Şimşek, CNBC-e televizyonunda katıldığı programda gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Dün açıklanan "İstihdam, Sanayi Yatırımı ve Üretimi Destekleme Paketi"nin üretim ve istihdama etkisinin nasıl olacağına yönelik üzerine Şimşek, bunun bir kaç boyutu bulunduğunu, pakette ikinci, üçüncü nesil türden reformları içeren bazı adımların yer aldığını söyledi.
Katma değer zincirinde yukarıya çıkmak, bilgi yoğun teknoloji yoğun ürünler üretmek için sadece teşviklerin yetmeyeceğini, bunun için bir eko-sistem gerektiğini belirten Şimşek, şunları kaydetti:
"Türkiye'de diyelim ki sizin Ar-Ge tasarım veya teknoloji, yeni kurulacak şirketler bazında bir projeniz var. O projenin bilimsel açıdan fizibilitesini TÜBİTAK yapacak. Biz Kalkınma Bankasını yeniden yapılandırıyoruz. Kalkınma Bankası bunun bankacılık adına finans açısından fizibilitesini yapacak. Proje sahibi yüzde 20 sermaye koyacak, biz, Kalkınma Bankasına belki yüzde 50'ye kadar destek vereceğiz, özel sektör de geri kalanını sağlayacak ve Türkiye, İsrail gibi Amerika'nın Silikon Vadisi'ndeki gibi veya Hindistan'ın belli noktalarındaki gibi ilk defa bir eko-sistem... Bunu gözardı etmeyin, bu aslında ikinci üçüncü nesil diye kategorize edilebilecek çabalar."
Türkiye'nin Ar-Ge'de mesafe katettiğini anlatan Şimşek, ilk defa radikal bir şekilde tasarıma da destek verdiklerini söyledi. Herhangi bir alanda endüstriyel tasarım için teşvikten yararlanma koşullarını 10 kişiye indirdiklerini belirten Şimşek, "Ama aynı yüzde 200 kurumlar vergisi indirimi, yüzde 90'a kadar gelir vergisi indirimi ve damga vergisi istisnasını sağlıyoruz" ifadelerini kullandı.
Tasarım ve Ar-Ge personelinin esnek çalışmasının önünü açacaklarını bildiren Şimşek, ilk defa KOBİ'lerin tasarım siparişi vermesi veya tasarım sahibi KOBİ'lere sipariş verilmesi anlamında yeni bir konsept getirdiklerini, vergi teşviğini hem siparişi verene, hem o işi yapana sağladıklarını kaydetti.
-"Çok daha derin ve orta, uzun vadeli önlemler"
Muhalefetin "Biz bir şey açıkladık da bunlar popülizm yapıyorlar" eleştirilerine de değinen Şimşek, "Bunlar, hepsi çok ince düşünülmüş, uzun bir süredir, aylardır üzerinde çalıştığımız ama bugün itibarıyla paket olarak sunulan önlemler. Bunların sadece ekonominin toparlanması boyutu değil, bunlar çok daha derin, orta ve uzun vadeli Türkiye'yi katma değer zincirinde yukarı çıkaracak önlemler" dedi.
Bunların arasında bazı konjonktürel tedbirlerin de bulunduğuna işaret eden Şimşek, şöyle devam etti:
"Ancak gözden kaçırılmaması gereken bir unsur daha var yüksek teknoloji ürünler üretecek firmalara nerede üretim yaparsa yapsın, nerede yatırım yaparsa yapsın, İstanbul'un, İzmir'in Ankara'nın göbeğinde yapsın, biz ona Tunceli'deki teşviği vereceğiz. Bu da çok kritik. Bu programa sadece 'ekonomide bir durgunluk var, biraz canlandırmaya yönelik' demek yanlış. Biz şimdi çok güçlü bir mesaj gönderiyoruz ve diyoruz ki biz imalat sanayini destekleyeceğiz. Kredi Garanti Fonu'nun imkanını ikiye katlıyoruz. Yani 20 milyara kadar özellikle de KOBİ'lere, özellikle de kadın girişimcilere Hazine'nin kefil olması... Bunların hepsi iyi tasarlanmış, iyi düşünülmüş ve çok değişik amaçları içeren bir program. Ben şahsen o programın biraz daha yakından incelenmesi ve hakkının verilmesi kanaatindeyim".
-"Yüksek teknolojili ürünlerin üretimini her yerde desteklemeliyiz"
Şimşek, iş adamlarının "Teşvikte 5 ve 6. bölgelere sağlanan ayrıcalıklar batı bölgeleri için de tanındı kimse doğuya yatırım yapmayacak' yönündeki eleştirileri de değerlendirdi. Söz konusu bölgelerin dinamiklerine, hassasiyetlerine, yatırım ihtiyacına vakıf olduklarını anlatan Şimşek "Toplam destekler anlamında hala Türkiye'nin bölgesel kalkınmışlık farklarını ciddi şekilde kapatacak çaba içerisindeyiz. O hiç değişmedi bu yeni sistemde de değişmiyor ama biz yüksek teknolojili ürünlerin üretimini her yerde desteklememiz lazım" ifadelerini kullandı.
Paketin 120 bin kişiye geçici istihdam sağlayacağının hatırlatılması üzerine Şimşek, "Bence 120 binden çok, bu yatırımların, istikrarın devamı ile birlikte bu yatırımların artışı ile birlikte esas oluşturulacak istihdam daha önemli olacak" değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'nin en büyük sorununun "mesleksizlik sorunu" olduğuna işaret eden Şimşek, Türkiye'de eğitim düzeyini iyileştirdiklerini ancak mevcut stokta lise altı iş gücünün hala yüzde 60'ın üzerinde bulunduğunu bildirdi.
-"Seçimin arefesinde kimler ne sözlerde bulunacak"
Şimşek, "Paketin maliyeti konuşulabilir ama eğer ekonomi yılın ilk yarısında veya önümüzdeki bir iki ay daha nispeten düşük viteste gidecekse, daha yavaş gidecekse, bir maliye bakanı olarak veya hükümet olarak bizim şu çalışmayı yapmamız lazım. Biz bunu bir miktar telafi edecek politika kararını almalıyız. Ama temelleri bozmadan, popülizme kaçmadan... Bu çok önemli. Şimdi seçimin arefesindeyiz, göreceksiniz kimler neyi teklif edecek, kim ne sözlerde bulunacak ama biz hep o hassas dengeleri, ülkenini uzun vadeli geleceğini, ama daha önemlisi reform boyutlarını gözardı etmedik" şeklinde konuştu.
Paketin bir çok boyutunun yılın ikinci yarısında devreye gireceği için muhtemelen genel kamu dengelerine yansımasının milli gelirin yüzde 0,2'si civarında olacağını bildiren Şimşek, bunun bir miktarının yani ağaçlandırma, çevre ve bakım gibi maliyetlerin işsizlik fonundan sağlanacağını kaydetti. Şimşek, "Bütçeye yansıması daha sınırlı olacak, bütçeye etkisi daha düşük olacak fakat genel kamuya bile yüzde 0,2, ama bunun getireceği ekonomik canlanma, yatırım artışı, üretim artışı muhtemelen onu telafi edebilir" dedi.
-"İnce ayar yapıyoruz"
Büyümenin önemli olduğunu, ekonomi literatüründe döngünün tersine zaman zaman adımlar atılması gerektiğini ifade eden Şimşek, 'zaman zaman ince ayar yapmanız lazım, şu anda onu yapıyoruz" diye konuştu.
Emekli maaşlarına yönelik zammın maliyetinin sorulması üzerine Şimşek, 7,5 milyar liralık maliyetin içinde bunun da bulunduğunu, emeklili maaşlarındaki zammın maliyetinin 4 milyar 777 milyon lira olduğunu bildirdi.
Ülke ekonomisi geliştikçe adaleti, gelir dağılımını gözeterek emeklililere yüksek düzeyde destek verdiklerini, popülizme ve ileride bütçe dengelerini bozacak adımlardan da kaçındıklarını vurgulayan Şimşek, "Bence bu atılmış adımı daha çok gelir dağılımını iyileştirme, özellikle en alttaki geliri düşük kesimlere bir miktar destek çıkma şeklinde bakmak lazım" dedi.
(bitti)
