Göz sağlığı için gözünüze iyi bakmanız onu fiziki ortamlarda en uygun şekilde korumanız gerekiyor. Kişiden kişiye değişen göz sorunları anatomik yapıya da bağlı bir durum arz edebiliyor.Bu sorunlardan ve en çok şikayet edilen durumlardan birisi de göz sulanması. Her yaşta görülebilen bi sorunun temelinde fikizi ortamların tesiri büyük.
Göz sulanması sağlık açısından çok ciddi görünmese de hayat kalitesini olumsuz etkileyen bir sorun. Bu sorunu yaşayanlar her ortamda ellerinde mendille gözlerini sürekli silmek ve meraklı gözlere ağlamadıklarını açıklamak zorunda kalabilmekteler.
Çevre dokulara ve beyne de yayılabilir
Eğer göz sulanması gözyaşı kanallarının tıkanmasına bağlı ise hastalar yılda yüzde 5 ihtimalle ağır bir kese iltahaplanması ve gözün yıllar boyunca uygunsuz silinmesi sonucunda alt kapakların dışa dönmesi riski ile karşı karşıya kalabilmekteler.
Sulanan gözler enfeksiyona ve alerjik göz kapağı rahatsızlıklarına açık bir hale gelmektedir. Kesenin iltihaplanıp şişmesi ise uygun tedavi edilmezse enfeksiyonun göze ve göz çevresi dokulara hatta beyine yayılması ile sonuçlanabiliyor.
Muayeneye göre durum saptanıyor
Göz sulanması olan kişi öncelikle uzman göz doktoruna muayene olmalı. Rutin bir göz muayenesinin ardından eğer doktor kanal tıkanıklığından şüpheleniyor ise basit bir işlem olan lavaj ile göz yaşı kanallarını temiz bir su ile yıkar. Hastaya genizine suyun gelip gelmediğini sorar. Bu işlem sırasında tıkanıklığın göz kapaklarındaki ince kanallarda mı kesede mi olduğunu anlar ve hastaya bu konuda ayrıntılı bilgiler verir. Eğer tıkanıklık saptandı ise hastaya ameliyat önerilir.
Hangi durumda ameliyat gerekiyor?
Göz yaşının buruna akmasını sağlayan gözyaşı kesesinin (lakrimal sak) ve/veya gözyaşı kanalının (lakrimal duct) çeşitli nedenlerle tıkandığı hastalarda uygulanan operasyonlara DSR (dakriosistorinostomi) ameliyatları denir. Bu ameliyatlar klasik olarak cilt yolu ile 1-1.5 santimetrelik bir kesiyle yapıldığı gibi burun içerisinden dikişsiz ve kesisiz de yapılabilmektedir. DSR cerrahisi yüzde 92-95 arasında başarılı bir cerrahi. Bu ameliyatta ameliyat sonrası tekrar daralmaları engellemek adına bazı hastalarda silikon tüp yerleştirilir. Daha önce DSR ameliyatı yapılıp başarısız olmuş hastalarda silikon tüp rutin olarak konulur. Dikişler genellikle 7 gün sonra alınır. Estetik dikiş atıldıysa 3 ay sonra neredeyse yok denecek kadar belli belirsiz iz olabilir. Silikon tüp konulmuş ise 2-3 ay sonra basit bir işlemle geri alınır.
Ameliyat sürece gelişmeleri
DSR ameliyatları genellikle genel anestezi altında uygulanır. Hastalara rutin kan tetkikleri yapılır ve anestezi onayı alınır. Eğer kullanıyorsa ameliyattan 1 hafta önce kan sulandırıcı ilaçlarını kesmesi istenir. Hastalar ameliyat günü aç karına gelip operasyona hazırlanırlar.
Taburcu olma durumları
Hastalar ameliyat sonrası 6-8 saatlik bir gözlemin ardından taburcu edilebilirler. Bu dönemde ameliyat yerine buz uygulama ağrı kesici ve şişlik gidericiler ile antibiyotikli göz damlaları kullanırlar. 5 gün boyunca duş almamaları ve 1 hafta ağır egzersizden kaçınmaları önerilmektedir. 1 hafta sonra dikişleri alınır ve bu dönem sonunda günlük hayatına geri dönebilirler. Silikon tüp uygulaması yapıldı ise tüp 2-3 ay sonra basit bir işlemle çıkarılır. Silikon tüp göz yaşı kanalında bulunduğu sürece hastaya herhangi bir rahatsızlık vermez.
Göz yaşı kanalı tıkanıklığı
Göz yaşarması erişkinlerde göz yaşı kanalının tıkanıklığı dışında bazı özel sebeplere bağlı olabilir. Göz kapaklarının buruna yakın kısmında ‘punctum' adı verilen küçük delikler bulunmaktadır. Bazı hastalarda göz yaşının göz yaşı kanalına ilk girdiği bu küçük deliklerin boyutu daha da küçülmüş üzeri tamamen kapanmış veya iltahaplanmış olabilir.
Göz kuruluğu dönemi
İleri derecede göz kuruluğu olan yoğun suni gözyaşı ve diğer ilaç tedavilerine olumlu yanıt alınamayan hastalarda ise göz yaşı kanalını geçici olarak tıkayan tıkaçlardan hastalar çok fayda görmektedirler. Halihazırda çok azalmış göz yaşının punctumlar yoluyla keseye atılmasını engelleyen bu uygulama ile hastalar kendi göz yaşlarından en yüksek düzeyde faydalanmaktadırlar.
