'Kadınlar, Arap Baharı'nda etkin rol oynadı'

2011 yılında Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen Yemenli gazeteci-yazar Tevekkül Karaman, Yemen'de basın özgürlüğü, kadın ve insan hakları alanlarında çalışan aktivistlerin başında geliyor.

Dünya, Özgür Gazeteciler Örgütü’nün başkanı Tevekkül Karaman'ın ismini ise özellikle Yemen’de devrim talebiyle başlayan protestolarla duydu. ''Dünyanın en etkili 500 ismi'' listesinde yer alan Karaman kendisiyle irtibat kuran AA muhabirine Yemen'deki Arap Baharı'nı, kadınların devrimdeki rolünü ve Yemen'in Türkiye'den beklentilerini anlattı.

Tevekkül Karaman'ın AA muhabirinin sorularına verdiği cevaplar şöyle:

Soru: Yemen devriminin üzerinden bir yıl geçti. Şu anda ülkedeki durum nedir?

Tevekkül Karaman: ''Yemen eskisinden çok daha iyi bir durumda. Devrimden önce devlet bünyesi tamamen çürümüştü. Aynı şekilde ekonomik, güvenlik ve toplumsal açıdan bir çöküş yaşanıyordu. Yemen, uluslararası bazı raporlara göre, bitişin eşiğindeydi. Hatta bazı raporlar, Yemen’in tam manasıyla başarısız bir ülke olduğuna işaret ediyordu. Fakat ''Yemen Devrimi'' ülkeyi yeniden ayağa kaldırmak için başlatıldı. Ali Abdullah Salih rejiminin ülkenin başına musallat ettiği yolsuzluklar, suikastlar ve ülkenin zenginliklerinin yağmalanmasının önüne geçmek ve çözümler üretmek için bu devrim gerçekleştirildi.''

-''Yemen devrimi tüm hedeflerini gerçekleştirmek halen devam ediyor''-

Soru: ''Yemen'de devrim hedefine ulaştı mı?

Tevekkül Karaman: Yemen, bugün hedeflerinin çoğunu gerçekleştirmiş bulunuyor. Geriye kalanları da gelecek olan sivil devlet gerçekleştirecek. Yemen halihazırda eskisinden oldukça farklı bir konumda bulunuyor. Örneğin toplumsal dayanışma ve birliktelik tarihin hiçbir döneminde bu kadar yüksek olmamıştır. Yemen halkı tek çözümün Salih rejimini devirmek olduğuna inandı ve bunun için savaştı. Tırmanan iç savaş ve terör gibi ciddi sorunların ve diğerlerinin çözümü için halk Salih’i devirdi. Kuzey-Güney sorunu, Saada Savaşı, terör, El Kaide ve benzeri daha birçok sorunu Salih bu ülkenin başına musallat etmişti. Ülkedeki iç savaş ve karışıklar sayesinde koltuğunu korumaya alıyordu. Halbuki bu sorunların tek müsebbibi oydu. İşte bunun için Yemen diktatörünün devrilmesi lazımdı ve halk da sonuna kadar direnerek onu devirdi. Ama buna rağmen direniş bitmiş değil. Bilakis asıl yeni başlıyor.

Şimdi ikinci hedefimizi gerçekleştirmek için direniyoruz. O da, yıllardır halkına zulmeden güvenlik güçlerini ve ordunun başındaki insanları makamlarından alaşağı etmek. Ayrıca yolsuzlukların kaynağı kurutmalıyız. Sonra geçiş hükümeti dönemi başlayacak. Bundan sonra da üçüncü ve dördüncü merhaleler gelecek. Bunlar da, anayasal bir rejime geçmek ve sivil bir devletin inşası.

''Dokunulmazlık yasasını kabul edenler ar ve utanç duyacaklardır''

Soru: Yemen parlamentosunun Devlet Başkanı Salih için kabul ettiği dokunulmazlık yasasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Tevekkül Karaman: ''Parlamentonun kabul ettiği dokunulmazlık yasası, devrimi gerçekleştiren halk için bir şey ifade etmiyor. Yemen Devrimi, bütün özellikleri ve detayları zaten tastamamdır. Yemen devrimcileri de bu farkındalıkla, devrimin geriye kalan bölümlerini Özgürlük ve Değişim meydanlarında gösterilere ve oturma eylemlerine devam ederek sürdüreceklerdir.

Ayrıca onlar, Körfez Girişimi'nde yer almamışlar onun bir parçası olmamışlar, aksine nasıl körfez girişimi onları görmemezlikten geldiyse Yemenliler de bu girişimi görmezden gelerek yollarına devam etmişlerdir.

Öte yandan, bu dokunulmazlık yasası, onu kabul edenlerin alnında bir ar ve utanç olarak kalacaktır. Biz dokunulmazlığı onaylamıyoruz. Çünkü adil olmayan temeller üzerine bina edilmiştir. Eğer dokunulmazlık ya da geçici bir adalet söz konusu olacaksa ülkeye kötülük getiren ve şehitlerin kanlarına ellerini bulaştıran tüm yöneticilerin ebediyyen yönetimden uzaklaştırılmaları karşılığında dokunulmazlık ya da bir anlaşma yapılabilir. Bu da bütün bu yapılan kötülüklerin karşılığında istenecek olan en basit haktan ibarettir.''

''Kadınlar, Arap Baharında etkin rol oynadı''

Soru: Arap kadınının Arap devrimlerindeki rolü nedir?

Tevekkül Karaman: ''Arap kadını, Arap devrimlerinde kendine yakışan üstün bir performans sergilemiştir. Hakiki rolünü Arap dünyasını kurtuluşa itmede birincil bir rol oynayarak geri kazanmıştır. Devrimci siyasi hareketlerin derinliklerinde olan Arap kadını, Arap Baharında etkin rol oynamıştır. Zira hiçbir devrim yoktur ki Arap kadını onda gözükmüş olmasın. Bu rolle de dünyada büyük bir hayranlık kazanmış ve herkesin dikkatini çekmiştir. Sağlık olsun, güvenlik olsun, örgütlenme olsun devrimin tüm alanlarında en önde yer almıştır.''

Soru: Yemen kadınının devrimdeki rolü neydi? Etkin bir rol oynadı?

Tevekkül Karaman: ''Yemen kadınının devrimde büyük bir etkisi vardır. Devrimin bütün alanlarında hakiki bir rol üstlenmiştir. Devrik Salih rejimi, Yemen kadının devrimdeki öncü rolünden dolayı birçok kadını tutuklamış, kaçırmış ve öldürmüştür. Bugün Yemen’nin kadim kraliçeleri Sebe melikesi Belkıs ve Melike Erva’nın rolü Yemen kadınında tecelli etmiştir. Yemen halkı da kadına verdiği değeri ve onun üstün rolünü kabul ederek büyüklüğünü göstermiştir.''

Nobel Barış Ödülü'nü bekliyor muydu?

Soru: Nobel Barış Ödülü’nü kazanacağınızı tahmin ediyor muydunuz?

Tevekkül Karaman: ''Benim için sürpriz oldu. Aklımdan bile geçmiyordu. Hatta adaylar arasında olduğumu bile televizyondan öğrendim ve benim için gerçekten büyük bir sürprizdi. Bu beni çok mutlu etti. Çünkü bu, bütün dünyanın Barışçıl Yemen Devrimi’nin başarısını kabul ettiği manasına geliyordu. Arap kadınının ve gençliğinin diktatörlüklerin düşüşü süresince oynadığı rolü takdir etmekti bu. Aynı zamanda bu, İslam dünyasına da bir mesaj niteliğindeydi. Artık İslam dini, dünyanın gözünde diktatör yöneticilerin ortaya çıkardığı terörü temsil etmiyordu. Ayrıca İslam’ın demokrasi ile tamamen çatıştığı tezini de çürütüyordu. Çünkü diktatör ve zalim yönetimler İslam’ı şiddet yanlısı olarak gösteriyorlardı. Şimdi bu düşünceler bir bir çöküyor. Bundan dolayı da çok mutluyum.''

Soru: Bu ödül sizin için ne ifade ediyor?

Tevekkül Karaman:''Bu ödülün şahsımda, tüm Müslümanlar'a ve Araplar'a, Yemenliler'e, kadınlara, gençlere ve özgürlük, adalet, barış ve demokrasiyi arayan tüm halklara verildiğini düşünüyorum.''

İhtiyaç halinde siyasete girebilirim

Soru:Gelecek başkanlık seçimlerinde Sebe Kraliçesi’nin izinden giderek kendinizi aday göstermeyi düşünüyor musunuz?

Tevekkül Karaman: ''Kendimi bildim bileli toplumsal olayların her alanında yer alıyorum. Gazetecilikle uğraşıyor ve insan hakları alanında çalışıyorum. İnsanlara yakınım, gençlerle ve topumla çalışmayı çok seviyorum. İşim gereği yıllardır yolsuzluklar mücadele ediyor ve halkımın isteklerine sahip çıkmaya çalışıyorum. Otoriteyi kötüye kullananlarla mücadele edip, değerlerine ve halkına sahip çıkanlara destek veriyorum. Bunun yanı sıra, bölgede ve uluslararası düzeyde daha başka bir görevim var; O da barışçıl değerleri yüceltmek, ayrımcılığın tüm türleri ve şekilleriyle savaşmak, halkları yakınlaştırmada gayret etmek. Gördüğünüz gibi birçok hedefim var. Yani sorunuza kısaca cevap vermem gerekirse: Eğer bir gün şartlar siyasete girmemi gerektirirse ki bunu şimdilik düşünmüyorum ama bir istek olursa kabul edebilirim.''

Soyismi ile Osmanlı bağlantısı

Soru: Karaman ismi Türkçe bir kelime. Ailenizin Osmanlı'yla bir bağı var mıydı?

Tevekkül Karaman: ''Aile ismimizin Türkçe’den geldiğini Türk arkadaşlarımdan öğrendiğimde çok sevinmiştim. Bu konuyu araştırıyorum. Ailem de Osmanlı ile bağlarının olduğunu söylüyor.''

Soru: Salih'in Yemen'i terk etmesi sizce ne ifade ediyor?

Tevekkül Karaman: ''Yemen halkı 'Artık git' diye slogan atıp, sokağa çıktığında Yemen’den gitmesini değil de, yönetimden uzaklaşmasını kastetmişti. Salih’in Yemen'i terkedip etmemesi Yemenliler'i ne uzaktan yakından ilgilendirmiyor. Onlar, Salih ve diğer ortaklarının Yemenli olduklarını ve burada kalmaları gerektiğini ancak adil bir yargı tarafından otoriteyi kötüye kullanmalarından dolayı hak ettikleri cezayı almalarını istiyor.''

Soru: Son olarak Türkiye'ye bir mesajınız, Türkiye'den bir beklentiniz var mır?

Tevekkül Karaman: ''Türk halkına ve Türkiye'de yaşayan herkese selamlarımı iletiyorum. Ayrıca Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’dan Yemen Devrimi'ne açık ve güçlü bir destek vermesini talep ediyorum.''

Kaynak: AA