Dünyanın en kuzeyinde, sert bir iklime sahip bir ülkenin dünyanın en mutlu ülkesi olması mümkün mü? Mümkünse nasıl mümkün? Öncelikle Finliler zamanlarını en iyi şekilde nasıl kullanacaklarını biliyorlar. Yazın havalar ısındığında Finliler, diğer milletler gibi, boş zamanlarını koltukta oturup televizyon izleyerek geçirmektense dışarıda geçirmeyi tercih ediyorlar.
Diğer ülkelerdeki insanlar çok daha güzel havalarda aynı şekilde hissediyorlar. Peki Finlandiya hakkında benzersiz olan nedir? Finlandiya neden bu kadar mutlu? Finlandiya yaşamak için iyi bir yer mi? Finlandiya'nın neden dünyanın en mutlu ülkesi olduğuna dair tüm soruların yanıtları burada.
Birleşmiş Milletler (BM) tarafından hazırlanan Ülkelerin Mutluluk Endeksi'nin araştırmasında yine Finlandiya ilk sırada geldi.
Ülkelerin gelir dağılımları, çevre ve güvenlik koşulları, yaşam süresi ve sosyal hayat standartları gibi birçok kriterin değerlendirildiği araştırmada, son 5 yılda olduğu gibi geçen yıl da Finlandiya 7809 puan alarak dünyanın en mutlu ülkesi seçildi.
SAĞLIK HİZMETLERİ ÜST DÜZEYDE
Finlandiyalıların 5 yıl üst üste en mutlu ulus seçilmesi, onların neden bu denli mutlu olduğuyla ilgili bir dizi araştırmanın yapılmasını da sağladı. Dünyanın çeşitli yerlerindeki uzmanlar, mutluluk kaynağının büyük ölçüde güven duygusu olduğunda birleşiyorlar. Bu güveni oluşturan unsurların başında kaliteli halk sağlığı hizmeti geliyor. Toplumsal gelişimi oluşturan en önemli faktörlerden biri olan sağlık konusunda Finlandiyalılar, her durumda en iyi hizmeti alacaklarını ve hem kendi sağlıklarının hem de çocuklarının sağlığının devlet güvencesinde olduğuna inanıyorlar. İşlerini ve gelirlerini kaybetmeleri durumunda dahi, sağlık hizmetlerine üst düzey kalitede ulaşabilecekleri konusunda kendilerini güvende hissediyorlar.
Finliler, özellikle maddi zenginliklerini sergileme konusunda gerçekten hassaslar.
GÖSTERİŞTEN UZAKLAR
Finlandiya'da son derece zengin insanlar, gösterişli yaşam tarzlarıyla servetlerini sergilemekten kaçınırlar. Gerçekten de birçoğu mütevazı bir yaşam tarzı sürmeye devam ediyor. Bazıları toplu taşımayı kullanmak için lüks araçlardan vazgeçiyor.
Finlandiya'nın en zengin adamlarını tramvayda görebilirsiniz. Kendine pahalı bir araba almak ya da şoför tutmak yerine toplu taşımayı tercih ederler. Finlandiya'da başarılı ve mutlu insanlar ‘herkes gibi' görünür.
2021'de yapılan bir ankete göre ise, Finlilerin yüzde 87'si doğanın onlara iç huzuru, enerji ve rahatlama sağladığı için önemli olduğunu düşünüyor.
Finlandiya'da çalışanların dört haftalık yaz tatili hakkı vardır. Birçoğu bu zamanı kırsalda doğayla iç içe geçirmeyi tercih ediyor. Büyük şehirlerde de bol bol park alanı var.
DÜRÜSTLÜK VE GÜVEN
Sosyal güven nasıl oluşturulur? Basit cevap, eğer güvenimizi kazanırlarsa insanlara güveniriz. Bu tam olarak ne anlama geliyor? Bu, çoğu insanın, örneğin başkalarının mülküne saygı duyma anlamında kusursuz bir dürüstlükle davrandığı anlamına gelir.
Araştırmalar, bir ülkede güven düzeyi ne kadar yüksekse vatandaşlarının o kadar mutlu olduğunu gösteriyor.
Bu sonuç, cüzdanların kaç tanesinin sahibine iade edildiğini araştırmak için kasıtlı olarak işlek caddelerde bırakıldığı "düşürülmüş cüzdan" deneylerinden ortaya çıktı. Finliler bu testi büyük başarıyla geçti. Cüzdanların onda dokuzu iade edildi.
KAYIP CÜZDAN DENEYİ
2022'de bir ‘kayıp cüzdan' deneyi yapıldı ve dünya çapında 16 şehirde 192 cüzdan düşürülerek vatandaşların dürüstlüğü test edildi. Helsinki'de 12 cüzdandan 11'i sahibine iade edildi.
Fin halkı birbirlerine güveniyor ve dürüstlüğe değer veriyor. Kütüphanede ya da otobüste unuttuğunuz telefonunuz size çok büyük ihtimalle geri dönüyor.
Çocuklar okula kendileri gidip geliyor, sokakta rahatça oynayabiliyor.
Avrupa'nın kilometrekareye düşen insan sayısının en az olduğu ülkesinde 5.5 milyon insan yaşıyor. Nüfusun bu denli az oluşu, insana yönelik yatırımı da kolaylaştırıyor. Otomobilden fazla saunanın olduğu iddia edilen Finlandiya'da günlük hayatın normali olan saunalar da insanı rahatlatan, ağrıları azaltan ve stresi yok eden bir etki sağlıyor. Dünyanın en temiz suyuna sahip Finlandiya'da, geri dönüşüm uygulamalarının yanı sıra, karbon salımından doğal enerji kullanımına dek tüm alanlarda çok önemli adımlar atılmış durumda.
DOĞAL DÜNYAYLA BAĞLANTILI
Finlandiya'da mutluluğun bir başka dayanağı da insanların doğal dünyayla kurdukları bağlardır.
İnsan herhangi bir ülkede doğaya yakın olabilir, ancak Finlandiya'nın insanları vahşi alanlarına çeken pek çok doğal avantajı var, bunlara kutup ışıkları (Aurora borealis) manzarası da dahildir. İşçiler bir aylık yıllık izin alırlar. Birçoğu zamanlarını uzak yerlerde, genellikle elektriği ve hatta akan suyu olmayan basit kabinlerde geçirmeyi tercih ediyor.
Bir açıdan bakıldığında, bu yıllık kesinti, yavaşlama ve doğanın ritimleri tarafından kontrol edilen bir yaşam tarzına öncülük etme fırsatı sunuyor. Elektrik olmayınca insan hava kararınca uyumaya, güneşle birlikte yükselmeye meylediyor. Bu, iyi bir gece uykusu çekmek için bolca fırsat olduğu anlamına gelir.
Kırsal kesimde daha basit bir yaşam tarzının bu temel dinamiklerinin ötesinde, psikologlar sadece doğal bir manzarada zaman geçirmenin sakinliğe neden olduğunu ve kan basıncını düşürdüğünü kabul ediyor. Bunun sağlık ve mutluluk üzerinde açıkça etkileri var.
İronik bir şekilde, Finliler, sübjektif değerlendirmeleri refah ve yaşam kalitesine dokunan nesnel ölçütlerle birleştiren anketlerde en üst sıralarda yer alana kadar çoğunlukla kendi mutluluklarının farkında değillerdi.
SUSKUN AMA MUTLU
Finlandiya'da yaşayanlar kendilerini genellikle suskun veya içine kapanık olarak tanımlarlar. Kendi hayatlarının ne kadar iyi olduğu konusunda seslerini yükselten insanlardan nefret ederler. Çekingen tavırlarına rağmen, yine de kendilerini son derece memnun olarak değerlendirirler.
GÜÇLÜ SOSYAL DESTEK SİSTEMLERİ
Finlandiya ve diğer İskandinav ülkeleri gezegendeki en iyi sosyal destek sistemlerinden birçoğuna sahiptir. Evrensel sağlık bakımı, mükemmel ve iyi finanse edilen eğitim, işçiler için cömert izin politikaları, ücretli doğum izni, babalık izni ve sübvansiyonlu çocuk bakımı dahil ve toplumdaki en yoksullar için güçlü bir sosyal güvenlik ağı, bu ülkelerdeki politikanın ayırt edici özellikleridir.
MUTLULUĞUN 3 SIRRI
CNBC'ye konuşan ve mutluluğun temellerini inceleyen Finli araştırmacı Frank Martela ise, Finlandiya'daki insanların hayatlarından bu kadar memnun olmasının nedenini inceledi.
İşte bu incelemeye göre Finlilerin mutluluğunun 3 sırrı:
1. KENDİMİZİ KOMŞULARIMIZLA KIYASLAMAYIZ
Finli bir şairin "Mutluluğunuzu kıyaslamayın veya bununla övünmeyin" sözünü aslında doğrudan uygulayan Finliler, özellikle maddi ve aleni zenginlik gösterileri söz konusu olduğunda bunu gerçekten ciddiye alırlar.
Martela bu olayı şu sözlerle anlatıyor: "Bir keresinde Finlandiya'nın en zengin adamlarından biriyle karşılaştım. Yürümeye başlayan çocuğunu bebek arabasında tramvay istasyonuna doğru itiyordu. Kendine pahalı bir araba alabilir ya da şoför tutabilirdi ama toplu taşımayı tercih etti. Finlandiya'da başarı böyle görünüyor, yani tıpkı herkes gibi."
Martela'ya göre gerçek mutluluğa giden ilk adım, kendinizi başkalarıyla karşılaştırmak yerine kendi standartlarınızı belirlemektir.
2. DOĞANIN FAYDALARINI GÖZ ARDI ETMEYİZ
Mutluluk, anlaşılması zor bir terim gibi görünebilir. Herkes farklı anlıyor. Çeşitli ifadelere göre mutluluk, kişinin yaşamının nasıl gittiğinden duyduğu memnuniyeti ifade eder. İskandinav ülkeleri, düşük suç seviyeleri, ücretsiz eğitimleri ve tabii ki sağlık sistemleri nedeniyle Mutluluk Raporunda çok üst sıralarda yer alıyor ve daha fazla şeyi adlandırmaya devam edebiliriz.
2021′de yapılan bir ankete göre ise, Finlilerin yüzde 87′si doğanın onlara iç huzur, enerji ve rahatlama sağladığı için önemli olduğunu düşünüyor.
Finlandiya'da çalışanların 4 haftalık yaz tatili hakkı vardır. Martela'ya göre birçoğu bu zamanı kırsal bir bölgeye gitmek ve kendini doğaya kaptırmak için kullanıyor. Evde elektrik veya akan su olmasa bile "Daha az konfor, daha iyi" mantığı hakim oluyor.
Martela'ya göre doğada zaman geçirmek canlılığımızı, esenliğimizi artırır ve bize kişisel gelişim duygusu verir.
3. TOPLUMUN GÜVEN ÇEMBERİNİ BOZMAYIZ
Araştırmalar, bir ülkede güven düzeyi ne kadar yüksekse vatandaşlarının o kadar mutlu olduğunu gösteriyor.
Araştırmaya göre Fin halkı birbirlerine güvenme ve dürüstlüğe değer verme eğilimindedir. Dizüstü bilgisayarınızı bir kütüphanede unutursanız veya telefonunuzu trende kaybederseniz, onu geri alacağınızdan oldukça emin olabilirsiniz.
Yani Martela'ya göre bunun sırrı çok net: "Topluluğunuz için nasıl görünebileceğinizi düşünün. Nasıl daha fazla güven yaratabilirsiniz? Bu güven üzerine inşa edilen politikaları nasıl destekleyebilirsiniz? Yabancılara kapı açmak veya trende koltuktan vazgeçmek gibi küçük eylemler de fark yaratır."
BASİT ZEVKLER KÜLTÜRÜ
Fin kültürü diğer kültürlere nazaran daha basit zevkleri vurgular. Finlandiya büyük ormanlarla kaplıdır, uzun ve dondurucu kışlarında bile Finliler dışarıda çok zaman geçirir. Daha sıcak havalarda, Finlerin çoğu bahçeyle uğraşmaktan hoşlanır ve meyve toplama mevsimi, çocuklardan yaşlılara kadar herkesin sepetlerini meyvelerle doldurduğu ve hasatla birlikte börek ve hamur işlerinin pişirildiği bir mevsimdir.
The Economist'in önerdiği gibi, “Finlandiya'nın mutluluğunun sırrı ne kadar sıkıcı olduğu olabilir. Bir Fin atasözü bunu çok iyi özetliyor: ‘Mutluluk, kendi kırmızı yazlık kulübenize ve bir patates tarlasına sahip olmaktır.'''
Finlandiya'nın en önemli kültürel mihenk taşlarından biri, Finliler tarafından uzun yıllardır kullanılan saunadır. Keyifli bir ortak aktivite olmasının yanı sıra, sauna seansının sıcaklığı, kişinin terlemesi rahatlama ve fiziksel detoks sağlar. Sauna alışkanlıkları sorulduğunda, Finlandiyalıların %99'u haftada bir veya daha fazla saunaya gittiklerini bildirdi.