Atatürk yaşadığı dönemde sadece Türkiye'de değil dünyanın çok değişik ülkelerinde de dikkatleri üzerine çekti. Kurtuluş mücadelesi ve devamında ülkede yapılan devrimler yabancı lider ve ülke basınının da ilgi odağı oldu.
Yaşadığı dönemde ekonomik, sosyal ve kültürel atılımlarla yabancı basında sıkça ön plana çıkarılan Atatürk ile ilgili makaleler ve yorumlar kadar hakkında söylenen sözler de anlamlı.
"Atatürk diyor ki;" diye başlayan söylemlerle onun hakkında o şey duyuyoruz. Peki yaşadığı dönem başta olmak üzere farklı ülke ve farklı liderler onun hakkında ne diyor?
İşte dış basın başta olmak üzere farklı ülkelerin düşünce insanları ve siyasetçilerinden Atatürk ile ilgili değerlendirmeler:
Atatürk'ün arkasından yeryüzünü hiçbir insanına yazgı payı olamayacak ölçüde göz yaşı döküldü.
“Fransa, Emile Bovery”
Yüzyıllar nadir olarak dâhi yetiştirir. Şu talihsizliğimize bakın ki, o büyük dâhi çağımızda Türk Milleti'ne nasip oldu.
“İngiltere, David L'lyod George”
Savaşta Türkiye'yi kurtaran, savaştan sonra da Türk Ulusu'nu yeniden dirilten Atatürk'ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de büyük kayıptır.
“İngiltere, Winston Churchill”
Bir insan değerinin en belirli ölçüsü, kendi alanındaki üstünlüğünü dostuna düşmanına kabul ettirebilmesidir. İşte Atatürk, bu yüceliğe ermiş dâhilerden biridir. Bir ihtilâlci olarak modern Türkiye'yi yaratmış, davasında muzaffer olmuş ve yüzyılımızın büyük devlet adamları arasına katılmıştır.
“İngiltere, W. Somerset Maugham”
Benim üzüntüm iki türlüdür. Önce büyük bir adamın kaybından dolayı bütün dünya gibi üzgünüm. İkinci üzüntüm ise, bu büyük adamla tanışmak konusundaki içten dileğimin gerçekleşmesine olanak kalmamış olmasıdır.
“ABD Başkanı, Franklin D.Roosevelt”
Başlıca düşüncesi, Türk Ulusu'nun refah ve mutluluğuydu; ancak onu savaşla değil, barış, güvenlik ilerleme ve dostlukla aradı.
“İngiltere, Sir Percy Loraine”
Yarın Türk'ler herhangi bir karar vermek durumunda kalsalar, Atatürk'ün Söylev'ini kendilerine rehber tutacaklardır. Atatürk'ün bu söylevi Türk halkının kafasında ve iradesinde büyük bir yer tutuyor.
“Amerika, Prof. Dr. Ernest Jackh”
Savaşta Türkiye'yi kurtaran, savaştan sonra da Türk ulusunu yeniden dirilten Atatürk'ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de en büyük kayıptır. Her sınıf halkın O'nun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahramanı ve modern Türkiye'nin Ata'sına değer bir görünümden başka bir şey değildir.
“Winston Churchill, İngiltere Başbakanı"
İngiltere Başbakanı Eğer kendisine yaptığı işten söz açılacak olursa, O; ya “Ben görevimi yaptım” diyor veya bütün onuru Meclis'in sayıyor. Ben Avrupa'nın birçok devlet adamları ile konuştum, fakat O'ndan daha alçak gönüllüsünü görmedim. Fakat onların arasında kim bu kadar karşıt olan koşullar içinde böyle bir zafer koparabildi ?
“İngiliz Yazar, Grace Ellıson"
İngiliz, Fransız ve İtalyan'ların Anadolu'dan uzaklaştırıp bizi de yenince karşımızda sıradan bir adam bulunmadığını ve gerçek yaratıcı kudretini kavramaktan uzak kalmış olduğumuzu kabul ettik.
“Yunanistan Ekonomi Bakanı, Yorgi Peymazoğlu”
Atatürk, hiç kimseninkine benzemeyen koşullar içinde yoktan var etmek gibi bir mucize gösterdi.
“Suriye Millet Meclisi Başkanı, Faris El Huri”
Atatürk, tarih boyunca gelip geçmiş en büyük devlet adamlarından biridir. Hiçbir zaman yaşadığı zamanın üzerinde durmamış, yarını görerek ona göre iş görmüştür. Atatürk'ü Mussolini ve Hitler gibi yöneticilerden ayıran nokta işte bu niteliktedir. Onlar her yaptıklarında kendilerini düşünerek hareket ediyorlardı. Atatürk kendisinden ötesini 20-30 yıl ilerisini görerek hareket ederdi.
“İngiltere, Lord Kinross”
YABANCI BASINDAN YANSIYANLAR
Pek çok devrimci görüldü, ancak hiç biri Atatürk'ün göze aldığı ve başardığı şeyi yapamadı.
“Yunanistan, Messager D'Athenes Gazetesi”
Atatürk'ün dehası, İmparatorluğun beş yüzyılda yapamadığını yaptı.
“Yugoslavya, Novosti Gazetesi”
Kadınlar başka hiçbir ülkede bu kadar hızla ilerleyememişlerdir. Bir ulusun bu derece değişmesi, tarihte, gerçekten eşi olmayan bir olaydır.
“İngiltere, Dailly Telegraph Gazetesi”
Atatürk Devrimi o kadar büyüktür ki, bunların yüceliği karşısında dünya hâlâ şaşkınlıktadır. Bu devrim, köhne bir İmparatorluktan batılı ve modern bir Türkiye yaratmıştır.
“Belçika, Soir Gazetesi”
Bugün hiç kimse O'nun devrimci eserine saldırıya yüreklilik edemez.
“İsviçre, Neue Züricher Zeitung Gazetesi”
Türkiye'nin önderi bütün devletlerin hiç beklemedikleri bir şeyi gerçekleştirmiş ve hasta adam diye anılan bir Türkiye'den güçlü, uygar bir ülke yaratmıştır.
“Danimarka, Social Demokten Gazetesi”
Sakarya'nın gazisi, istilâcıların galibi ve İzmir'in fatihi, tarihte en çok hayranlığa değer örneklerden biri olarak yücelecektir. Atatürk, kendinde askerî deha ile devlet adamı ve filozof dehasını birleştirmişti.
“İspanya, Vanguardia Gazetesi ”
Tarih çok büyükler gördü. İskender'leri, Napolyon'lar, Washington'ları gördü. Ancak, yirminci yüzyılda büyüklük rekorunu, Atatürk, bu Türk oğlu Türk kırdı.
“Fransa, I'Illustration Dergisi”
Bu biricik adamın bir daha dünyaya geleceğini sanmıyoruz. O'nun gerçek büyüklüğünü zaman gösterecektir.
“Almanya, Deutsche Allgemeine Zeitung G.”
Atatürk, yüzyılımızın O adamıdır ki, O'nun gibi ölmek için herkes istenilen dakikada can vermeye hazır olurdu.
“Suriye Basını”
Atatürk, çağımızın en seçkin simasıdır. Filozofların ve şairlerin en güzel ve en yüksek sözlerle övdükleri ülküye, O, realist kafasıyla can vermiştir.
“Arnavutluk, Demokratia Gazetesi”
Modern tarihin en eşsiz olaylarından biri olan Türkiye'nin yeniden dirilmesi O'nun eseridir.
“Çekoslovakya, Lidove Novini Gazetesi”
Atatürk, normal bir devrime gereken aşamalardan geçmeksizin eski bir ulusu birkaç yılda modernleştirmek mucizesini yaratmıştır.
“Fransa, Le Temps Gazetesi”
Atatürk gibi insanlar bir kuşak için doğmadıkları gibi belli bir devre için de doğmazlar. O'nlar önderlikleriyle yüzyıllarca uluslarının tarihinde yargı sürecek insanlardır.
“İran, Tahran Gazetesi”
Atatürk, arkasında geleceğinden korkmayan kuvvetli ulusal bir devlet bırakmaktadır.
“Çekoslovakya, Bohemiya Gazetesi”
Atatürk, ölümünden önce herkes tarafından saygı gösterilen, değer verilen güçlü, dinç ve çalışkan bir Türkiye yaratmak ülküsünü tamamen başardı.
“Yunanistan, Elenikon Mellon Gazetesi”
Tarih silinmez harflerle bu devlet adamının ismini kazıyacaktır. Atatürk bir halk adamıdır. Kırılmaz azmi, keskin zekası ve kudreti, kendisini yendiği alın yazısının önüne getirmiş, böylece yeni Türkiye'nin yaratıcısı olmuştur.
“Yugoslavya, Politika Gazetesi”
Uzun bir yol aşılmış, yüce bir eser ortaya konulmuş, birçok zaferler elde edilmiştir. Bütün bunlar Atatürk'ün eseridir.
“Polonya, Kurjer Warzawski Gazetesi”
Atatürk, yüzyılımızın yetiştirdiği en büyük kişilerden ve en eşsiz deha ve erdemi kendisinde toplamış önderlerden birisi idi. O, savaşımının, çalışmasının, ahlâkının ve yaratıcılığının verimini ulusu için kullanmıştır.
“Suriye, Elifba Gazetesi”
Atatürk'ün Türkiye'de yaptığını hiçbir tarafta hiçbir kimse yapamadı. Ne Cavur, ne Cromwel, ne de Washington.
“Yunanistan, Tipoz Gazetesi”
Atatürk, kişilik ve yeteneğin simgesi idi. O, yirminci yüzyılın en büyük mucizesini yaratan adamdır.
“Danimarka, National Tidence Gazetesi”
Yalnız devrimleri bile, Atatürk isminin modern zamanların en yürekli düzelticileri arasında yazılması için yeterlidir.
“İtalya, Messaggero Gazetesi”
O'nun ismi, dünya tarihinin kahramanları arasında silinmez bir şekilde kalacaktır. Çünkü kişiliği kendi ülkesinin sınırlarını aşmıştır. O'nu hem düşman ve hem dost olarak tanımış olan Yunan Ulusu, kendisine düşman olarak ne kadar takdir etmişse, bir dost olarak da o kadar sevmiştir.
“Yunanistan, Eleftron Vima Gazetesi”
Atatürk'ün kişiliğinde yeni Türkiye'ye ruh veren bir adam kaydolmuştur. Bu derece yüksek yaradılışta bir adama sahip olduklarından dolayı Türk'lere imreniyoruz.
“Çekoslovakya, Çeska Slova Gazetesi”
Atatürk'ün birçok insanların başarmaya gücü yeter olamadıkları işleri başarmakta gösterdiği azim ve yürekliliğe ve ortaya koyduğu esere bütün Amerika hayrandır.
“ABD Basını”
