil. Bu yüzden yapmış olduğumuz takılar, kişiye özel ve eşsiz. Renk aşaması en keyifli kısmı, çünkü sonunda çıkacak renk tonu bizim için de sürpriz oluyor. Bazen yakarak bazen de organik kimyasallarla rengini değiştiriyoruz. Son halini bakır kendisi belirliyor. Bu yüzden de aynısından yapmak mümkün olmuyor. Bizim ürünlerimiz için “aynısı yok benzeri var” doğru bir cümle olur. Kişiye özel tasarımlarda müşterilerimizin ilk talebi ve genellikle 50 gr üzerinde olması. Sonrasında kendilerine sıcak ve şık gelen dokuyu ve rengi belirliyorlar.