BÖLÜM 1: TEMEL İLKELER
Madde 1:
1. Suriye Cumhuriyeti; halkın halk için ve halk tarafından yönetilmesi, hukukun üstünlüğü, herkesin kanun önünde eşit olması, sosyal dayanışma, hak ve özgürlüklere saygı, tüm vatandaşların farklılık ve ayrıcalık gözetmeksizin hak ve yükümlülüklerinin eşit olması ilkelerine dayanan egemen bağımsız bir devlettir. Suriye Cumhuriyeti ve Suriye isimleri eşdeğerdedir.
2. Suriye, ulusun birliğine dayanır ve tüm vatandaşları için ortak ve bölünmez bir vatandır. Suriye'nin ulusal birliğini ve toprak bütünlüğünü korumak, devletin ve tüm vatandaşların görevidir.
3. Anayasa, ulusal birliği geliştiren ulusal bir miras olarak, Suriye toplumundaki kültürel çeşitliliğin korunmasını garanti eder.
Madde 2:
1. Suriye devletinin yönetim biçimi cumhuriyettir.
2. Hakimiyetin tek kaynağı çok kültürlü ve çok inançlı Suriye halkıdır. Halk egemenlik hakkını kendi geleceğini özgürce ve bağımsız olarak belirlemek için kullanır. Suriye halkı, egemenliğini, Anayasa'nın esaslarına göre, referandum ve evrensel, eşit, tek dereceli, özgür, gizli, kişisel oy ile seçilmiş temsilcileri aracılığıyla doğrudan kullanır.
3. Halk tarafından seçilmiş yetkili temsilciler haricinde hiç kimse halkı temsil etme, halk adına konuşma ve açıklamada bulunma hakkına sahip değildir.
4. Suriye halkının hiçbir kesimi, hiçbir sosyal grup veya örgüt, hiçbir kişi hakimiyeti gasp edemez. Hakimiyetin gaspı en ciddi suçtur.
5. Hiçbir kişi aynı anda Halk Meclisi üyesi, Kurucu Meclis üyesi, Cumhurbaşkanı, Başbakan, Başbakan Yardımcısı, Bakan veya Anayasa Mahkemesi üyesi olamaz.
6. Suriye vatandaşlığı yanında başka bir ülkenin vatandaşı da olanlar Halk Meclisi üyesi, Kurucu Meclis üyesi, Cumhurbaşkanı, Başbakan, Başbakan Yardımcısı, Bakan veya Anayasa Mahkemesi üyesi olamaz.
7. Hakimiyet barışçıl yolla, Anayasa ve kanun tarafından belirlenen demokratik süreci takip ederek devredilir.
Madde 3:
Devlet tüm dinlere ve dini kuruluşlara saygı gösterir ve kamu düzenine zarar vermedikçe tüm dini törenlerin yapılma özgürlüğünü güvence altına alır. Dini kuruluşlar kanun önünde eşittir.
Madde 4:
1. Devletin resmi dili Arapçadır. Resmi dilin kullanılış biçimi kanunla düzenlenir.
2. Kürt kültürel otonomisinin yönetim kurumları ile örgütlenmeleri Arapça ve Kürtçeyi eşit şekilde kullanır.
3. Suriye vatandaşlarına çocuklarını anadillerinde eğitme hakkı, devlete bağlı okullarda ve eğitim standartlarını karşılayan özel okullarda garanti edilir.
4. Her bölge; kanunla düzenlenmiş resmi dile ilaveten, başka bir çoğunluk dilini yerel referandumla kabul edilmesi şartıyla kullanma hakkına sahiptir.
Madde 5:
1. Devletin politik sistemi, politik çoğulculuğa ve yetkinin demokratik bir şekilde gizli oylama yoluyla kullanımına dayanır.
2. Politik partiler anayasal düzene, demokratik ilkelere, ulusal egemenliğe ve devletin toprak bütünlüğüne riayet ederler.
3. Politik partilerin kurulmasına ilişkin hüküm ve prosedürler kanunla düzenlenir.
4. Devlet daireleri veya hazinesi; politik, seçim veya parti çıkarları sebebiyle suistimal edilemez.
Madde 6:
1. Suriye'de ideolojik çeşitlilik tanınır. Hiçbir ideoloji, devlet ideolojisi olarak ilan edilmez veya zorunlu tutulmaz. Halk kuruluşları kanun önünde eşittir.
2. Devlet güvenliği temin eder ve ulusal ve dinsel azınlıkların hak ve özgürlüklerini korur.
3. Amaç ve faaliyetleri anayasal düzenin temellerini zorla değiştirmek, devletin bütünlüğünü çiğnemek ve onun güvenliğine zarar vermek, terörizme bulaşmak, silahlı birimler oluşturmak ve dinsel, sosyal, ırksal, ulusal ve kabilesel ihtilafları kışkırtmak olan ve mezhep, bölge, sınıf, meslek, cins ve ırk farkı gözeten politik parti ve diğer halk kuruluşlarının kurulmasına ve faaliyet göstermesine izin verilmez. Bu tür örgütlenmeler Suriye'deki sosyal ve politik sistemin parçası olamazlar.
4. Suriye terörizmin tüm biçimlerini kınar ve terörist tehditlere karşı topraklarını ve halkını korur.
Madde 7:
1. Anayasa en yüksek yasal güç olup bağlayıcıdır ve Suriye'nin topraklarının tamamında geçerlidir.
2. Suriye'de benimsenmiş kanunlar ve diğer hukuki işlemler Anayasa'ya aykırı olamaz.
3. Uluslararası hukukun evrensel ilke ve normları ile Suriye'nin imzaladığı uluslararası anlaşmalar, iç hukukun bir parçasıdır. Eğer Suriye'nin imzaladığı uluslararası anlaşmaların koyduğu kurallar iç hukukun şart koştuğu kurallarla ayrılığa düşerse, uluslararası anlaşmanın kuralları geçerlidir.
Madde 8:
1. Suriye diğer ülkelerle işbirliği, karşılıklı güvenlik ve uluslararası hukuk kuralları çerçevesindeki diğer ilkelere dayanan iyi komşuluk ilişkileri geliştirir.
2. Suriye, diğer ülkelerin egemenliğini ihlal demek olan savaşın, uluslararası çatışmaları çözme biçimi olarak kullanılmasını kınar.
Madde 9:
1. Suriye toprakları bölünmez ve dokunulmaz bir bütündür.
2. Suriye toprakları devredilemez. Devlet sınırları ancak, Suriye halkının bir isteği olarak, tüm Suriye vatandaşlarının dahil olduğu bir referandum sonrasında değişebilir.
Madde 10:
1. Vatanın egemenliğini, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü korumak Devletin sorumluluğunda olup her Suriye vatandaşının da görev ve yükümlülüğüdür. Devlet kanuna uygun olarak Suriye'nin bağımsızlığını, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü savunurken hayatlarını kaybetmiş olanların ailelerine destek sunar.
2. Suriye vatandaşları kanuna uygun olarak askerlik hizmetlerini yerine getirirler.
3. Vatanı savunmak ve korumak için, Devlet ordu ve diğer silahlı güçleri oluşturur.
4. Kamu gözetiminde olan ordu ve diğer silahlı güçler Suriye'yi ve onun toprak bütünlüğünü savunurlar. Halkı baskılama aracı olarak kullanılamazlar, politikaya müdahale edemezler veya yönetimin değiştirilmesine dahil olamazlar.
5. Devletin yetki alanı dışında askeri veya askerileşmiş faaliyet yürütmek yasaktır.
Madde 11:
1. Suriye'de ekonomik faaliyet özgürlüğü garanti altındadır. Özel, devlet, yerel veya diğer mülkiyet biçimleri tanınır. Mülk; medeni hakları ve insan hak ve özgürlüklerini, halkın ve devletin çıkarlarını ve insan onurunu çiğnemek için kullanılamaz.
2. Ekonomiyi farklı mülk biçimleri üzerinden geliştirmekle halkın refahının iyileştirilmesi amaçlanır. Devlet piyasa ilkelerini ekonomik kalkınmayı desteklemek için kullanır, girişim özgürlüğünü garanti eder ve ekonomik ilişkilerde tekelleşmeyi ve haksız rekabeti engeller.
3. Devlet kanuna uygun bir biçimde malların ve mali kaynakların bölgeler arasında serbest akışını temin eder.
4. Toprak kaynakları kanuna uygun bir biçimde devlet, yerel ve özel mülkiyet kapsamındadır.
5. Doğal kaynaklar halkın mülkiyetindedir. Doğal kaynaklar için kullanım hakkı veya imtiyazların veriliş biçimini kanun düzenler.
6. Vergi ve harçları kanun düzenler. Vergi sistemi adil bir temele sahiptir.
Madde 12:
1. Devlet, halkın genelinin ve tek tek vatandaşlarının refahını geliştirmek, bireylerin sosyal güvenlik ve kabul edilebilir yaşam standartlarını temin etmek için adımlar atar.
2. Devlet kültür, eğitim, sağlık, bilim ve sanatın gelişimini destekler; çevreyi koruma altına alır ve halkın tarihsel, maddi ve manevi mirasını muhafaza eder.
3. Cins, ırk, dil ve inanç temelli hiçbir ayrıma izin verilmez.
4. Aile toplumun çekirdeğidir ve devlet onun varlığını; dini, ahlaki ve vatansever değerini korur. Devlet ayrıca anneleri, çocukları ve yaşlıları da koruma altına alır, küçük çocukların ve gençliğin bakımını üstlenir ve yeteneklerinin gelişimi için uygun koşulları sağlar.
5. Devlet, kadınların politik, ekonomik, sosyal ve kültürel hayata aktif ve tam anlamıyla katılımları için tüm olanaklarını sunar. Devlet kadınların gelişimini ve toplum inşasına katılmalarını engelleyen kısıtlamaları gidermeye uğraşır.
6. Çocukların aileleri tarafından yetiştirilme, bakılma ve eğitilme hakları vardır. Çalışma kabiliyetlerini yitirme veya yaşlanma gibi sebeplerle ihtiyaç hasıl olduğunda, ailelere çocukları tarafından bakılma hakkı verilir.
7. Kölelik, kadın ve çocuk ticareti, çocukların suiistimali yasaktır ve kanun tarafından kovuşturulur.
8. Bireyler mahkemece verilen karar sonrasında kanunla düzenlenen şart ve sürede zorunlu çalışmaya tabi tutulabilir. Yetkililer tarafından askerlik hizmeti ve olağanüstü hal sırasında kanunca öngörülen biçimlerde zorunlu çalışma emri verilebilir.
Madde 13:
1. Kamu hizmeti, kamu çıkarlarını elde etme ve halka hizmet etme amacı çerçevesinde bir sorumluluk ve bir onurdur.
2. Vatandaşlar kamu hizmetinin görevlerini üstlenme noktasında eşittir. Görevlerin üstlenilme koşulları ve vatandaşlara atfedilen hak ve yükümlülükler kanunca belirlenir.
Madde 14:
1. Çevrenin korunması devlet ve toplumun sorumluluğunda olup her vatandaşın da görevidir.
2. Devlet ve halk doğal ve insan ürünü felaketlerle baş etmede sorumluluğu paylaşır.
Madde 15:
1. Suriye seçim bölgelerinden oluşur.
2. Seçim bölgelerinin sayısı, sınırları ve statüleri kanunca belirtilir.
3. Yerel yönetimlerin örgütlenmesi, yetki ve sorumlulukların dağıtılması ilkesinin uygulanmasına dayanır. Merkezi otorite ile bu birimlerin arasındaki ilişkiyi, yerel yönetimlerin etki alanı ve mali kaynakları ile işlerin kontrolünü kanun belirler. Kanun ayrıca bu tür yönetimlerin nasıl atanacağını veya seçileceğini de belirler.
4. Kürt Kültürel Özerkliği'nin statüsünü kanun belirler.
Madde 16:
1. Suriye'nin para birimi Suriye lirasıdır.
2. Suriye Ulusal Bankası'nın mülkiyeti sadece devlete aittir. Suriye Ulusal Bankası para basma ve dolaşımdan para çekme hakkına sahiptir.
Madde 17:
1. Devletin başkenti Şam'dır.
2. Suriye bayrağı kırmızı, beyaz ve siyah olmak üzere üç renkten ve her biri 5 uçlu yeşil renkli iki yıldızdan oluşur. Bayrağın şekli dikdörtgen biçimindedir ve eni boyunun üçte ikisidir. Bayrak boyunca üç dikdörtgen eşit bir şekilde yer tutar. Üst kısım kırmızı, orta kısım beyaz ve alt kısım siyah olup, iki yıldız beyaz dikdörtgenin tam ortasında yer alır.
3. Devletin amblemini ve ulusal marşını kanun tanımlar.
4. Anayasa ve/veya kanunun gerektirdiği hallerde vatandaşlar takip eden yemini ederler: "Ülkenin Anayasası'na uyacağıma, medeni haklara ve insan hak ve özgürlüklerine saygı gösterip onları koruyacağıma; devletin egemenliğini, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü koruyacağıma ve her zaman Suriye halkının çıkarları doğrultusunda hareket edeceğime yemin ederim."
BÖLÜM 2: MEDENİ HAKLAR ve İNSAN HAK ve ÖZGÜRLÜKLERİ
Madde 18:
1. Herkes güven içinde ve özgürce yaşama hakkına sahiptir. Devlet bu hakları temin eder. Aksi yönde bir kanun hükmü ve takip eden uygun bir yargı kararı bulunmadığı takdirde, hiçbir hak kısıtlanamaz veya inkar edilemez.
2. Cins, ırk, milliyet, köken, renk, din, kişisel görüş ve inanç, ekonomik ve sosyal statü ayrımı gözetilmeksizin herkes kanun önünde eşittir.
Madde 19:
1. Herkes politik, ekonomik, sosyal ve kültürel hayata katılma hakkına sahiptir.
2. Erkek ve kadın vatandaşlar, devlet işlerinin yönetimine katılma ve seçme ve seçilme haklarını kullanma hakkına sahiptir.
3. Hiçbir kişi bir partinin, derneğin, topluluğun ve politik örgütün üyesi olmaya veya bu kuruluşlardaki üyeliklerini devam ettirmeye zorlanamaz.
4. Herkes Anayasaya ve kanunlara saygı göstermek ve uymak zorundadır.
Madde 20:
1. Herkesin düşünce ve ifade özgürlüğü, vicdan ve din hürriyeti garanti altındadır. Hiç kimse düşünce ve inançlarını açıklamaya veya inkar etmeye zorlanamaz.
2. Devlet vicdan özgürlüğünü ve ibadet mekanlarının korunmasını temin eder. Kutsal tapınaklar ve dini türbeler dinsel ve kültürel önemi olan yerler olarak düşünülür ve devlet buraların güvenliğinin sağlanması ve korunmasının sorumluluğunu üstlenir.
3. Herkes kanuna uygun amaçlarla toplantılara, barışçıl gösterilere ve grevlere katılma hakkına sahiptir.
4. Herkes yasal her türlü araçla özgürce bilgi arama, edinme, iletme, üretme ve yayma hakkına sahiptir. Devlet kanuna uygun olarak basın ve kitle iletişim özgürlüğünü sağlar.
5. Sosyal, ırksal, ulusal veya dinsel nefret ve düşmanlığı kışkırtan; sosyal, ırksal, ulusal, dinsel ve dilsel üstünlüğü savunan propaganda ve ajitasyon yasaktır.
Madde 21:
1. Suriye vatandaşlığı kanunca belirlenir.
2. Bir Suriye vatandaşı vatandaşlıktan çıkarılamaz.
3. Bir Suriye vatandaşı Suriye'den kovulamaz veya başka bir ülkeye sürgün edilemez.
4. Aksi kanunca öngörülmedikçe ve mahkeme veya savcılığın ilgili kararıyla ifade edilmediği sürece, her Suriye vatandaşı ülkeye serbestçe girip çıkabilir.
5. Politik görüşleri nedeniyle kovuşturmaya uğrayan kişiler üçüncü ülkelere iade edilemez.
6. Suriye sürekli veya geçici bir süreliğine yurtdışında yaşayan vatandaşlarını korumayı ve himaye etmeyi temin eder.
Madde 22:
1. Kişi, konut, özel ve aile hayatının dokunulmazlığı herkesin hakkıdır.
2. Kişinin rızası olmaksızın özel hayatı hakkında bilgi toplamak, saklamak, bu bilgiyi kullanmak ve yaymak yasaktır.
3. Devlet kişinin telefon, posta, telgraf ve diğer iletişim araçlarıyla haberleşme gizliliğini güvenceye alır. Bu hak bir suçun önlenmesi veya soruşturulan bir suç hakkındaki gerçeklerin açığa çıkarılması için kanun tarafından sınırlanır.
4. Kanun tarafından belirtilen durumlar dışında veya mahkeme kararı olmadıkça, hiç kimse bir başkasının evine zorla giremez.
Madde 23:
1. Herkesin mülk edinme hakkı vardır.
2. Bireysel özel mülkiyet dahil mülkiyet hakları kanunla korunur.
3. Hiç kimse mahkeme emri olmadıkça mülkten yoksun bırakılamaz. Mülkiyet hakkı sadece devlet ve kamu çıkarı gereğince kanunla belirlenen adil tazminat karşılığında ortadan kaldırılabilir.
4. Devlet kanuna uygun şekilde miras hakkını güvenceye alır.
Madde 24:
1. Emek, kişisel ve kamu refahı için esastır. Herkes çalışma biçimini, mesleğini ve iş yerini yetenekleri doğrultusunda özgürce seçme hakkına sahiptir. Devlet işsizliği ortadan kaldırmak için elindeki tüm araçları kullanır.
2. Herkes güvenli ve sağlıklı koşullarda çalışma hakkına ve herhangi bir ayrımcılığa maruz kalmadan emeğinin karşılığını alma hakkına sahiptir.
3. Herkes dinlenme hakkına sahiptir. İş sözleşmesi kapsamında çalışanlar için, federal kanunla belirlenen çalışma süresi, tatil günleri ve kamu tatilleri ile yıllık ücretli izinler güvence altındadır.
4. Devlet işçi-işveren ilişkilerini ekonomik ilkelere ve sosyal adalet normlarına göre düzenler.
5. Devlet halkın yasalara uygun şekilde emek birlikleri ile sendika kurma ve bunlara katılma hakkını garanti eder.
6. Bireysel ve kolektif emek uyuşmazlıkları kanun tarafından belirtildiği şekilde çözülür.
Madde 25:
Herkes yasal bir şekilde belirlenen vergi ve harçları ödemekle yükümlüdür.
Madde 26:
1. Herkese hastalık, engelli olma, ailenin geçimini sağlayan kişinin kaybı, kapasite kaybı, işsizlik ve kanunca ifade edilen diğer hallerde kanuni emeklilik hakkı için sosyal güvenlik ödemeleri temin edilir. Minimum emeklilik maaşı ve sosyal haklar kanunla belirlenir.
2. İhtiyaç sahibi kişilere yardım etmek aile fertlerinin yükümlülüğüdür.
3. Devlet; yardım hareketlerinin, gönüllü sosyal güvence programlarının ve diğer sosyal güvenlik biçimlerinin gelişimini kolaylaştırır.
Madde 27:
1. Herkes kültürel hayata katılma, kültürel kuruluşlardan faydalanma ve kültürel varlıklara ulaşma hakkına sahiptir.
2. Herkes tarihsel, kültürel ve manevi mirasa saygı göstermek, onları gözetmek ve tarihi ve kültürel anıtları korumak zorundadır.
Madde 28:
1. Herkes devlet ve yerel yönetimlere ait sağlık kuruluşlarında koruyucu hizmetlerden faydalanma ve tedavi görme hakkına sahiptir.
2. Devlet değişik mülkiyet biçimlerine dayanan tüm sağlık hizmeti biçimlerini geliştirmek için gerekli önlemleri alır, sıhhi ve epidemiyolojik mutluluğu güvence eder.
Madde 29:
1. Herkesin eğitim hakkı vardır. Devlet ücretsiz ortaöğrenimi temin eder. Kişinin ne zaman ücretsiz mesleki ortaöğrenim ve yükseköğrenim alabileceğini kanun belirler.
2. Eğitim sistemi devlet tarafından kontrol edilir.
3. Devlet beden eğitimi ve sporu teşvik eder ve destekler. Devlet ayrıca bu hedefler için ihtiyaç duyulan her şeyi sunar.
4. Devlet bilimsel araştırmayı destekler ve bilim, edebiyat, sanat ve kültürel yaratıcı etkinlik özgürlüğünü garanti eder. Devlet ayrıca yetenek ve kabiliyetlerin gelişimi için gerekli fonları tahsis eder.
5. Devlet bilimsel ve teknolojik icatları, yaratıcı yetenek ve kabiliyetleri teşvik eder ve onların ürünlerini koruma altına alır.
Madde 30:
1. Hiç kimse konut hakkından yasadışı bir şekilde alıkonulamaz.
2. Devlet konut inşasına destek sunar ve konut hakkının kullanımı için uygun koşulları yaratır.
Madde 31:
1. Ceza kişiseldir ve suç ve cezalar sadece kanun tarafından belirlenir.
2. Suçluluğu kanıtlanıncaya ve mahkeme kararı yürürlülüğe girinceye kadar herkes masumdur.
3. Dava açma, itirazda bulunma, inceleme talep etme ve mahkeme önünde savunma hakkı kanun tarafından korunur ve devlet kanuna uygun şekilde bundan mahrum olanlara yasal yardım temin eder.
4. Hiçbir eylem veya idari karar adli incelemeden muaf değildir.
5. Yükümlülükleri yürürlüğe sokan veya onları artıran bir kanun geriye doğru işletilmez.
Madde 32:
1. Yetkili adli makamın emri veya kararı haricinde, kişi suç üstü yakalanmadığı takdirde, kişinin cürüm veya kabahat işlediği suçlamasıyla adli mercilere getirilmesi maksadı dışında, hiç kimse hakkında tahkikat yapılamaz veya bu kişiler tutuklanamaz.
2. Kimseye işkence edilemez veya aşağılayıcı bir şekilde davranılamaz. Bu şekilde davrananların cezalarını kanun belirler.
3. Gözaltına alınan herkes bunun sebepleri ve hakları konusunda bilgilendirilmek zorundadır. Kişi yetkili adli makamın emri olmadıkça hapsedilemez.
4. Hükmü verilen, cezasını çeken ve sonrasında suçsuz olduğu kanıtlanan herkes uğradığı zarardan ötürü devletten tazminat isteme hakkına sahiptir.
Madde 33:
Bireysel özgürlüğe, özel hayatın dokunulmazlığına veya Anayasa ile garanti altına alınan diğer hak ve özgürlüklere yönelik her türlü saldırı kanun tarafından cezayı gerektiren bir suç olarak kabul edilir.
BÖLÜM 3: YASAMA
Madde 34:
Yasama yetkisi halk adına Halk Meclisi ve Kurucu Meclis tarafından, Anayasa ve geçerli kanunların izin verdiği biçimde üstlenilir.
Madde 35:
1. Halk Meclisi üyeleri halk tarafından, gizli, doğrudan ve eşit oyla seçilmelidir. Onlar (Halk Meclisi Üyeleri) tüm Suriye halkını temsil edecektir
2. Halk Meclisi ilk oturumundan itibaren dört sene sürer
3. Yeni Halk Meclisi seçilene ve ilk toplantısını yapana kadar halk meclisi toplantı yapmaya ve yasama yetkilerini yerine getirmeye devam eder
4. Halk Meclisi'nin geri kalan döneminin altı aydan az olmaması şartıyla, Halk Meclisi üyesinin (vekilin), üyeliği herhangi bir sebeple boşalırsa, azalığın boşaldığı tarihten itibaren başkası (başka bir üye) 60 gün içinde seçilecektir. Yeni üyenin azalığı, Meclis döneminin sona ermesiyle bitecektir. Seçim yasaları, boşalan azalık vakalarını karara bağlayacaktır
Madde 36:
1. Halk Meclisi üye seçme sistemi, sayıları ve statüleri kanun tarafından belirlenecektir
2. Seçim Kanunu'nun şartlarını yerine getiren 18 yaş ve üstü tüm Suriyeliler oy kullanabilir.
3. Seçim kanunu aşağıdaki hükümleri içermektedir:
1) Seçmenin özgürlüğü ve güvenliğini, temsilcilerini seçme hakkını, seçim sürecinin bütünlüğünü
2) Adayların seçim sürecini göz etme hakkını
3) Seçmenin iradesini suistimal edenlerin sorumlu tutulmalarını
4) Seçim kampanyalarının finansman düzenlemesinin tanımlanmasını
5) Seçim kampanyasının örgütlenmesi ve medyanın kullanımını
6) Seçimler, Halk Meclisi'nin görev süresinden önceki 60 gün içerisinde yapılır
Madde 37:
1. Yüksek Anayasa Mahkemesi, Halk Meclisi üyelerinin seçimiyle ilgili başvuruları yargılama yetkisine haizdir
2. Temyiz başvuruları seçim sonuçlarının açıklanmasından sonra ilk üç gün içerisinde yapılmalı ve mahkeme temyiz başvurularının sona ermesinin ardından yedi gün içinde nihai kararını verir
Madde 38:
1. Mevcut halk meclisinin görev süresinin dolmasından Devlet Başkanı'nın kararnamesiyle on beş gün içerisinde Halk Meclisi bir araya gelecektir
2. Devlet Başkanı'nın herhangi bir kararnamesi bulunmaması halinde, mevcut Halk Meclis'sini görev süresinin bitiminin ardından on altıncı günde Halk Meclisi bir araya gelecektir
Madde 39:
1. Toplamda 6 aydan az olmamak kaydıyla Halk Meclisi senede üç defa acil toplantıya çağırır ve meclisin usul kuralları her birinin zaman ve süresini belirleyecektir
2. Meclis Başkanı'nın, vekillerin üçte biri ya da daha fazlasının ve Devlet Başkanı'nın talebine göre, Halk Meclisi olağanüstü oturumu çağrılabilir
3. Yılın son yasama oturumu, devlet bütçesi onaylanıncaya kadar açık kalmaya devam edecektir
Madde 40:
1. Kurucu meclis, kurucu unsurların temsilcilerinin yasama faaliyetlerine ve devletin yönetimine katılmalarını sağlamak amacıyla oluşturulacaktır
2. Kurucu Meclis, kurucu unsurların temsilcilerinden oluşacaktır
3. Yasa (Kanun/hukuk) Kurucu Meclis üyelerinin nasıl yetkilendirileceğini, sayılarını, statülerini ve hizmet sürelerini ayrıntılı olarak belirleyecektir
Madde 41:
1. Halk Meclisi ve Kurucu Meclis ayrı oturumlar düzenler
2. Halk Meclisi ve Kurucu Meclis, Başbakanı, Devlet Başkanı'nı seçmek, Başbakanı, Devlet Başkanını, yabancı ülke liderlerini dinlemek ve anayasada, yasada belirlenecek durularda bir araya gelebilecektir
3. Halk Meclisi ve Kurucu Meclis işleyiş ve yetki kullanımının koordinasyonu için usul kurallarını kabul ve tasdik edecektir
4. Halk Meclisi ve Kurucu Meclis, meclis başkanlarını üyeleri arasından seçer. Usul kurallarına bağlı olarak başkanlar meclisleri temsil edecek ve yönetimsel işlevleri yerine getirecektir.
5. Yetki kullanımına bağlı sorunları ele almak için Halk Meclisi ve Kurucu Meclis, üyeleri arasında heyetler oluşturabilir
Madde 42:
1. Halk Meclisi ve Kurucu Meclis üyeleri, anayasaya göre görevlerini yerine getirecektir ve vekillikleri sadece anayasa uyarınca sınırlandırılacaktır.
2. Halk Meclisi ve Kurucu Meclis üyeleri, yetkilerini kişisel kazançları için kullanamazlar. Bir yasa, Halk Meclisi ve Kurucu Meclis üyelerinin vekillik süresince hangi faaliyetlerde bulunamayacağını belirleyecektir.
3. Halk Meclisi ve Kurucu Meclis üyeleri verdikleri oylar ya da yetkilerini kullanırken siyasi fikirleri nedeniyle yasal olarak sorumlu tutulamazlar.
4. Halk Meclisi ve Kurucu Meclis üyeleri göreve başlamadan önce anayasanın 17. Maddesin belirtilen anayasal yemini edecektir.
5. Halk Meclisi ve Kurucu Meclis üyeleri, öncelikli olarak kendilerine ait olan meclis izni olmadan gözaltına alınamaz, tutuklanmaz, aranamaz ya da mahkemeye çıkartılamaz.
6. Suç üstünde yakalanan Halk Meclisi ve Kurucu Meclis'in bir üyesi göz altına alınabilir ya da aranabilir. Adalet Bakanı derhal ilgili meclis Başkanını gözaltı ya da arama konusunda haberdar edecektir. Eğer haber verilen meclis (Meclis tatile olmasa dahi, meclis başkanı) gözaltı için bir neden olmadığını belirtirse, derhal böylesi bir tedbirden vazgeçilecektir. Meclis oturumda değilse,, Meclis Başkanı, Meclis üyelerine karşı ceza soruşturmalarının başlatılması ve sınırlayıcı önlemlerin uygulanması için özel bir oturum düzenleyecektir.
7. Halk Meclisi ve Kurucu Meclis üyelerinin maaşları ve tazminatları yasa tarafından belirlenecektir
Madde 43:
Halk Meclisi aşağıdaki işlevleri üstlenir:
1. Yasaların onaylanması
2. Suriye devlet başkanlığı seçimleri için sandık çağrısında bulunabilir
3. Hükümete güvensizlik oylaması düzenleyebilir
4. Uluslararası anlaşmaları ve sözleşmeleri tasdik edebilir
5. Uluslararası antlaşma ve özleşmeleri onaylar, yabancı şirketlere imtiyaz tanır, bütçede yer almayan zorunlu harcamaları, ya da anlaşmalara bağlı taahhütleri ve devlet borçlarını, veyahut bunlar için gerekli mevzuatı onaylar
6. Genel affı onaylar
7. Meclis üyesinin yetkisini sonlandırma kararı alır
Madde 44:
Kurucu Meclis aşağıdaki işlevleri üstlenir:
1. Yasa onaylama
2. Hükümete güvensizlik oylaması düzenleyebilir
3. Savaş ve barış meselelerini karara bağlamak
4. Devlet Başkanının görev süresini sona erdirmek
5. Devlet Başkanı'nın olağanüstü hal ilan etme ya da seferberlik kararının onaylanması
6. Anayasa Yüksek Mahkemesi'ne yargıçların atanması
7. Suriye Merkez Bankası Başkanı'nın atanması ve görevden alınması
8. Meclis üyesinin yetkisini sonlandırma kararı alır
Madde 45:
1. Kanun yapma inisiyatifi Halk Meclis üyelerine, Kurucu Meclis üyelerine, Devlet Başkanı'na ve hükümete aittir
2. Kurucu Meclis, Bir bölge birimi yönetiminin talebi üzerine Kurucu Meclis, değerlendirmek üzere kanun tasarısını Halk Meclisine gönderme hakkına sahiptir
3. Kanun tasarıları Halk Meclisi'ne sunulacaktır
Madde 46:
1. Yasalar Halk Meclisi tarafından kabul edilir
2. Yasalar, Halk Meclisi vekillerinin çoğunluk oyu ile kabul edilir
3. Halk Meclisi tarafından kabul edilen yasalar değerlendirme için beş gün içerisinde Bölge Meclislerine sunulur
4. Kurucu Meclis üyelerinin toplamının yarısından fazlası lehte oy verirse bir yasa kabul edildi olarak değerlendirilir
5. Kurucu Meclis yasayı reddetmesi halinde, anlaşmalıkları çözmek amacıyla meclisler tarafından uzlaştırıcı bir komisyon kurulabilir, bunun üzerine yasa tekrardan Kurucu Meclis tarafından değerlendirilecektir
6. Halk Meclisi, Kurucu Meclis'in kararıyla ihtilafa düşerse, yasa ikinci oylamada Halk Meclisi üyelerinin toplam üçte iki çoğunluğuyla geçecektir
7. İkinci oylamada onaylanan ya da kabul edilen yasa, onu imzalayıp, 14 gün içerisinde yürürlüğe sokacak olan Devlet Başkanı'na gönderilecektir.
8. Kendisine geldikten sonra Devlet Başkanı'nın 14 gün içerisinde yasayı reddetme hakkı bulunuyor. Bu durumda Halk Meclis ve Kurucu Meclis'in yeniden yasayı gözden geçirme hakkı vardır. Yeniden gözden geçirme sonrasında kanun, daha önce Halk Meclisi'nin ve Kurucu Meclis'in kabul edilen toplam üye sayısının en az üçte ikisi tarafından onaylanırsa, yasa 7 gün içerisinde Devlet başkanı tarafından imzalanır ve yürürlüğe sokulur.
Madde 47:
1. Her mali yılda tek bir bütçe olacaktır ve kanun tarafından mali yılın başında belirlenecektir. Kanun hükümleri değişmedikçe ödenekler bir kalemden diğerine transfer edilemeyecektir.
2. Hükümet bütçe tasarısını mali yıl başlamadan en az iki ay önce Halk Meclisi'ne sunmak zorundadır
3. Bütçe, anayasanın 46. Maddesine göre değerlendirilir, kabul edilir, imzalanır ve yürürlüğe sokulur. Halk Meclisi her bütçe kalemini ayrı olarak oylar.
4. Bütçe onaylama ve yürürlüğe sokma süreci yeni mali yılda tamamlanmamışsa, yeni bütçe onaylanana kadar bir önceki bütçe kullanılır ve gelirler yürürlükteki yasa ve düzenlemelere göre toplanır.
5. Bütçe, yeni gider ve gelirleri kapsayan yeni yasalarla onaylanabilir.
6. Mali yılın kesin hesapları Hükümet tarafından, yıl sonundan itibaren bir yıldan daha uzun olmayan bir süre içerisinde Halk Meclisi'ne sunulur.
BÖLÜM 4: YÜRÜTME
Madde 48:
1. Devlet Başkanı ve Cumhuriyet hükümeti anayasal sınırlar dahilinde halk adına yürütme organı görevini icra eder
Madde 49:
1. Devlet Başkanı, Suriye vatandaşları tarafından 7 yıllığına, evrensel, eşit ve doğrudan oy esasına dayanarak gizli oylama ile seçilir.
2. Kimse 2 dönemden fazla Devlet Başkanlığı yapamaz
3. Seçimlerde oyların yarısından fazlası alan aday Devlet Başkanı'nı seçilir. Eğer kimse böylesi bir çoğunluğu elde edemezse, en fazla oy alan iki aday arasında tekrar seçim yapılır.
4. Sonuçlar, Halk Meclisi Başkanı tarafından açıklanacaktır.
5. Devlet Başkanı'nın görev süresi biter ve yeni başkan henüz seçilememişse, mevcut devlet başkanı yeni başkan seçilinceye kadar görevlerini üstlenir.
Madde 50:
Başkan adayları 40 yaşını tamamlaması ve Suriye vatandaşı olması şarttır
Madde 51:
1. Bir adayın Devlet Başkanlığı için aday gösterilmesi aşağıdaki şekilde olacaktır:
1) Halk Meclisi, mevcut devlet başkanının görev süresinin sonundan önce en az 30 gün ve en fazla 90 günlük bir dönem içinde Devlet Başkanlığı seçimi düzenleme çağrısı yapar;
2) adaylık başvurusu, devlet başkanlığı seçim çağrısı yapıldıktan sonra 10 gün içinde Yüksek Anayasa Mahkemesi'ne yapılacak ve özel olarak kayıt altına alınacaktır;
3) adaylık başvurusu, aday Halk Meclisi'nin ve (veya) Kurucu Meclis'in en az 35 üyesinin desteğini alamadığı takdirde kabul edilmeyecek. Hiçbir Meclis üyesi birden fazla adayı destekleyemeyecektir;
4) başvurular Yüksek Anayasa Mahkemesi tarafından incelenecek ve başvuru süresinin sona ermesinden sonra 5 gün içinde karar verilecektir;
2. Başvuru için belirlenen süre zarfında sadece bir adayın adaylık için gereken koşulları yerine getirmesi halinde, Halk Meclisi Başkanı, Devlet Başkanlığı seçimlerinin ertelenmesine karar verir ve aynı koşullar altında yeni adaylık sürecini başlatır.
Madde 52:
1. Yüksek Anayasa Mahkemesi, Devlet Başkanlığı seçimlerine yönelik görevleri inceleme yetkisine sahiptir.
2. Bu görevler, sonuçlar ilan edildikten sonra 3 gün içinde aday tarafından yerine getirilecek ve mahkeme, görevleri yerine getirmek için verilen son sürenin dolmasını takip eden 7 gün içinde bunlar hakkındaki nihai kararını verecektir.
Madde 53:
Devlet Başkanı, mazbatasını almadan önce Halk Meclisi ve Kurucu Meclis huzurunda Anayasa'nın 17. Maddesinde belirtilen anayasa yeminini okuyarak yemin edecektir.
Madde 54:
Devlet Başkanlığı görevi için talep edilen ödenekler bütçede belirlenecektir.
Madde 55:
1. Devlet Başkanı bağımsızlığın, birliğin ve toprak bütünlüğünün garantörüdür.
2. Devlet Başkanı, Anayasa'yı uygulayacak, kamu kurumlarının devamlı işleyişini temin edecek ve anayasal düzeni, ulusal egemenliği ve toprak bütünlüğünü koruyacaktır.
3. Devlet Başkanı, devlet kurumları için ve devlet ile toplum arasında arabulucu olarak hareket edecektir. Devlet kurumları arasındaki ihtilafları çözmek için, Devlet Başkanı uzlaştırma prosedürlerini kullanma hakkına sahiptir.
4. Devlet Başkanı, Suriye'yi uluslararası ilişkilerde temsil eder.
5. Devlet Başkanı, vatandaşlık ve siyasi sığınma verme konularını karara bağlayacak, devlet madalyaları ve nişanları verecek, yüksek askeri rütbeler ve yüksek özel unvanlar verecek ve af çıkaracaktır.
Madde 56:
Devlet Başkanı, Halk Meclisi'ne ve Kurucu Meclis'e yazılar gönderme ve onların huzurunda konuşma yapma hakkına sahiptir.
Madde 57:
Devlet Başkanı, Anayasa'ya ve hukuka uygun olarak kararnameler, hükümler ve talimatlar çıkarabilir.
Madde 58:
1. Devlet Başkanı, Suriye adına uluslararası anlaşmalar akdedecek ve onları onay için Halk Meclisi'ne sunacaktır.
2. Hükümetin onayının üzerine, Devlet Başkanı, Suriye'nin diplomatik temsilcilerini tayin edecek ve geri çağıracak ve diplomatik misyonların kuruluşunu ve feshini ya da durum değişikliğini onaylayacaktır.
3. Devlet Başkanı, yabancı diplomatik misyonlarının akredite başkanlarının güven mektuplarını ve geri çağırma yazılarını kabul eder.
Madde 59:
Devlet Başkanı, ülkenin yüksek menfaatlerini etkileyen önemli konularda referandum kararı alabilir. Referandum sonucu bağlayıcı olacak ve Devlet Başkanı tarafından ilan edildiği tarih itibarıyla yürürlüğe girecektir.
Madde 60:
1. Devlet Başkanı, Başkomutan'dır ve bu yetkiyi kullanmak için gereken tüm kararları alır.
2. Suriye'ye yönelik saldırı ya da saldırı tehdidi olması durumunda, Devlet Başkanı:
1) saldırıyı püskürtmek için önlem alacak ve Halk Meclisi ile Kurucu Meclis'inde yapacağı bir konuşmayla alınan önlemleri derhal bildirecektir. Halk Meclisi ve Kurucu Meclis'in oturum yapmaması halinde, saldırı başladıktan sonra 24 saat içinde davet edilecektir;
3) seferberlik ilan edecek ve ilan edildikten sonra 3 gün içinde Kurucu Meclis'ten bunu kabul etmesini talep edecektir.
3. Suriye'ye yönelik saldırı ya da saldırı tehdidi olması ya da devletin güvenliğine yönelik tehdit olması durumunda, Devlet Başkanı, Kurucu Meclis'in ön onayını alarak ülke genelinde ya da belirli kesimlerinde olağanüstü hal ilan etme hakkına sahip olacaktır. İstisnai durumlarda, Devlet Başkanı'nın kararı, bu karar alındıktan bir gün sonra Kurucu Meclis'in onayına sunulacaktır. Olağanüstü hal yürürlükte olduğu dönemde, Halk Meclisi, Kurucu Meclis ve Devlet Başkanı, yetkilerini kullanmaya devam edecek. Bunun yanında, hükümete güvensizlik oyu verilemeyecektir.
Madde 61:
1. Devlet Başkanı, ancak Halk Meclisi tarafından kendisine vatana ihanet ya da başkaca ağır suçla ilgili suçlamalar yönelttikten ve bu suçlamaların ve bunların yöneltilme usulünün meşruiyeti Yüksek Anayasa Mahkemesi'nin kararıyla onandıktan sonra Kurucu Meclis tarafından görevinden alınabilecektir.
2. Halk Meclisi'nin suçlama yöneltme kararı ve Kurucu Meclis'in Devlet Başkanı'nı görevden alma kararı, Halk Meclisi'nin en az üçte birinin inisiyatifinin ardından her bir Meclis'in üçte ikisinin oylarıyla alınmak zorundadır.
3. 3. Kurucu Meclis'in Devlet Başkanı'nı görevden alma kararı, Halk Meclisi Devlet Başkanı'na suçlama yönelttikten sonra en geç doksan gün içinde onanmak zorundadır. Eğer bu süre zarfında Kurucu Meclis bu kararı onamakta başarısız olursa, Devlet Başkanı'na yönelik suçlamalar reddedilmiş sayılacaktır.
Madde 62:
1. Devlet Başkanlığı görevi boş kalırsa ya da Devlet Başkanı, daimi olarak görev yapamaz duruma gelirse, Başbakan en fazla 90 günlük bir süre için Devlet Başkanı'nın görevlerini üstlenecektir. Başbakan bu görevleri yerine getiremeyecek durumda olduğu hallerde, Devlet Başkanı'nın işlevleri Kurucu Meclis Başkanı'na verilecektir. Belirtilen süre zarfında yeni devlet başkanlığı seçimleri yapılacaktır.
2. İstifa halinde, Devlet Başkanı, Halk Meclisi ile Kurucu Meclis'e bu konuda bilgi verecektir.
Madde 63:
1. Hükümet, en yüksek yürütme organıdır. Başbakan, onun yardımcıları ve bakanlardan oluşturmaktadır. Hükümet, kanunların ve kalkınma planlarının uygulanmasını ve devlet kurumlarının çalışmalarını kontrol edecektir.
2. Hükümet, Devlet Başkanı, Halk Meclisi ve Kurucu Meclis önünde sorumlu olacaktır.
3. Devlet Başkanı, Hükümet faaliyetlerinin genel yönlerini belirler. Hükümeti bir toplantı için çağırma, hükümet toplantılarına başkanlık etme, Başbakan'dan, onun yardımcılarından ve bakanlardan raporlar isteme hakkına sahiptir.
4. Başbakan hükümeti yönetir, yardımcılarının ve bakanların çalışmalarını koordine ve kontrol eder, Hükümet adına konuşur.
Madde 64:
1. Devlet Başkanı, Başbakan'ı, onun yardımcılarını ve bakanları atar, onların istifalarını kabul eder ve onları görevden alır.
2. Devlet Başkanı, Başbakan'ın yardımcılarını ve bakanları Suriye nüfusunun tüm etnik ve dini gruplarının makul oranda temsiline dayanarak atayacaktır; bazı pozisyonlar ulusal ve dini azınlıklar için rezerve edilecektir. Bu konular hakkında Devlet Başkanı, Halk Meclisi ve Kurucu Meclis üyeleriyle istişarelerde bulunma hakkına sahiptir.
Madde 65:
Başbakan, yardımcıları ve bakanlar, Devlet Başkanı'nın huzurunda Anayasa'nın 14. Maddesinde belirtilen anayasal yemini okuyarak yemin ederler.
Madde 66:
1. Hükümet kurulduktan sonra 30 gün içinde, Başbakan eylem planını ortak bir oturumda görüşülmek üzere Halk Meclisi'ne ve Kurucu Meclis'e sunacaktır.
2. Halk Meclisi'nin ve Kurucu Meclis'in üyeleri Hükümete, Başbakana, yardımcılarına ve bakanlara meclisin usul kurallarına uygun olarak tahkikat gönderme hakkına sahiptir.
Madde 67:
Hükümetin yetkileri aşağıdaki gibidir:
1) bakanlıkların ve diğer kamu kuruluşlarının çalışmasına kılavuzluk eder;
2) devlet bütçesini tasarlar;
3) kanunları tasarlar;
4) Hükümetin icra planlarını hazırlar;
5) bütçeye uygun olarak kredi anlaşmaları yapar, devlet güvenceleri ve kredileri verir;
6) yabancı şirketlere ayrıcalıklar sunan uluslararası antlaşmalar ve anlaşmalar, bütçede yer almayan ilave harcamalara yetki veren uluslararası antlaşmalar ve anlaşmalar ya da kredilerle ilgili ya da yeni yönetmeliklerin yürürlüğe girmesini gerektiren anlaşmalar akdeder;
7) devletin çıkarlarını ve güvenliğini, halkın hak ve özgürlüklerini koruyarak kanunların uygulanmasını gözetler,
8) kanunlara uygun olarak idari kararlar alır;
9) kamu personelini ve memurları kanuna uygun olarak tayin eder ya da görevden alır.
Madde 68:
1. Hükümet kararlar ve yönetmelikler çıkarır.
2. Kararlar, kanunların gelişmesi doğrultusunda çıkarılır.
3. Yönetmelikler, Hükümet'e yönetmelik çıkarma yetkisi veren bir kanuna dayanarak çıkarılır.
Madde 69:
1. Başbakan, onun yardımcıları ve bakanların özel şirketlerin yönetim kurullarında bulunmaları ya da bu şirketleri temsil etmeleri ile doğrudan ya da dolaylı ticari faaliyette ve özel girişimlerde bulunmaları yasaklanmıştır.
2. Kanun, Başbakana, onun yardımcılarına ve bakanlara çıkar çatışmasını önlemek ve çözmek için hangi sorumlulukların yükleneceğini belirtecektir.
Madde 70:
Halk Meclisi, Kurucu Meclis ve Devlet Başkanı, Başbakan, onun yardımcıları ve bakanlar hakkında yetkilerini kullandıkları sırada işledikleri eylemlerle ilgili cezai soruşturma başlatma hakkına sahiptir.
Bir hükümet üyesinin mahkeme huzuruna çıkması, onun görevden alınmasına neden olacaktır.
Madde 71:
1. Hükümet aşağıdaki durumlarda istifa edecektir:
1) Devlet Başkanı'nın görev süresinin sona ermesi halinde;
2) güvensizlik oyu verilmesi halinde;
2. Hükümet, yeni bir hükümet kuruluncaya kadar çalışmalarını devam ettirecektir.
Madde 72:
1. Halk Meclisi ve Kurucu Meclis, ortak bir oturumda Halk Meclisi ve Kurucu Meclis'in tüm üyelerinin çoğunluğunun oylarıyla Hükümet hakkında güvensizlik oyu alabilir.
2. Güvensizlik oyu, Halk Meclisi'nin tüm üyelerinin en az üçte biri ya da Kurucu Meclis'in tüm üyelerinin en az üçte biri tarafından alınabilir. Hükümet, kararın onandığı gün bilgilendirilecektir.
3. Güvensizlik oyu, Halk Meclisi ve Kurucu Meclis'te yapılan bir ortak oturumda alınan ilk onayın ardından üç gün sonra görüşülecektir.
4. Güvensizlik oyu reddedilirse, oylamayı başlatan Halk Meclisi üyeleri ya da Kurucu Meclis üyeleri Halk Meclisi'nin görev süresi içinde yeni bir güvensizlik oyu düzenleyebilir.
BÖLÜM 5: YARGI
Madde 73:
1. Hakimler bağımsızdır ve anayasa ve hukuk haricinde onların üzerinde başka bir makam yoktur.
2. Hakimlerin onuru, vicdanı ve tarafsızlığı halkın hak ve özgürlükleri için garanti teşkil eder.
3. Yargı kararları Suriye halkı adına verilmektedir.
Madde 74:
1. Yargı sistemi ve mahkemelerin yetkileri kanun tarafından tanımlanır.
2. Kanun, hakimleri atama, onları teşvik etme, transfer etme, disiplin altına alma ve görevden alma koşullarını belirtir.
Madde 75:
Başsavcılık makamı Adalet Bakanı'nın başkanlık ettiği yegane adli makamdır. Kanun, onun işlevini ve yetkisini düzenler.
Madde 76:
Devlet Konseyi, İdari Makam'ın yönetiminden sorumludur. Bu, bağımsız bir yargı ve danışma makamıdır. Kanun, bunun yetkilerini ve Devlet Konseyi üyelerinin durumunu belirtir.
Madde 77:
1. Yüksek Anayasa Mahkemesi, Şam'da mukim bağımsız bir yargı makamıdır.
2. Yüksek Anayasa Mahkemesi, Kurucu Meclis tarafından atanan en az 7 hakimden oluşur.
3. Anayasa tarafından belirtilen devlet dairelerine ilaveten, Yüksek Anayasa Mahkemesi'ndeki bir hakimin pozisyonuyla uygun olan diğer pozisyonları ve daireleri belirtebilir.
4. Yüksek Anayasa Mahkemesi hakiminin görev süresi dört yıl olacak ve bu süre yenilenebilecektir.
5. Yüksek Anayasa Mahkemesi'nin hakimleri kanunun izin vermediği haller dışında görevden alınamaz.
6. Yüksek Anayasa Mahkemesi'nin başkanı ve üyeleri göreve başlamadan önce Halk Meclisi ve Kurucu Meclis huzurunda "Ülkenin Anayasa'sına ve kanunlarına saygı göstereceğime ve görevlerimi dürüst ve tarafsız bir şekilde yerine getireceğime yemin ederim" diyerek yemin edecektir.
Madde 78:
1. Yüksek Anayasa Mahkemesi'nin yetkileri aşağıdaki gibidir:
1) Kamu kuruluşlarına ait kanunların, kararnamelerin, tüzüklerin ve yönetmeliklerin anayasaya uygunluğunu kontrol etmek.
2) Devlet Başkanı'nın talebi üzerine, kanun tasarılarının anayasaya uygunluğu ve kararname taslaklarının kanuna uygunluğu hakkında görüş bildirmek.
3) Devlet Başkanlığı seçimini denetlemek ve ilgili prosedürü uygulamak.
4) Devlet Başkanı seçimiyle ilgili görevleri göz önünde bulundurmak ve bu görevler hakkında karar almak.
5) Vatana ihanet suçunu ya da başkaca bir ağır suçu işledikten sonra görevden alınan Devlet Başkanı'nı yargılamak.
2. Kanun, Yüksek Anayasa Mahkemesi'nin diğer yetkilerini ve Yüksek Anayasa Mahkemesi'nin yetkileri kapsamındaki kararlar hakkında düşünme ve karar alma sürecini ve Yüksek Anayasa Mahkemesi'ndeki hakimlerin durumunu tanımlayacaktır.
Madde 79:
Yüksek Anayasa Mahkemesi, referanduma sunulan ve halkın onayını alan kanunların anayasaya uygunluğunu gözetmeyecektir.
BÖLÜM 5: ANAYASA'DA DEĞİŞİKLİK YAPMAK
Madde 80:
1. Anayasa'da değişiklik yapma teklifi, Halk Meclisi tarafından Halk Meclisi'nin en az üçte birinin onayıyla ya da Kurucu Meclis tarafından Kurulu Meclis'in en az üçte birinin onayıyla ya da Devlet Başkanı tarafından sunulabilir.
2. Nihai sayılmak üzere, Anayasa'da değişiklik yapma teklifi, Halk Meclisi'nin dörtte üçü tarafından kabul edilmek, Kurucu Meclis'in dörtte üçü tarafından onaylanmak, ardından da Devlet Başkanı tarafından imzalanmak ve yayımlanmak zorundadır.
3. Eğer Anayasa'da değişiklik yapma teklifi Kurucu Meclis tarafından onaylanmazsa, bu teklif geri çekilecek ve yeniden dikkate alınmayacaktır.
BÖLÜM 6: NİHAİ ve GEÇİCİ HÜKÜMLER
Madde 81:
Bu Anayasa yürürlüğe girmeden önce geçirilen kanunlar ve diğer yasal düzenlemeler, bu Anayasa'ya uygun olarak düzeltilene kadar geçerli olacaktır. İlgili düzeltmeler, Anayasa yürürlük tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde yapılacaktır.
Madde 82:
Mevcut Devlet Başkanı'nın görev süresi, yemin etme tarihinden itibaren 7 yıl olacaktır. O, Devlet Başkanlığı için yeniden aday olma hakkına sahiptir. Bu Anayasa'da belirtilen Devlet Başkanı'nın görev süresi, bir sonraki devlet başkanlığı seçimler
Madde 83:
Bu Anayasa kapsamındaki ilk Halk Meclisi seçimleri, önceki Halk Meclisi'nin görev süresi dolduktan sonra yapılacaktır.
Madde 84:
Kurucu Meclis, Anayasa yürürlüğe girdikten sonra en geç bir yıl içinde kurulacaktır.
Madde 85:
Anayasa, referandumun ardından yayınlandığı tarihte yürürlüğe girecektir.
TASLAK METİN İLE İLGİLİ AYRINTILAR MEDYAYA SIZDIRILMIŞTI
TASLAK METNE DAİR AYRINTILAR 1 (TIKLAYINIZ)
TASLAK METNE DAİR AYRINTILAR 2 (TIKLAYINIZ)
TASLAK METNE DAİR AYRINTILAR 3 (TIKLAYINIZ)
TASLAK METNE DAİR AYRINTILAR 4 (TIKLAYINIZ)
