Türkiye'de kara yollarının kullanımı her geçen gün artıyor. Özel araç sahipleri kadar ticari araçlar da her tip model ve marka ile de trafikte boy gösteriyor. Ticari hayatın sürdürülebilmesi için de ticari araç kullanımının başta sürücüleri olmak üzere maddi ve manevi yönden desteklenmeleri de kaçınılmaz.
54 bin 542 ölümlü ve yaralanmalı kaza
Türkiye İstatistik Kurumu ve Emniyet Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre 2018 yılından 2020 yılı sonuna kadar ülkemizde tır, kamyon ve otobüs gibi ticari araçların sebep olduğu toplam 54 bin 542 ölümlü ve yaralanmalı kaza gerçekleşti.
Kazaların yüzde 89'u sürücü kaynaklı Kazaların yüzde 89'u sürücüden kaynaklandığından özellikle şoförlük mesleği yapanlara zorunlu tutulan psikoteknik değerlendirme sağlık raporunun (sürücülük psiko-motor becerileri değerlendirme) önemi ve ciddi anlamda denetlenmesi ise 30 Haziran'dan sonra başlıyor. Araştırma sonuçlarına göre 2018 – 2020 yılları arasında ticari araçlarda kaza yapma sayılarına bakıldığında en fazla 19 bin 354 adet kazayla kamyon sürücüleri ilk sırada yer alırken, ikinci sırada 18 bin 598 adet tır sürücüleri, üçüncü sırada da16 bin 590 adet kazayla otobüs sürücüleri bulunmakta.
Trafik kazaları oluş anı itibarıyla önce ölçülemez değerdeki can kaybı ve yaralanma ve dolayısı ile ekonomiye 150'nin üzerinde zincirleme şeklinde hizmet ve emtia kaybı ile ekonomik zarar doğuruyor. Trafikte gerçekleşen kazaların sadece araç kaza hasarıyla bitmediğini ve ekonomiye birçok alanda zarar verdiğini söyleyen ALG Psikoteknik Yönetim Kurulu Başkanı Ali Güzel konuyla ilgili olarak şu değerlendirmeyi yapıyor:
Ekonomik zararı büyük
“Kaza oluş anı itibarıyla araca gelen hasar tutarı ile kalmayıp; zorunlu sigorta ve kasko hasarsızlığı bozulması, ticari araç kazalarında araçtaki ticari ürünün ticari firmaya zamanında ulaşmaması, ticari aracın hasarının tamir ve bakımı yapılana kadar ticaretinden muaf kalması gibi daha birçok sebeplerle ekonomiye zararı dokunmakta. Sadece bunlarla kalmayıp en büyük devlet yükünü yaralanmalı ve ölümlü kazalarda; sağlık hizmetleri, adli hizmetler, emniyet hizmetleri, karayolları hizmetleri gibi daha birçok kurum ve kuruluşa yük getirmektedir. Kazaların sebebiyet verdiği ve kaza sonrası kamu hizmetleri ve ticari emtia kayıplarının zincirin halkası olan 150'yi aşkın unsurla birlikte ekonomimize ciddi zarar vermektedir. Tüm bu detaylarla birlikte trafikte gerçekleşen bir kaza sadece arabada oluşan hasarla kalmamaktadır”
Devlete maliyeti artıyor
“Tüm bu unsurları hesaba kattığımızda normal bir kazanın ekonomimize ve devletimize zararı ortalama 1.000 dolar, yaralanmalı kazanın ekonomimize ve devlete zararının en az 16 bin dolar, ölümlü kazanın ekonomimize ve devlete zararı en az 50 bin dolar” diyen güzel sözlerini şöyle tamamladı:
Psikoteknik değerlendirme
“Trafikte sağlıklı sürücülerin araç kullanıyor olması zorunluluğu ile kazaların önüne geçebiliriz. Şoförlüğü meslek olarak yapan kişilere uygulanan psikoteknik değerlendirme testleriyle kişilerin bu iş için uygun olup olmadığının tespit ediliyor. Psikologlar eşliğinde yapılan psikoteknik değerlendirmede, sürücülere refleks, sürekli dikkat, muhakeme, el ayak koordinasyonu, seçici dikkat, hız ve mesafe tahmin, çarpışma zaman tahmin, görsel algı ve bellek, kişilik envanteri, görsel süreklilik, çevresel görsel görüş, tepki hızı ve trafiğe ilişkin görüşlerin ölçüldüğü 12 farklı test uygulanarak bunlardan yeterli düzeyde sonuç alarak geçenlerin mesleki yeterliliği var ve psikoteknik değerlendirme raporu yeterli olarak alınabilmekte”