COVID-19 ile ilgili bulgular ve tedavi yöntemleri devam ederken bu süreçten en çok etkilenenlerin başında gebeler ve yeni doğum yapan anneler geliyor. Doğum stresinin yanı sıra doğum sırasında bebeğe bulaşma endişeleri yaşayan anne adaylarının yanı sıra emzirmekte olan anneler için de bebekler için taşıyıcı olma riski gündemin başında yer alıyor.
Acıbadem Ankara Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Rana Karayalçın, gebeler ve anne adayları için COVID-19 sürecinde yapılması gerekenler ile ilgili öneride bulundu. COVID-19 ve gebelik hakkında henüz araştırmaların devam ettiğini belirten Karayalçın, “Gebelikteki Fizyolojik ve mekanik değişikliklerde viral enfeksiyonlara duyarlılığı artırıyor. Tüm bu nedenlerle Covid19 Pandemi sürecinde gebeler hassas grup olarak belirlenmiştir. İngiltere'de Corona virüs geçiren 427 gebeyi içeren çalışmada (UKOSS-REPORT) ciddi hastalanan gebelerin büyük çoğunluğunu 28 haftadan büyük gebeler oluşturmaktadır. Bu nedenle 28 haftadan büyük gebeler sosyal mesafeye özellikle dikkat etmelive diğer kişilerle teması minimuma indirmelidir. Yine aynı çalışmada 35 yaşının üstündeki gebeler, obezite, yüksek tansiyon, diabet gibi medikal problemi olan gebelerin ciddi hastalık açısından daha yüksek riske sahip oldukları belirtilmiştir” dedi.
Gebeliğin son üç ayına dikkat
Daha önce yaşanan SARS ve MERS salgınlarında gebelerin daha fazla etkilendiğini hatırlatan Prof. Dr. Rana Karayalçın, “ Yeni yapılan araştırmalarda bulunan deliller gebelik sırasında anneden bebeğe geçiş (Vertikal Geçiş) olabileceğini gösteriyor. Ancak bildirilen tüm vakalarda koronavirüs yeni doğanlarda hemen doğum sonrası saptanmış ve geçişin doğum öncesinde mi yoksa doğum sonrasında mı olduğu netleşmemiştir. Tüm Dünyada yeni gelen raporlar ciddi koranavirüs geçiren gebelerde erken doğum oranının arttığını gösteriyor. Bu nedenle gebeliğin son üç ayında daha dikkatli olunması gerekmektedir” diye vurguladı.
Pnömoni geçiren gebelerde erken doğum ve sezaryen oranı artmakta
COVID-19 enfeksiyonunun bebeğe etkisi üzerinde çalışmaların hala devam ettiğini belirten Prof. Dr. Rana Karayalçın, “ Bu aileye mensup diğer virüslerin erken doğuma, düşüğe ve düşük doğum ağırlığına neden olduğunu biliniyor. Özellikle pnömoni geçiren gebelerde erken doğum ve sezaryan oranları artmaktadır” diye konuştu. Bazı gebelik kontrollerinin telefon ve video konferans yöntemi ile gerçekleştirilebileceğini ileten Karayalçın, “ Muayeneler sırasında eşler muayene odasınaalınmayabilir. Bu değişiklikler stres artırıcı olmasına rağmen sizin ve bebeğinizin sağlığını korumaya yönelik tedbirlerdir” diyerek anne adaylarının psikolojik olarak etkilenmemesi için de uyarıda bulundu.
Bulgu olmayan gebelerde doğumun başlatılması ve sezaryen kararına COVİD-19 etkili olmuyor
COVID-19 enfeksiyonunun tek başına doğum endikasyonu olamayacağının altını çizen Prof. Dr. Rana Karayalçın, “ Doğumun zamanlaması ve şekli hastaların dikkatlice değerlendirilmesi sonrası hastanın kliniğine ,gebelik haftasına ve fetüsün durumuna göre bireyselleştirilmelidir. Anneden bebeğe geçişi engellemek amacıyla sezaryen yapılması gerekmemektedir” diye belirtti. Doğum ve sezeryan sırasında epidural anestezinin kullanılabileceğini de vurgulayan Karayalçın, “ WHO (DünyaSağlık Örgütü) olası anne enfeksiyonunda, anneden bebeğe geçiş riskini azaltmak için kordon kan akımının doğumdan hemen sonra durdurulmasını önermektedir. Yeni doğan bebeğin yüzeyini kaplayan Vernix Caseosanın antimikrobial peptitler içermesi nedeni ile bebeği enfeksiyonlara karşı koruyucu etkisi vardır bu nedenle bebeğin doğumdan sonraki 24 saat yıkanmaması önerilmektedir” dedi.
Emzirme konusunda doktor ile birlikte karar verilmeli
Virüsün anne sütüne geçtiğine dair bilimsel bir kanıtın olmadığını söyleyen Acıbadem Ankara Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Rana Karayalçın, semptom ve bulgu saptanan annelerin riskleri gözden geçirerek doktorları ile birlikte karar almaları gerektiğini belirtti.
Gebe ve anne adayların stresten uzak durmaları için önerilerde bulunan uzman hekim,bu süreçte sık sık sıvı tüketiminin, egzersiz yapmanın, stres yaratan haberlerden uzak durulması gerektiğini belirtti.