10 adımda Libya'da yaşananlar
Fotoğraflar: Zaman Online
1
18 ŞUBAT: Bingazi'de polis ile göstericilerin arasında çıkan çatışmalarda 7 kişi öldü. El Bayda'da da 14 kişi öldü. Göstericiler 2 polisi astı. Bingazi7de yerel radyo binası ateşe verildi. Libya, gelecek ay Irak'ta yapılacak Arap Birliği zirvesini ertelediğini bildirdi. Muhalif gruplar, El Bayda kentinin artık hükümet karşıtı protestocuların eline geçtiğini iddia etti. Bingazi'de çok sayıda mahkum cezaevinden kaçtı, cezaevinden kaçmaya çalışan 3 mahkum ise öldürüldü.
18 ŞUBAT: BM İnsan Hakları Yüksek Temsilcisi Navi Pillay, Libya, Bahreyn ve Yemen'deki hükümet karşıtı gösterilerde halkın meşru taleplerine karşı güvelik güçlerinin şiddetli müdahalesini kınadı. Obama, Bahreyn, Libya ve Yemen'de protesto gösterisi yapanlara şiddetli müdahale haberlerinden kaygı duyduğunu belirterek, göstericilere karşı şiddet kullanılmasını kınadı. İngiltere, Libya'ya silah ihracatı izinlerini iptal etti.
19 ŞUBAT: İnsan Hakları İzleme Örgütüne göre son üç günde 84 kişi öldü. Bingazi'de öldürülen protestocuların cenazesinde açılan ateşte 1 kişi öldü, 10'dan fazla kişi yaralandı. Dışişleri Bakanı Davutoğlu, tahliyeler için hazırlıkların başlatıldığını açıkladı. Libya'daki Türk vatandaşlar, yakınlarıyla sosyal paylaşım siteleri aracılığıyla görüşebildi. Bir grup Türk, THY'nin tarifeli uçağıyla İstanbul'a geldi.
20 ŞUBAT: Keskin nişancıların açtığı ateşte onlarca kişinin öldüğü açıklandı. Dini liderler bu "katliama" son verilmesi çağrısında bulundu. İnsan Hakları İzleme Örgütü, ölü sayının en az 104 olduğunu açıkladı. Başka bir kaynağa göre ölü sayısı 200. Bingazi'de günün bilançosu en az 50 ölü olarak duyuruldu. Trablus'un güneyindeki petrol kuyularına sabotaj girişimi önlendi. El Cezire, Bingazi'de göstericilerin kontrolü ele geçirdiğini duyurdu. Libya'daki Türler için İstanbul'dan özel uçak gönderildi. 256 Türk tahliye edildi.
21 ŞUBAT: Libya lideri Muammer Kaddafi'nin oğlu Seyfülislam Kaddafi, ülkesinin dış güçlerin komplosunun hedefi olduğunu ve içsavaşın eşiğine geldiğini söyledi. Televizyon ve radyo binası yağmalandı. Trablus'ta bir hükümet binası yandı. El Cezire, Trablus'ta 61 kişinin öldüğünü duyurdu. İki Libya savaş uçağı Malta'ya indi, pilotlar kendilerinden protestocuları bombalamaları talimatı verildiğini söylediler. Yine El Cezire, askeri uçaktan halkın üzerine ateş açıldığını duyurdu. Görgü tanıkları iki mahallede katliam yapıldığını iddia etti.
21 ŞUBAT: Arap Birliği, kaygısını dile getirdi. AB, göstericilere ateş açılmasını kınadı. Birçok ülke, vatandaşlarını Libya'ya gitmeme konusunda uyardı. Türkiye, Bingazi'ye uçak gönderdi ancak iniş izni verilmeyince geri döndü. İDO'ya "Osman Gazi-1" ve "Orhan Gazi-1" feribotları Yenikapı Limanı'ndan yola çıktı. Havayoluyla toplam 821 yolcu İstanbul'a geldi.
22 ŞUBAT: Kaddafi, ülkesini terk ettiğine dair yayımlanan haberleri yalanlayarak, Libya'da olduğunu söyledi. Pistin tahrip edilmesi nedeniyle havaalanına inişleri iptal oldu. Devlet televizyonu katliam haberlerini yalanladı. Trablus'ta sokaklarda cesetler olduğu haberleri geldi. Libya'nın Mısır sınırında kontrol muhaliflerin eline geçti. Deniz petrol terminallerinden petrol sevkiyatı durdu. Libya Savunma Bakanlığı, olayları "suçlu gençlik çetelerinin işi" olarak yorumladı. Limanlar kapatıldı. Tobruk'ta halk kontrolü ele geçirdi. Kaddafi, ne olursa olsun istifa etmeyeceğini açıkladı ve halkı tehdit etti. İçişleri Bakanı Yunus, isyancıların tarafına geçti.
22 ŞUBAT: Resmi rakamlara göre 300 kişi öldü. BM Güvenlik Konseyi acil toplandı. İnsan Hakları İzleme Örgütü, son iki günde en az 62 kişinin öldüğünü açıkladı. Clinton, olayları kabul edilemez olarak yorumladı. Trablus'tan havalanan uçak 169 yolcuyu İstanbul'a getirdi. "Orhan Gazi-1" ve "Osman Gazi-1" Bingazi'ye ulaştı.
23 ŞUBAT: Kaddafi'nin oğlunun yardımcısı şiddeti protesto etmek için görevi bıraktı. Trablus'ta Libya lideri Muammer Kaddafi'ye bağlı güçlerin sokaklarda ateş açtığı bildirildi. Bingazi'yi bombalama emrini reddeden pilotlar uçağı düşürdü. Libya Dışişleri Bakan Yardımcısı Halid Kaym, ülkeye yasadışı yollardan giren gazetecilerin, "El Kaide işbirlikçisi ve kanun kaçağı sayılacağını" belirtti. Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (UİHF), Libya'daki gösterilerde 640 kişinin öldüğünü açıkladı. "Samsun" adlı gemi İstanbul'dan Libya'ya hareket etti. Bingazi Limanı'ndaki 3000'i aşkın Türk yolcu, "Orhan Gazi-1" ve "Osman Gazi-1"le Marmaris Limanı'na ulaştı. Bir uçak daha Trablus'a gitti. Trabzonlu Yunus Emre Çelik'in, Trablus yakınlarındaki şantiyede hayatını kaybettiğini bildirildi.
24 ŞUBAT: Halkın arasına giren Kaddafi, daha sonra açıklama yaptı, olaylardan Usame bin Ladin'i sorumlu tuttu, protestocuların elinden silahların alınması emrini verdi. Polis, Musratha'ya müdahale etti, olayda çok sayıda kişi yaralandı. Kaddafi'nin kızının BM'deki görevine son verildi. Hükümet, göstericilerin silahlarını teslim etmelerini istedi. Ordu, Zaviye'de bir camiye ateş açtı, 23 kişi öldü, 49 kişi yaralandı. Zuara, Kaddafi yanlılarının eline geçti. Kaddafi'nin yardımcısı Ahmed Kaddaf-el Dam, rejimin protestoculara kanlı müdahalesini protesto ederek Kahire'ye sığındı. Oğul Kaddafi, büyük güçlerin televizyon yayınını engellediğini iddia etti.
24 ŞUBAT: Marmaris Limanı'na ulaşan gemileri Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ve Sağlık Bakanı Recep Akdağ karşıladı. "Samsun" adlı gemi Libya için yola çıktı. Uluslar arası basın, tahliyeler konusunda Türkiye en başarılı ülke seçti. THY, 19-23 Şubat arasında 3 bin 874 kişiyi Türkiye'ye getirdiğini açıkladı. Dışişleri Bakanlığı ise tahliye edilenlerin toplam sayısını 7062 olarak verdi.
25 ŞUBAT: Zaviye'de ölü sayısı 23 oldu. Bir önceki gün "Kaddafi'nin İsviçre Bankası'ndaki hesabı dondurulacak" şeklindeki haberlere Libya Dışişleri Bakanlığından "böyle bir hesap yok" şeklinde yalanlama geldi. İngiliz hükümeti de Kaddafi'nin bankadaki hesabını donduracağını açıkladı.