Tansu ÇİLLER bir zamanlar Türkiye büyük bir sosyalist devlettir demişti. O büyük devasa yapının yerinde sayan boş oturan personelinin, atıl kalan demirbaşlarının, boşaltılan bankalarının, şiririlmiş ihale bedellerinin, yöneticilerinin örtülü ödenekten yaptıkları tehdit veya şantaj ödemelerinin ceremesini en başta sabit gelirliler olmak üzere esnafımız çekmekte.
Bir dostumun ay sonu hazırlıkları yaparken dokuz doğuran yüz ifadesi, esnafın her ay kıvrandığı vergi ve gider kalemlerini aklıma getirdi. Sayması bile zor olan enva-i çeşit vergi.
Her ay ödenen SSK primleri, BAĞKUR Primleri, Katma Değer Vergisi, Kira-Muhasebe-SSK-Prim stopajları, Damga Vergisi, Her yıl Kurumlar Vergisi ve İlan reklam vergisi? (Bunlar vergi babından sabit giderler?.)
Bir de cari sabit giderler var ki, en başta (varsa) Kira, Elektirik, Su, Telefon, Doğalgaz, ADSL vb. bilumum faturalar da cabası.
Eh bunlardan sonra kalan da personel maaşına gidince esnafımız eline ne kaldıysa, muhtemelen cıscıbır evinin yolunu tutmakta.
Şimdi düşünün kayıt içindeki ekonomi bu şeklide inlerken, sokaktaki işportacı bunlardan hiç birini ödememekte. Üstüne üstlük, hem çevre kirliliği oluşturmakta, hem personel istihdam etmemekte?
Görüldüğü gibi, ekonominin yükünü kimlerin çektiği ortadadır.
Yine esnaflara dönecek olursak, şu an itibarıyla piyasada yeterli nakit akışı olmamasından dolayı, ticaret ya taksit ya da kredi kartı üzerinden yapılmakta. Bu durumda gelir kaleminde de çok ciddi darlık yaşanmakta.
Şöyle bir kaç dakikalığına esnaf açısından empati yaparak düşündüğümüzde, sabit giderlerin (vergi olsun personel gideri ve faturalar olsun) mecburen ödenirken, buna karşılık garanti olarak bakılan gelir kalemleri gider kalemlerinin yanında cılız kalmakta.
Eh sonucu tahmin etmek zor olmasa gerek. Daha kötüsü de, bir esnafın işyerini kapatmasının da bir ton maliyeti bulunmakta. Öyle kepenki çekip kapatmak ne mümkün. Piyasada kapatma maliyetlerini ödeyemeyip te ayakta durmak için kıvranan o kadar çok esnaf var ki.
Bu yazımız iç karartıcı olsa da malesef ev bilimi anlamına gelen ekonominin realitesi bu.
Kısa dönem içinde tasarruf tedbirleri ve aydınlık yarınlar temennisinden başka diyebileceğim yok.
