Akalazya, yemek borusunun mideye yakın tarafında bulunan özofagusun gevşeyememesine bağlı olarak gıdaların mideye geçiş yapamaması şeklinde tanımlanabilir. Yemek borusunda görülen bir çeşit hareket bozukluğu olan akalazyanın en yaygın belirtisi yutma güçlüğüdür.
Nadir görülen bir hastalık
Tüketilen yiyecek ve içecekler uzun bir süre mideye geçemediği için hastalarda genellikle mide bulantısı ve kusma belirtileri görülür. Besinlerin ağza gelmesi sebebiyle akalazya, reflü ile karıştırılsa da farklı görüntüleme yöntemleri ile özofagus hareketleri takip edilerek doğru tanı koymak mümkündür.Akalazya hastalığı nadir görülen bir hastalıktır. Genellikle 20 veya 30'lı yaşlarda başlayan bu hastalık, yavaş seyreder. Kadın ve erkeklerde neredeyse eşit oranda görülen akalazya, ihmal edilmemesi ve tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.
Sebebi nedir?
Akalazya, yutma eylemiyle birlikte kapakçık sistemini uyaran sinir hücrelerinin ölmesi veya zarar görmesi sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Bu sinir hücrelerinin neden öldüğü kesin olarak bilinmese de otoimmün hastalıklar ve diyabetin akalazya rahatsızlığına neden olabileceği düşünülmektedir. Viral hastalıklar ve yemek borusu (özofagus) kanseri de bu rahatsızlığa yol açabilir.
Hangi belirtiler ortaya çıkıyor?
Akalazya belirtileri, yavaş yavaş ortaya çıkar. Akalazya hastalarında yaygın olarak görülen ilk belirti, katı ve sıvı gıdaları yutma güçlüğüdür. Yemek borusunda biriken besinlerin tekrar ağza geldiği bu rahatsızlıkta boğulma riski de bulunur. Hastalığın devam ettiği süreçte görülebilecek diğer belirtiler ise; Yemek sonrası öksürük,Midede yanma ve ekşime,Göğüs ağrısı,Boğazda dolgunluk hissi,Kusma ve öğürme,Geğirme, Kilo kaybı,Yemek borusunda biriken gıdaların akciğere kaçması sonucu zatürre ve bronşit
Nasıl tedavi yapılıyor?
Günümüzde akalazya tedavisi, hastalıkta tam bir iyileşme sağlamamakla beraber semptomların hafifletmesine ve hastanın yaşam kalitesinin artmasına yardımcı olur.Mide ve yemek borusu kapağında oluşabilecek komplikasyonların önlenmesini sağlar. Akalazya hastalığının tedavisinde aşağıdaki yöntemler kullanılmaktadır.Pnömatik dilatasyon: Hekim tarafından bir endoskop yoluyla yemek borusunun içine bir balon gönderilerek, yemek borusu ve mide arasındaki kapakçıktan geçirilir ve daha sonra şişirilir.
Botoks enjeksiyonu: Botoks, kasların kasılmasını engelleyen bir ilaçtır.
5 yıllık kritik süreç
Botox, özefagus ile midenin birleştiği kapak açıklığını gevşetmek için bu kapaktaki kaslara enjekte edilebilir. Bu işlem endoskopi sırasında da yapılabilir.
Botoksun etkisi genellikle 3 ay ile bir yıl arasında geçer, bu nedenle ilaç etkisini yitirdiğinde işlemin tekrarlanması gerekebilir.Akalazya tedavisinde uygulanan “Heller Miyotomi” adı verilen cerrahi yöntemde, alt özofagus kasının bir kısmı kesilir ve bu sayede besinler için geçiş yolu açılır. Açık ya da kapalı olarak yapılabilen Miyotomi yöntemi sonrasında hastaların %90'ı 1. yılında, yüzde 85'i ise 5. yıl sonunda akalazyanın tüm belirtilerinden kurtulmuş olur.
