İşte Ekonomist Dergisi Kurucusu Cem Ener'in kaleme aldığı o yazı;
Melek yatırım konsepti ilk olarak 1970'lerde ABD'de uygulanmaya başlamıştır. Konsept, varlık sahibi olan ve iş tecrübesi bulunan bir bireyin, yolun başındaki bir girişimciye hem finansal kaynak hem de sosyal sermaye sağlaması, karşılığında girişimin azınlık hisselerine sahip olması ve bu hisseleri 5-7 yıl gibi bir vadede elden çıkararak finansal getiri elde etmesi esasına dayanır.
KOBİ/GİRİŞİM Temmuz 2021 tarihli sayıdan
Melek yatırımcılar bugün ‘Dünyanın Beş Büyükleri' olarak anılan, Temmuz 2021 piyasa değerleri itibariyle her biri 1 trilyon Dolar eşiğini aşmış 5 teknoloji şirketinin 80'lerde ve 90'larda ilerleme sağlamalarında önemli bir rol üstlenmiştir.
Bu ayki yazımda Amazon, Apple, Facebook, Google ve Microsoft‘a yatırım yapan ilk melek yatırımcıları sizlere tanıtıyorum ve yaptıkları melek yatırımların kısa hikayelerini kronolojik sıra ile sizlerle paylaşıyorum.
1977 YILINDA APPLE'A 250.000 DOLAR YATIRIM YAPAN MİKE MARKKULA
Bilgisayar işlemcisi üreten Intel şirketinde kariyerine başlamış olan Mike Markkula, Intel'in halka açılmasıyla birlikte 30 yaşına gelmeden milyoner statüsüne erişmiş ve 1977 yılında servetinin yaklaşık 10%'una denk gelen 250.000 Dolar'ı Steve Jobs ve Steve Wozniak ikilisinin Apple şirketine yatırarak, Apple'da 30% hisse sahibi olmuştur.
Markkula, yatırım yaptıktan sonra 20 yıl boyunca (1997 yılına kadar) Apple'ın Yönetim Kurulu'nda yer almıştır. Markkula, Apple'ın girişim sermayesi yatırımları alması için şirketin önünü açmış ve şirketin ilk profesyonel CEO'su olan Michael Scott'un transfer edilmesinde etkin rol almıştır.
1981 YILINDA MİCROSOFT'A 1.000.000 DOLAR YATIRIM YAPAN DAVİD F. MARQUARDT
1980 yılında Technology Venture Investors (TVI) isimli girişim sermayesi şirketini kuran Marquardt, 1981 yılında şahsen ve şirketi üzerinden toplam 1.000.000 Dolar yatırım yaparak Microsoft'un Seri-A finansman turuna katılan ilk yatırımcı olmuştur.
Bu tutar karşılığında şirketten aldığı hissenin 5% olduğu tahmin edilmektedir. Marquardt 1995 yılında August Capital'ı kurarak girişim sermayesi alanındaki faaliyetlerini büyüterek bugün ekosistemin en saygın isimlerinden biri olmuştur.
Bill Gates bir röportajında Marquardt ile ilgili şunları söylemiştir: “David bana ve Steve Ballmer'a Microsoft'u büyütürken çok yardımcı oldu.
Her önemli karar öncesi David'e danışırdık. David stratejik düşünebilen birisi ve konuları farklı bir bakış açısıyla ele alabiliyor.
Ben ve Steve (Ballmer) fazlasıyla optimist olduğumuz zamanlarda David bize gerçeği gösterdi, pesimist olduğumuz zamanlarda da bizi yatıştırdı. David bizim için sadece bir Yönetim Kurulu Üyesi olmadı, bize çok fazla zaman ayırdı ve bunun için ona çok şey borçluyuz.”
1995 YILINDA AMAZON'A 50.000DOLAR YATIRIM YAPAN TOM ALBERG
Jeff Bezos 1995 yılında yaklaşık 20 bireysel yatırımcıdan toplam 1 milyon Dolar finansman sağlamak üzere ABD'nin Seattle şehrinde adeta kapı kapı geziyordu.
Gittiği kişilerden biri yine aynı yıl girişim sermayesi yatırımları yapmak üzere ortaklarıyla birlikte yeni bir yapı kurmaya hazırlanan Tom Alberg'dü. Tom Alberg bu 20 kişilik gruptaki ilk ikna olan kişi olarak Jeff Bezos'un önünü açmış, diğer kişilerin bulunmasını kolaylaştırmıştır.
Tom Alberg verdiği bir röportajda, Jeff Bezos'la ilk görüşmesinde Bezos'un ortalama bir kitapevinden 20 kat fazla satış yapmak için çok net bir iş planına sahip olmasından etkilendiğini belirtmiştir. Tom Alberg ilk etapta yatırdığı 50.000 Dolar'ın karşılığı olarak Amazon'un 1%'inden daha az bir hissesine sahip olmuştur.
Tom Alberg, Amazon'a yatırım yaptıktan sonra 23 yıl boyunca Amazon'un Yönetim Kurulu'nda yer almıştır ve Amazon'un küresel bir güç olmasına an be an şahitlik etmiştir. Tom Alberg şu anda Madrona Venture Group girişim sermayesi şirketiyle özellikle Seattle merkezli teknoloji şirketlerine yatırımlar yapmaya devam etmektedir.
1998 YILINDA GOOGLE'A 100.000 DOLAR YATIRIM YAPAN ANDY BECHTOLSHEİM
Google'ın iki kurucusu Larry Page ve Sergey Brin henüz ortada bir şirketleri yokken, Sun Microsystems'in kurucularından Alman elektrik mühendisi Andy Bechtolsheim'ı ikna ederek ilk 100.000 Dolar'lık yatırımlarını almıştır.
Larry Page ve Sergey Brin verdikleri bir röportajda tanışma ve sunum sürecini kısaca şu şekilde anlatmıştır: “Andy ile Palo Alto'da fakültemizin bir üyesinin evinin bahçesinde buluştuk. Ona hızlı bir demo yaptık.
Bir yere acele gitmesi gerektiğini söyledi ve toplantı çok kısa sürdü. Ayrılmadan önce, ‘bir sürü detay görüşmek yerine ben size 100.000 Dolar'lık bir çek yazacağım' dedi ve Google'a ilk yatırımı o anda yaptı.”
2004 YILINDA FACEBOOK'A 500.000 DOLAR YATIRIM YAPAN PETER THİEL
Mark Zuckerberg namına potansiyel yatırımcılarla görüşen Napster kurucu ortağı Sean Parker öncelikle LinkedIn'in kurucusu Reid Hoffman'ın kapısını çalarak Facebook'a yatırım yapmasını istedi.
Ancak, Reid Hoffman LinkedIn ile çıkar çatışması yaşayacağını düşünerek Facebook'a yatırım yapmama kararı aldı.
Hoffman Parker'ı PayPal'ın kurucuları arasında yer alan Peter Thiel'a yönlendirdi ve sonunda Peter Thiel 10% hisse karşılığında Facebook'a 500.000 Dolar yatırım yaparak Facebook'un ilk melek yatırımcısı oldu.
Peter Thiel Facebook'un operasyonlarında hiçbir zaman aktif görev üstlenmedi. Ancak, şirketin ilerleyen yatırım turlarında yüksek tutarlarda sermaye çekmesi için sahadaydı.
