İlkokul sıralarından itibaren 9 adedini de sırasıyla saydığımız gezegenlerin gizemi halen aydınlanabilmiş değil. Dünyaya göre kıyasladığımız büyüklükleri ve yapılarıyla araştırmaların merkezinde olan gezegenlerden plütonun sonradan gezegen sıfatından çıkarıldığını da duymuşsunuzdur.
Neye göre tanımlanıyor?
Gezegen genel tanımıyla, bir yıldız veya yıldız kalıntısı etrafında yörünge izleyen gök cisimlerine denmektedir ama bir gök cisminin gezegen olabilmesi için bazı şartlar var. Bu tanıma aynı zamanda, asteoridler ve kuyrukluyıldızlar da uyar.
Gezegen tanımı için üç önemli nokta bulunuyor bunlar;
Kendi kütle çekimi sayesinde küresel yapı oluşturacak kadar ağır olması
Termonükleer füzyona sebebiyet vermeyecek kadar da hafif (bir yıldıza göre) olması
Çevresini gezegen oluşumundan kalan gaz ve tozlardan temizlemiş olması lazım.
Plüton uyuyor muydu?
Uluslararası Astronomi Birliği gezegen olma kurallarını saptayan kurum.
Plüton güneşin etrafında dönüyor, küresel yapıya da uyuyuor ama iş yörüngesindeki enkazı temizleme özelliğine geldiğinde bu konuda sınıfta kalıyor. Bu statüye uymaması sebebiyle Plüton, 2006 yılında gezegenlikten çıkarıldı.
Hangi yapıya sahipler
Kayalık Gezegenler: Merkür, Venüs, Dünya, Mars
Gaz Devi Gezegenler: Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün
İşte mevcut gezegenlerin büyüklükleri:
Dünya
Dünya'nın yarıçapı 6.371 km. Güneş sistemi içerisindeki küçük gezegenlerden.
Merkür
Dünyaya göre daha küçük. Merkür'ün yarıçapı 2.440 km.Dünyanın sadece yüzde 38'i kadar.
Venüs
Yarıçapı 6.052 km, ebat olarak güneş sistemi içinde bulunan ve dünyamıza en yakın boyutlardaki gezegen. Oldukça sıcak, Dünya'nın yüzde 95'i kadar.
Mars
Mars da dünyadan küçük gezegenlerden . Yarıçapı 3.390 km , dünyanın nın neredeyse yarısı kadar. Oransal olarak karşılaştırılınca Mars, Dünya'nın yüzde 53'ü kadar.
Jüpiter
Jüpiter'in yarıçapı 69.911 km. Dünyadan Yüzde 1.120 oranında daha büyük.
Satürn
Satürn'ün yarıçapı 58.232 km. Dünyaya göre yüzde 945 oranında büyük.
Uranüs
Uranüs de dünyadan bir hayli büyük. Nitekim gezegenin büyüklüğü dünyaya oranla yüzde 388 kadar. Gezegenin hesaplanan yarıçapı ise 24.622 km.
Neptün
Dünyadan oldukça büyük olan gezegenlerden. Dünyanın yarıçapına oranla gezegen yüzde 400 oranında büyük.
Plüton
Plüton'un yarıçapı 1.188 km.Gezegen niteliği taşımadığı için gezegenlikten çıkarılmıştı
Güneş ve aya bakış
Güneşin ne kadar büyük olduğunu ya da dünyanın ne kadar küçük olduğunu anlamak için güneşin yarıçap değeri önemli. Güneşin yarıçapı 695.508 km'dir. (Dünya: 6.371 km)
Uydumuz ayın yarı çapı ise 1.737 km kadar.
