Unutkanlık, bir kişinin bellek sorunları yaşaması durumudur. Bu durum, kişinin geçmişteki olayları, bilgileri veya deneyimleri hatırlama konusunda zorluk yaşamasına neden olabilir. Unutkanlık, genellikle yaşlılık, stres, uyku eksikliği, beslenme alışkanlıkları veya bazı sağlık sorunları gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Bu durumun altında yatan nedenlerin belirlenmesi ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması önemlidir.
UNUTKANLIĞI TETİKLEYEN NEDENLER
Ara sıra unutmanın normal olduğunu ancak sık sık yaşanan unutkanlık probleminin sebebinin mutlaka bir hekime başvurularak araştırılması gerektiğinin altını çizen Nöroloji Uzmanı Uzm. Dr. Nil Çetin, “Unutkanlığın fizyolojik nedenler dışında pek çok nedeni vardır. Her unutkanlık, Alzheimer veya bunama değildir” dedi.
İndigo dergisinde yer alan habere göre, hafızamızın pek çok faktör tarafından etkilenmekte olduğunu ifade eden Nöroloji Uzmanı Uzm. Dr. Nil Çetin, unutkanlık konusunda bilgilendirmede bulundu. Ara sıra unutmanın normal olduğunu, hepimizin zaman zaman unutma sorunu yaşayabildiğini dile getiren Uzm. Dr. Nil Çetin, ancak sık sık unutkanlık problemi çekilmeye başlandığında sebebinin mutlaka araştırılması gerektiğini belirtti.
Uzm. Dr. Çetin, unutkanlık konusunda en önemli 8 risk faktörünü şu şekilde sıraladı:
• “Alkol tüketimini azaltın. Alkolün özellikle yüksek miktarda kullanılması, hem anlık hem de kronik olarak hafızayı etkiler. Özellikle yüksek dozlarda alkol tüketimi, derin beyin yapılarında ve korteks geri dönüşümsüz beyin hasarına kadar giden bir hasara yol açabilir.
• Sigara içimi ise oksijen azalması ve damar sertliği mekanizmaları ile hafızayı olumsuz etkileyebilir.
• Bazı ilaçlar hafızada bozulma ve zayıflamaya yol açabilir, asetilkolin metabolizmasını etkileyen bazı ilaçlar, antidepresan, antihistaminikler, bazı kas gevşeticiler vb. ilaçlar.
• Depresyon, yoğun stres, üzüntülü, hüzünlü veya gergin, stresli olduğumuzda dikkatimiz dağılır, başka düşüncelere odaklanıp anı takip edemeyebiliriz, odaklanma güçlüğü yaşarız ve o anda öğrenmeye çalıştığımız konuyu ya da konuşulanları hatırlamak imkânsız hale gelebilir.
• Vitamin, demir eksikliği ya da hormonal düzensizlik, B vitaminleri B9 vitamini (folik asit), B12 vitamini, C, D, E vitamini eksiklikleri, demir eksikliği, tiroit, böbreküstü bezi gibi endokrin hastalıklara bağlı hormonal düzensizlikler.
• Beyin kan akımını ve dolaşımını etkileyerek beyin fonksiyonlarını bozan diyabet, hipertansiyon, yüksek kolesterol gibi hastalıklar, hatta ileri yaş grubunda enfeksiyonlar.
• Uyku bozuklukları, özellikle derin uyku dediğimiz uykunun ileri evrelerindeki periyotta azalma, hafızayı olumsuz etkilemektedir. Uyku hijyeni ve kaliteli uyku hafıza açısından da çok önemlidir.
• Fizyolojik yaşlanma, yaşlandıkça saçımız beyazlaşır, cildimiz kırışır ve sarkar, kemiklerimiz erir, kireçlenir, tabii ki beynimiz de zamanla yaşlanır, nöronlar azalır, bağlantı sağlayan dendritler gevşer ve azalır, bu fizyolojik yaşlanmadır, hafif unutkanlık normaldir.”
Kelimeleri bulamıyor, isim hatırlamıyor ama biraz düşününce hatırlayabiliyorsanız hemen paniğe kapılmamanız gerektiğine dikkat çeken Uzm. Dr. Nil Çetin, “Eşyanızı zaman zaman unutup sonra buluyorsanız, bir odaya veya mutfağa gidip alacağınızı almadan dönüyorsanız, korkmayın. Bu saydığım durumlar normaldir.
Ancak günlük hayatı etkileyen sıklıkta unutkanlıklar ya da çok iyi bildiğiniz bir çevrede kaybolmak gibi alarm verici problemler sizi doktorunuza götürmelidir” dedi.