COVID-19'da yeni dalga kabusu sürerken tüm dünyanın gözü aşılamada. Koronavirüsle ilgili aşı tedarik çalışmalarında zamana karşı yarış sürerken yeni bir gelişme de yaşandı. NDV-HXP-S adı verilen aşının 'dünyanın yeni umudu' olabileceği belirtilirken detayları Güneri Civaoğlu Milliyet'teki köşesine taşıdı. İşte son gelişmeler...
COVID-19 için dünyanın umudu “yeni bir aşı...”
“NDV-HXP-S” adı verilen bu aşı mevcut bütün aşılardan çok daha güçlü antikorlar oluşturuyor.
Yeni bir moleküler tasarımla üretilecek bu aşı ilk klinik denemede. Yapımı çok daha kolay ve yılda “milyarlarca doz” üretilebilir.
Maliyetinin düşük olması ise en büyük avantaj.
Aşıya ulaşamayan az gelişmiş ülkelerin nüfusları için bu çok önemli. Ayrıca küresel aşılanma oranını katlayarak yükselteceği için 7 milyar insana “sürü bağışıklığı” sağlama şansını sunabilecek.
TAVUK YUMURTASINDA ÜRETİM
New York Times gazetesinde Carl Zimmer'in haber analizinde küresel umut veren yeni aşı şöyle anlatılıyor:
Pfizer ve Johnson&Jhonson gibi şirketlerin mevcut aşıları zor bileşenler kullanılarak özel fabrikalarda üretiliyor. Buna karşılık “yeni aşı” her yıl dünyanın dört bir yanındaki fabrikalarda milyarlarca influenza aşısı gibi tavuk yumurtalarında seri olarak üretilebilir.
NDV-HXP-S'nin geliştirilmesini koordine eden PATH Aşı Yenilik Merkezi'nden Dr. Bruce Innis “koruma için başarılı” açıklamasını yaptı ve "Dünya çapında bir aşı olduğunu düşünüyorum" dedi.
Olay şöyle...
New York'ta Mount Sinai'deki İcahn Tıp Fakültesi'ndeki bilim ekibi, -insanlarda zararsız olan- “Newcastle hastalığı virüsünü” kullanarak bir dizi hastalık için aşı oluşturdular.
Örneğin “Ebola aşısını” geliştirmek için “Newcastle hastalığı virüsünün” genlerine bir “Ebola geni” de eklediler. Daha sonra bu “tasarlanmış virüsü” tavuk yumurtasına yerleştirdiler. Yumurtada hızla çoğalan “tasarlanmış virüs, Ebola aşısı üretiminde” kullanıldı.
EBOLA YERİNE COVID-19
Araştırmacılar bu kez Ebola proteinleri yerine “koronavirüs başak proteinleri” kullanarak aynı şeyi yapmayı başardılar.
PATH, normalde tavuk yumurtasında grip aşısı yapan bir Vietnam fabrikasında binlerce doz “NDV-HXP-S” üretilmesini sağladı.
Ekim ayında elde edilen aşıları test etmek üzere New York'a gönderdi.
Mount Sinai araştırmacıları “NDV-HXP-S'nin farelerde ve hamster'larda güçlü koruma sağladığını” saptadı.
Araştırmanın lideri Dr. Peter Palese “dürüstçe söyleyebilirim ki dünyadaki her hamster'ı, her fareyi SARS- CoV-2'ye karşı koruyabilirim ama hâlâ insanlarda ne yaptığını bilmiyoruz” dedi. Ve şimdi yeni aşının “insan denemelerine” geçiliyor.
Vietnam'da, Tayland'da ve Brezilya'da da NDV-HXP-S'in insanlar için klinik denemeleri başlıyor.
