Selahattin Demirtaş'ın Erdoğan'a 'Başkanlık Sistemi' için yaptığı referandum çağrısı çok konuşuldu.
İnternethaber'den Nesrin Yılmaz'ın sorularını yanıtlayan 7 Haziran Genel seçim sonuçlarını da en yakın tahminle bilen Andy-Ar Araştırma'nın sahibi Faruk Acar Başkanlık sistemi oy oranlarını verdi.
Acar, "Bugün seçim olsa Başkanlık mümkün değil" dedi.
SEÇİM ÖNCESİ SEÇMENE BUNU SORDUK
“7 Haziran seçimleri öncesinde çok fazla gündemde olması sebebiyle, özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da meydanlara inmesiyle de birlikte tekrar Başkanlık sistemi gündeme gelince Andy-Ar olarak sahada Başkanlık sistemi ile ilgili sorular sorduk.
Öncelikle Cumhurbaşkanı ve Başbakan ayrımını yaparak başlayalım. Seçim öncesinde "Cumhurbaşkanının kim olduğunu biliyor musunuz" diye sorduğumuzda Recep Tayyip Erdoğan diyenlerin oranı yüzde 94'ler seviyesindeydi.. "Başbakan'ın kim olduğunu biliyor musunuz" diye sorduğumuzda ise, Ahmet Davutoğlu diyenlerin oranı yüzde 65 seviyesinde, yüzde 25 ise bu soruya da Recep Tayip Erdoğan cevabını verdi.
Burada tabii bir ironi var. Hem Başbakan'ın hem Cumhurbaşkanı'nın Erdoğan olduğunu söyleyen kitlenin yüzde 20'ler dolayında olduğunu söyleyebiliriz.
Biz seçmene, Başkanlıkla ilgili tartışmalardan önce Başkanlığın Türkiye'de nasıl algılandığına yönelik soru yönelttik.
BAŞKANLIK KONUSU BİLİNMİYOR
"Başkanlık denince aklınıza ilk gelen şey nedir" diye sorduk, bu açık uçlu bir soru:
Tek elden yönetim diyenlerin oranı: yüzde 12,1
Diktatörlük diyenlerin oranı: yüzde 10,5
ABD sistemi diyenlerin oranı: yüzde 9
Recep Tayyip Erdoğan diyenlerin oranı: yüzde 8,8
Eyalet sistemi diyenlerin oranı: yüzde 4,9
Padişahlık diyenlerin oranı: yüzde 4,6
Bilmiyorum, fikrim yok diyenlerin oranı: yüzde 45
Dolayısıyla, Başkanlıkla ilgili bir belirsizlik sorusu. Ne olduğuna dair insanlarda bir fikir yok. Buradan Başkanlık sistemine geçilmesi hususunda Ak Parti'nin bunu iyi anlatamadığını görüyoruz. Başkanlığı iyi görse bile Başkanlık denince Erdoğan'ı algılayan seçmen burada bir reaksiyon da gösteriyor.
PEKİ DESTEKLİYORLAR MI?
Başkanlığı desteliyorum diyenlerin oranı: yüzde 40,2
Başkanlığı desteklemiyorum diyenlerin oranı: yüzde 55
Fikirim yok diyenlerin oranı: yüzde 4'ler seviyesinde
Buradan yola çıktığımızda, son yaptığımız araştırmalar da göz önüne alındığında yüzde 55 oranında Başkanlığa hayır diyenlerin oranının giderek arttığını görmüş olduk.
Özellikle 7 Haziran seçimleri öncesinde bu soruyu sorduğumuzda Cumhurbaşkanı meydanlardaydı. Burada da seçmenin yüzde 65'i Başkanlığın konuşulmaması, rafa kalkması gerektiğini söylüyordu.
Yüzde 65'e yüzde 35 gibi bir değerlendirme yapılabilir. Bu da aslında 7 Haziran seçimlerinde kısmi olarak da bize Ak Parti seçmeninin Erdoğan'ın arkasında durduğunu gösteriyor.
Örneğin bugün koalisyon olmayışının Erdoğan'ın sayesinde olup olmayacağına dair yorumlar yapmıştım. Bizim yaptığımız son araştırmada seçmene sorduğumuz, "Cumhurbaşkanı Erdoğan koalisyon mu istiyor, erken seçim mi" sorusuna seçmenin yüzde 75'i erken seçim istediğini söylüyordu.
Dolayısıyla seçmen de koalisyonun olmayacağını biliyordu. Fiili olarak kendisinin "sistem değişmiştir" açıklaması aslında Ak Parti seçmeni tarafından kısmen de olsa kabul gördü ama diğer seçmen Başkanlık denince Erdoğan'ı hatırlıyor ve Erdoğan'ın Başkanlığına karşı bir duruş sergiliyor.
BUGÜN REFERANDUM OLSA BAŞKANLIK MÜMKÜN DEĞİL
Selahattin Demirtaş'ın önerdiği üzere bugün referandum olması halinde Türkiye'nin Başkanlık sistemine geçmesinin mümkün olmadığını söyleyebiliriz.
AK PARTİ SEÇMENİ BAŞKANLIK İSTİYOR MU?
Ak Parti seçmeninin;
Yüzde 75'i Başkanlık istiyor
Yüzde 25'i istemiyor
DEMİRTAŞ DOĞRU BİR HAMLE YAPTI MI?
HDP'nin bu tutumu bir anlamda "Seni Başkan Yaptırmayacağız" söylemini tescillemek amaçlı. "Erdoğan Başkanlık konusunu konuşmaya devam edecekse, o halde hodri meydan" diyerek bu işi sandığa götürüyor. Evet, bugünkü söylemlerinin seçim öncesine göre biraz daha geri kaldığı düşünülürse de tekrar bu gündemi ele alması doğru bir hamle.