VAR sistemi, 2018-2019 sezonunda Spor Toto Süper Lig, TFF Süper Kupa, Ziraat Türkiye Kupası çeyrek final, yarı final ve final müsabakaları ile Spor Toto 1. Lig play-off müsabakalarında uygulanmaya başlandı.
A seviyedeki milli takımların oynadığı hazırlık maçlarından, alt yaş kategorilerde düzenlenen turnuvalara kadar farklı düzeyde test edilen VAR'a yönelik eleştiriler zaman zaman takımlar ve taraftarlar tarafından sıkça tekrarlanıyor.
Nedir ve ne işe yarar?
Video Hakem Uygulaması (VAR,maç sırasında hakemi tereddütte bırakan ya da oyuncuların yoğun itirazda bulunduğu bir pozisyonda, hakemin ekran başında pozisyonların tekrarını izleyen diğer hakemlerle kulaklık aracılığıyla iletişim kurduğu ve onlardan gelen bilgiye göre karar verdiği bir sistemdir.
Maçın analizi
VAR sisteminde, kontrol odasındaki iki hakemden biri maçı analiz edip, gerektiğinde hakeme bilgi verirken, diğeri de oyunu takip edebilecek. Kontrol odasından gelen bilgi üzerine, maçı yöneten hakem saha kenarındaki ekrandan pozisyonu izledikten sonra kararını verebilecek.
Hangi ilkeleri esas alıyor?
Video teknolojisi yalnızca maçın seyrini değiştiren kararlardaki bariz hataları düzeltmek için ve gözden kaçan ciddi olaylarda kullanılmakta.
Gol, penaltı/penaltı değil, doğrudan ihraç ve yanlış oyuncuya kart verilmesi (örneğin; hakemin yanlış oyuncuya ihtar vermesi/ihraç etmesi) kararlarında VAR devreye girecek.
Nihai karar her zaman hakem tarafından veriliyor
İncelemeyi yalnızca hakem başlatabilir. VAR, hakeme sadece inceleme önerisinde bulunabilir.
İnceleme süreci ne olursa olsun, kararı hızla incelemek için herhangi bir zaman baskısı yok.
Kritik pozisyonlara müdahale
Goller: Golden önce golün geçersiz olması için bir ihlalin olup olmadığını bildirmek.
Penaltı: Verilen veya verilmeyen bir penaltı kararında açık bir hata olup olmadığını belirlemek.
Yanlış oyuncuya kart verilmesi: Hakemin ihlal yapan takımdan yanlış oyuncuya ihtar veya ihraç vermesi durumunu veya hangi oyuncunun cezalandırılması gerektiğini bildirmek.
Direkt kırmızı kartlar: Verilen veya verilmeyen bir ihraç kararında açık bir hata olup olmadığını bildirmek.
Oyun süresini nasıl etkiliyor?
VAR kullanılmadığında maçın süresi ortalama 94.47 dakika ve eklenen kayıp zaman 287 saniyeyken,VAR kullanıldığında bu süre ortalama 95.47 dakika ve eklenen kayıp zaman 347 saniye. VAR sistemi maç süresini ortalama sadece 60 saniye uzatmaktadır. Bu süre toplam zamanın sadece yüzde 1.34'ünü oluşturmaktadır.