İstanbul'da deniz ihtisas mahkemesi olarak görev yapan İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesindeki duruşmaya, yalıya çarpmanın sınırlı sorumluluk olarak kabul edilmesini isteyen davacı geminin sahibini temsilen avukat Metin Uğur Aytekin ve geminin çarptığı yalının davalı sahiplerini temsilen de avukat Erdal Gökçe katıldı.
Duruşmada "sınırlı sorumluluk" tespitiyle ilgili dosyanın gönderildiği bilirkişilerin raporlarını hazırladıkları ve mahkemeye sundukları belirtilirken, raporda, "geminin yalıya çarpması olayının kasıtla ya da pervasız bir davranışla gerçekleşmediği, dolayısıyla davacının 1976 tarihli Londra Konvansiyonu uyarınca sorumluluk sınırlandırma hakkının bulunduğu" tespitinin yapıldığı aktarıldı.
Bilirkişi raporuna karşı beyanı alınan davacı avukatı Aytekin, bilirkişi raporunda müvekkilinin sorumluluğunun sınırlandırılabileceğinin yazıldığına dikkati çekerek, sorumluluk miktarında aleyhe hususlar yönünden itirazda bulunduklarını bildirdi.
Aytekin, sorumluluk miktarının kullanılması ve yalı yapımında yapılan masraflar ile ödenen bedellerin belirlenebilmesi için ayrıca bankada fon tesis edilmesini de talep etti.
Davalı yalı sahiplerinin avukatı Gökçe ise sorumluluğun sınırlandırılacağı görüşüne itiraz ettiklerini kaydederek, "Bilirkişinin yaptığı hesap, bizim bildirdiğimiz hesaba paraleldir. Gemi sahibinin sınırlı sorumluluktan yararlanıp yararlanmayacağı hususunda ek bilirkişi raporu alınmalıdır." ifadesini kullandı.
Davayı karara bağlayan mahkeme heyeti, zarardan dolayı davacının sorumluluğunun 187 milyon 432 bin 506 lira olduğunu, olay tarihinden bu güne kadar işleyen 18 milyon 671 bin 358 liralık faiziyle birlikte rakamın toplam 206 milyon 103 bin 865 lirayla sınırlandırılmasına hükmetti.
Bu paranın kullanılabilmesi için fon tesis edilmesine de karar veren heyet, toplam fon tutarı olan 206 milyon 103 bin 865 liranın, davacı tarafından mahkeme adına Vakıfbank'ta açılacak hesaba yatırılması, üçer aylık vadelerle en yüksek faiz işletilecek şekilde nemalandırılması hükmü de kurdu.
- Tespit edilen zarar ve tazminat miktarı fondan çekilecek
Mahkemenin verdiği bu sorumluluk miktarının, gemi sahibinin sınırlı sorumluluk kapsamında ödeyeceği en yüksek miktar olduğu belirtilirken, mahkeme heyeti başkanı, sorumluluk miktarının dolar veya avro üzerinden belirlememesine ilişkin, "Herkesin milli parası var. Dolar için bir sebep gösterilemez." ifadesini kullandı.
Vakıfbank'a yatırılacak miktarın banka hesabında bekletileceği, yeniden yapım çalışmaları devam eden yalının hasar ve tazminat miktarlarının belirlenmesinden sonra, belirlenecek miktar üzerinden fondan para çekimi yapılacağı öğrenildi.
- Olay
İstanbul Boğazı'nda 7 Nisan 2018'de Malta bayraklı "Vitaspirit" isimli gemi, Kanlıca önlerinde gemi makinesinin tamamen durması nedeniyle Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı'na çarpmış, kazanın ardından yalıda büyük çapta hasar oluşmuştu.
Gemi sahibi firmanın avukatı Prof. Dr. Fehmi Ülgener, gemiye konulan 50 milyon dolarlık ihtiyati haciz kararına itiraz ederek, miktarın düşürülmesini istemişti. Mahkeme de itiraz üzerine yalının uğradığı zararla ilgili bilirkişi incelemesi yapılmasına karar vermiş ve duruşmanın 11 Temmuz'da yapılmasına karar vermişti.
Ahırkapı açıklarında hareket etmesine izin verilmeyen gemi için, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü de gemiyi kurtarma bedeli olarak belirlediği 5 milyon 231 bin dolar için icra takibi başlatmıştı. Başvurulan mahkeme, gemideki 62 bin ton dökme arpaya haciz koydurtmuştu.
Gemi kazasının ardından hasar gören Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı'nın yeniden yapım çalışmaları 9 Mayıs 2018'de başlamıştı. Yalının tamamen yıkılmaması için "askılama" denilen bir işlem yapılmıştı.
Vitaspirit adlı gemi, sahibinin 50 milyon dolarlık ihtiyati haciz miktarı ödemesi ve yalı sahipleriyle protokol imzalaması sonrası aynı yılın Temmuz ayında Türkiye'den ayrılmıştı. Gemi sahibinin Kıyı Emniyet Müdürlüğünün kurtarma bedeli olarak belirlediği 5 milyon 231 bin dolarlık teminat miktarını da yatırdığı ve mahkemeye sunulan bilirkişi raporunda, yalının uğradığı zararın, ihtiyati haciz miktarı olarak belirlenen 50 milyon dolar altında olduğunun tespit edildiği kaydedilmişti.
